Apollińskość i dionizyjskość jako kategorie doświadczenia sportowego. Interpretacja pisemnych relacji z ultramaratonów w świetle teorii Ruth Benedict

Autor

  • Adam Kosznicki Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Gdański, ul. Jana Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.65.06

Słowa kluczowe:

apollińskość, dionizyjskość, Fryderyk Nietzsche, Ruth Benedict, ultramaratony, blogi, metoda dokumentów osobistych

Abstrakt

Artykuł ten poświęcony jest interpretacji tekstów z blogów o ultramaratonach, czyli biegach na dystansie dłuższym niż standardowy maraton (42,195 km). Ta subdyscyplina biegania długodystansowego obecnie prężnie się rozwija i stale przyciąga nowych uczestników, czemu towa­rzyszy między innymi szybko postępujący rozwój blogosfery poświęconej tej tematyce. Internetowe dzienniki biegaczy nie były jednak do tej pory analizowane zbyt obszernie przez badaczy społecznych. Dlatego w tym tekście autor podjął próbę wypełnienia tej luki empirycznej, zaś treść badanych blogów ma posłużyć do zrozumienia głębszego sensu praktyki, jaką jest uczestnictwo w ultramara­tonach. Podstawą teoretyczną tej pracy są rozważania Ruth Benedict i stosowane przez nią pojęcia apollińskości oraz dionizyjskości. Pojęcia te wspomniana autorka zapożyczyła od F. Nietzschego i stosowała w opisie kultury Indian Ameryki Północnej. Głównym celem badawczym, który postawił sobie autor prezentowanego tekstu, jest próba analizy form przejawiania się apollińskości i dio­nizyjskości w pisemnych relacjach z ultramaratonów. Do analizy zebranych materiałów posłużyła metoda analizy dokumentów osobistych, a interpretacji poddane zostały treści tekstowe zamiesz­czone na blogach. W podsumowaniu znajdują się wnioski płynące z całości rozważań oraz sugestie co do dalszych badań socjologicznych.

Bibliografia

Benedict R. (1922), The Vision in Plains Culture, “American Anthropologist”, New Series, vol. 24 (1), s. 1–23.
Google Scholar

Benedict R. (2011), Wzory kultury, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Google Scholar

Czerner A. (2013), Samotność długodystansowca? Społeczny i kulturowy wymiar sportowego stylu życia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Jeran A. (2004), Internet jako narzędzie i przedmiot badań, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, s. 179–186.
Google Scholar

Kłoskowska A. (2011), Różnorodność wzorów kultury i funkcje antropologii kulturalnej, [w:] R. Benedict, Wzory kultury, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Google Scholar

Nietzsche F. (2009), Narodziny tragedii z ducha muzyki, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Olcoń-Kubicka M. (2006), Blogi jako przejaw współczesnego trybalizmu, [w:] D. Batorski, M. Marody, A. Nowak (red.), Społeczna przestrzeń internetu, Wydawnictwo SWPS „Academica”, Warszawa.
Google Scholar

Piszczek Z. (red.) (1983), Mała encyklopedia kultury antycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Stempień J. R. (2016), Ku źródłom polskiej mody na bieganie – perspektywa nietzscheańska, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 58, s. 47–59.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.58.03

Sweet D. (1999), The Birth of „The Birth of Tragedy”, “Journal of the History of Ideas”, vol. 60 (2), s. 345–359.
Google Scholar

Szpunar M. (2005), Internet jako pole poszukiwania i konstruowania własnej tożsamości, [w:] E. Hałas, K. Konecki (red.), Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Tatarkiewicz W. (1988), Historia filozofii. Tom trzeci, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Wacquant L. (1992), The social logic of boxing in black Chicago – Toward a sociology of pugilism, “Sociology of Sport Journal”, no. 9, s. 221–254.
Google Scholar

Wacquant L. (2004), Body &; Soul. Notebooks of an Apprentice Boxer, Oxford University Press, New York.
Google Scholar

Winniczuk L. (red.) (1986), Słownik kultury antycznej, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Google Scholar

bycjakfilipides.pl/najdluzszy-dzien-czyli-xii-bieg-rzeznika-cz-1/
Google Scholar

bycjakfilipides.pl/najdluzszy-dzien-czyli-12-bieg-rzeznika-cz-2/
Google Scholar

lepiejbiegac.pl/2017/06/bieg-rzeznika-ultra-140/
Google Scholar

pl.wikipedia.org/wiki/Apollo_(mitologia)
Google Scholar

pl.wikipedia.org/wiki/Dionizje
Google Scholar

pl.wikipedia.org/wiki/Igrzyska_pytyjskie
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

30-06-2018

Jak cytować

Kosznicki, A. (2018). Apollińskość i dionizyjskość jako kategorie doświadczenia sportowego. Interpretacja pisemnych relacji z ultramaratonów w świetle teorii Ruth Benedict. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (65), 73–87. https://doi.org/10.18778/0208-600X.65.06