Praca, religia, rodzina. Od wartości materialistycznych do postmaterialistycznych?

Urszula Swadźba

doi:10.18778/0208-600X.48.04

Autor

Urszula Swadźba Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Socjologii

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.48.04

Słowa kluczowe:

wartości, praca, rodzina, religia, wartości materialistyczne, wartości postmaterialistyczne

Abstrakt

Artykuł bazować będzie na koncepcji teoretycznej Ronalda Ingleharta dotyczącej przejścia społeczeństwa od wartości materialistycznych (tradycyjnych) do postmaterialistycznych (nowoczesnych). Pokrótce przedstawione zostaną założenia tej koncepcji. Następnie omówione skrótowo wyniki badań własnych autorki nad wartościami pracy, rodziny i religii. Badania były przeprowadzone w społecznościach śląskich. Pokażą one, na jakim etapie przechodzenia od wartości materialistycznych do postmaterialistycznych znajduje się społeczeństwo polskie. W ostatnim akapicie autorka odpowie na pytanie, czy mamy do czynienia z kryzysem, czy z transformacją systemu wartości Polaków.

Bibliografia

Borowik I. (2002), Przemiany religijności polskiego społeczeństwa, [w:] M. M a r o d y (red.), Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XX wieku, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 381‒396.
Google Scholar

Górny A. (2008), Religijność śląska a procesy sekularyzacyjne, [w:] U. S w a d ź b a (red.), Śląski świat wartości. Z badań empirycznych w Rybniku, Wydawnictwo Gnome, Katowice, s. 95‒118.
Google Scholar

Human Beliefs and Values. A cross-cultural sourcebook based on the 1999‒2002 values surveys (2004), R. Inglehart et. al. (eds.), Siglo Veintiuno Editores, Mexico ‒ Buenos Aires.
Google Scholar

I n g l e h a r t R. (1977), The Silent Revolution: Changing Values and Political Systems among Western Publics, Princeton University Press, Princeton.
Google Scholar

Inglehart R., Basanez M., Moreno J. (1998), Human Values and Beliefs; A Cross-Cultural Sourcebook, Michigan University Press, Ann Arbor.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3998/mpub.14858

Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Google Scholar

Mariański J. (2001), Kryzys moralny czy transformacja wartości? Studium socjologiczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
Google Scholar

Rabusic L., Hamanova J. (red.) (2009), Hodnoty a postoje v CR 1991‒2008. Pramenna publikace European Values Study, Masarykova univerzita, Brno.
Google Scholar

Siemieńska R. (2004), Od wartości postmaterialistycznych do materialistycznych – casus Polski, [w:] M. M a r o d y (red.), Zmiana czy stagnacja, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 177‒206.
Google Scholar

Sikorska M. (2002), Zmiany postaw Polaków wobec pracy: lęk przed bezrobociem i samorealizacją, [w:] A. J a s i ń s k a-K a n i a (red.), Polacy wśród Europejczyków, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 22‒45.
Google Scholar

Slany K. (2002), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
Google Scholar

Swadźba U. (2001), Śląski etos pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Swadźba U. (2008), Praca jako wartość w życiu Ślązaków, [w:] U. S w a d ź b a (red.), Śląski świat wartości, Wydawnictwo Gnome, Katowice, s. 65‒79.
Google Scholar

Swadźba U. (2012), Wartości – pracy, rodziny, religii. Ciągłość i zmiana. Socjologiczne studium społeczności śląskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Świątkiewicz W. (1997), Tradycja i wybór. Socjologiczne studium religijności na Górnym Śląsku, Wydawnictwo Instytut Górnośląski, Katowice.
Google Scholar

Ziółkowski M. (2000), Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego. Teorie ‒ tendencje ‒ interpretacje, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
Google Scholar

Zygmunt A. (2008), System wartości rybniczan, [w:] U. S w a d ź b a (red.), Śląski świat warto- ści, Wydawnictwo Gnome, Uniwersytet Śląski, Katowice, s. 49‒64.
Google Scholar

Boguszewski R. (2005), Wartości i normy w życiu Polaków, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 23.03.2007.
Google Scholar

Boguszewski R. (2006), Znaczenie religii w życiu Polaków, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 16.11.2011.
Google Scholar

Boguszewski R. (2008a), Dwie dekady przemian religijności w Polsce, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 23.03.2011.
Google Scholar

Boguszewski R. (2008b), Kontrowersje wokół różnych zjawisk dotyczących życia małżeńskiego i rodzinnego, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 24.08.2011.
Google Scholar

Boguszewski R. (2010), Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków, komunikat z badań CBOS, (BS/99/2010), www.cbos.pl, 16.08.2011.
Google Scholar

Boguszewski R. (2011), Stosunek Polaków do pracy i pracowitości, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 16.09.2011.
Google Scholar

Lewandowska J., Wenzel M. (2004), Praca jako wartość, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 23.08.2006.
Google Scholar

Wciórka B. (2008), Religijność Polaków na przełomie wieków, komunikat z badań CBOS, www.cbos.pl, 02.03.2009.
Google Scholar