„Nowa moralność” konsumentów we współczesnym świecie

Felicjan Bylok

doi:10.18778/0208-600X.48.07

Autor

Felicjan Bylok Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania, Instytut Socjologii i Psychologii Zarządzania

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.48.07

Słowa kluczowe:

konsumpcja, moralność, hedonizm, ekologiczna konsumpcja

Abstrakt

W artykule przedmiotem refleksji uczyniono kształtowanie się moralności konsumentów w społeczeństwie konsumpcyjnym. Autor omawia przesłanki rozwoju nowej moralności w konsumpcji. Skupia się na zmianach w systemach wartości w kierunku dominacji wartości konsumpcyjnych. Wskazuje na upowszechnianie się postaw hedonistycznych wśród konsumentów. Zastanawia się nad dwiema przeciwstawnymi moralnościami w konsumpcji, mianowicie moralnością hedonistyczną i moralnością społecznie odpowiedzialnego konsumenta. Omawia cechy charakteryzujące nową moralność hedonistyczną oraz przedstawia postulaty dotyczące moralności społecznie odpowiedzialnego konsumenta.

Bibliografia

Adamczyk G. (2013), Moralność i konsumpcja we współczesnym społeczeństwie polskim, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Google Scholar

Barber R. B. (2008), Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa.
Google Scholar

Bauman Z. (1994), Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Instytut Kultury, Warszawa.
Google Scholar

Bauman Z. (2000), Globalizacja, PIW, Warszawa.
Google Scholar

Bauman Z. (2005), Konsumując życie, [w:] A. J a w ł o w s k a, M. K e m p n y (red.), Konsump- cja – istotny wymiar globalizacji kulturowej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, s. 17‒36.
Google Scholar

Bell D. (1994), Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Bylok F. (2005), Konsumpcja w Polsce i jej przemiany w okresie transformacji, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa.
Google Scholar

Bylok F. (2013), Konsumpcja, konsument i społeczeństwo konsumpcyjne. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice.
Google Scholar

Campbell C. (1987), The Romantic Ethic and the Spirit of Modern Consumerism, Basil Blac- kwell Publisher, London.
Google Scholar

Cortina A. (2006), Ein Ethik des Konsum. Die Bürgerschaft des Verbrauchers in einer globalen Welt, [w:] P. K o s l o w s k i, B. P. P r i d d a t (Hrsg.), Ethik des Konsum, Wilhelm Fink Verlag, München, s. 91‒104.
Google Scholar

Debord G. (2006), Społeczeństwo spektaklu oraz rozważania o społeczeństwie spektaklu, PIW, Warszawa.
Google Scholar

Faber R. J., O’Guinn Th. C. (1987), Compulsive Consumption, Advances in Consumer Re- search, Vol. 14, http://www. Acrwebsite.org/rearch/view – proceedings.aspx?Id=6670, 10.11.2013.
Google Scholar

Falkowski A., Tyszka T. (2001), Psychologia zachowań konsumenckich, Gdańskie Wydaw- nictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Featherstone M. (2001), Koncepcje kultury konsumenckiej, [w:] M. L a m b k i n, G. F o x a l, F. van R a a i j, B. H e i l b r u n n (red.), Zachowania konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 305‒323.
Google Scholar

Górnik-Durose M. (2007), Ważność dóbr materialnych w kontekście indywidualnych wartości i orientacji społecznych, „Kolokwia Psychologiczne”, nr 16, s. 85‒102.
Google Scholar

Hellmann K.-U. (2008), Das konsumistische Syndrom, [w:] K.-U. H e l l m a n n, G. Z u r s t i e g e (Hrsg.), Räume des Konsums.über den Funktionswandel von Räumlichkeit im Zeitalter des Konsumismus, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden, s. 19‒50.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-531-90779-6_2

Holbrook M. B., Hirschaman E. C. (1982), The Experiential Aspects of Consumption; Consumer Fantasies, Feelings, and Fan, Consumer Fantasies, Feelings, and Fan, „Journal of Consumer Research”, Vol. 9, No. 2, s. 131‒142.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/208906

Ingelhart R. (1977), The Silent Revolution. Changing Values and Political Styles Among Western Publics, Princeton University Press, Princeton.
Google Scholar

Jarecka U. (2013), Luksus w szarej codzienności. Społeczno-moralne konteksty konsumpcji, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Google Scholar

Jastrzębska-Smolaga H. (2000), W kierunku trwałej konsumpcji. Dylematy, zagrożenia, szanse, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kiełczewski D. (2007), Struktura pojęcia konsumpcji zrównoważonej, „Ekonomia i Środowisko”, vol. 32, nr 2, s. 36‒50.
Google Scholar

Konert F. J. (1985), Vermittlung emotionaler Erlebniswerte. Eine Marketingstrategie für gesät- tigte Märkte, Physica-Verlag, Heilderberg
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-22592-9

Kramer R. (1996), Ethik des Geldes, Duncker und Humblot Verlag, Berlin.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3790/978-3-428-48644-1

Kroeber-Riel W. (1986), Erlebnisbetontes Marketing, [w:] Ch. B e l z (Hrsg.), Realisierung des Marketing – Marketing in unterschiedlichen Situationen von Markten und Unternehmen, Bd. 2, Verlag Auditorium AG, Savosa ‒ St. Gallen, s. 1137‒1151.
Google Scholar

Kryk B. (2011), Konsumpcja zrównoważona a proekologiczne style życia, „Studia i Materiały, Polskie Stowarzyszenie Zarządzania Wiedzą”, nr 51, s. 206‒218.
Google Scholar

Lewicka-Strzałecka A. (2003), Konsumeryzm kontra konsumeryzm, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym”, nr 6, (Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania w Łodzi), s. 132‒137.
Google Scholar

Mariański J. (2008), Społeczeństwo i moralność. Studia z katolickiej nauki społecznej i socjologii moralności, Wydawnictwo Biblios, Tarnów.
Google Scholar

Miles S. (1998), Consumerism – as a Way of Life, Sage Publications, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781446217115

Mróz B. (2008), Zrównoważona konsumpcja jako wyzwanie rozwojowe polskiej gospodarki, [w:] R. Bartkowiak, J. Ostaszewski (red.), O nowy ład gospodarczy w Polsce, SGH, Warszawa, s. 21‒30.
Google Scholar

Mróz B. (2013), Konsument w globalnej gospodarce. Trzy perspektywy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Google Scholar

Schulze G. (1992), Die Erlebnisgesellschaft. Kultursoziologie der Gegenwart, Verlag Campus, Frankfurt am Main
Google Scholar

Stihler A. (1998), Die Entstehung des modernen Konsum, Verlag Duncker und Humbold, Berlin.
Google Scholar

Voigt T. O. (2006), Die Guerillamethoden der Konsumkritiker im Kampf um die öffentliche Wah- rnehmung, [w:] P. K o s l o w s k i, B. P. P r i d d a t (Hrsg.), Ethik des Konsum, Wilhelm Fink Verlag, München, s. 59‒74.
Google Scholar

Weinberg P. (1986), Erlebnisorienterte Einkaufsstattengestaltung im Einzelhandel, „Marketing ZFP”, Nr. 8, s. 97‒102.
Google Scholar

Zdziech P. (2010), Ronalda Ingelharta teoria rozwoju ludzkiego, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
Google Scholar