Męskie ruchy społeczne we współczesnej Polsce: wybrane ustalenia i wnioski

Katarzyna Wojnicka

doi:10.18778/0208-600X.47.06

Authors

Katarzyna Wojnicka Dissens – Institut für Bildung und Forschung

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.47.06

Keywords:

men, critical studies on men and masculinities, social movements, gender, Poland

Abstract

In my article I explore an issue which is part of the phenomena termed “men’s social movements”. Men’s social movements are new social movements in which actors focus on gender issues as the main criteria for building collective identity. Men’s movements are the “third wave” of gender social movement which arose in society in the second half of the XX century. In the first part of the paper the historical background of Polish phenomena as well as their forerunners (such as historial profeminists: Edward Prądzyński, Leon Petrażycki or Tadeusz Boy-Żeleński) are presented. The second part is dedicated to the presentation of research methodology and is followed by the analysis of research on three types of Polish men’s social movements: profeminist movement, fathers’ rights movement and groups Men’s Loop and St. Joseph Men belonging to the male spirituality movement conducted between January 2009 and June 2011. The analysis refers to the organisational structures of the Polish men’s movements, actors, their goals and values as well as main methods of acting. The last part of the paper is a presentation of main conclusions and findings.

References

Astrachan A. (1986), How men feel. Their response to women’s demands for equality and power, Anchor Press, New York.
Google Scholar

Babbie E. (2003), Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Badinter E. (1993), XY: tożsamość mężczyzny, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar

Borkowski M. (2008), Historia ruchu samotnych ojców w Polsce. Komitet Przestrogi przed Oddzieleniem Rodzica, htto://www.kpor.pl/, 16.02.2010.
Google Scholar

Chesters G., Welsh I. (2011), Social Movements: The Key Concepts, Routledge, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203840689

Cieniuch S. (2008), Kryzys męskości jako zmiana tradycyjnego paradygmatu, [w:] A. Radomski, B. Truchlińska (red.), Męskość w kulturze współczesnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 66‒77.
Google Scholar

Clatterbaugh K. (1997), Contemporary Perspectives on Masculinity. Men, Women, and Politics in Modern Society, Westview Press, Boulder.
Google Scholar

Desperak I. (red.), Homofobia, mizoginia i ciemnogród? Burzliwe dzieje kontrowersyjnych ustaw, Wydawnictwo OMEGA – PRAKSIS, Łódź.
Google Scholar

Faludi S. (1999), Stiffed. The Betrayal of the American Men, William Morrow, New York.
Google Scholar

Felczak T. (2008), Manifest feministów, [w:] I. Desperak (red.), Homofobia, mizoginia i ciemnogród? Burzliwe dzieje kontrowersyjnych ustaw, Wydawnictwo OMEGA – PRAKSIS, Łódź, s. 185‒188.
Google Scholar

Flood M. (1998), Men’s Movements, „Community Quarterly”, June, No. 46, s. 62‒71.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.1998.tb00712.x

Flood M. (2004), Backlash: Angry men’s movements, [w:] S. Rossi (ed.), The battle and the backlash rage on: Why feminism cannot be obsolete, Xlibris, Bloomington, s. 261‒278.
Google Scholar

Flood M. (2005), Men’s Collective Struggles for Gender Justice. The Case of Antiviolence Activism, [w:] M. Kimmel et al. (ed.), Handbook of Studies on Men and Masculinities, Sage Publications, Thousand Oaks, s. 458‒466.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781452233833.n27

Fuszara M. (1994), Rodzina w sądzie, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Google Scholar

Gambill E. (2005), Uneasy Males. The American Men’s Movement 1970–2000, iUniverse, New York.
Google Scholar

Hyży E. (2010), Chrześcijański ruch Promise Keepers a „kryzys męskości”. Perspektywa feministyczna, [w:] A. Radomski, M. Dąbrowska (red.), Męskość w kulturze współczesnej. Praktyki męskości, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 67‒85.
Google Scholar

Kaufman M. (2001), The White Ribbon Campaign: Involving Men and Boys in Ending Global Violence Against Women, [w:] B. Pease, K. Pringle (eds.), A Men’s World? Changing Men Practices in a Globalized World, Zed Books, London, s. 38‒51.
Google Scholar

Kimmel M. (1996), Manhood in America. A cultural history, Free Press, New York.
Google Scholar

Kimmel M. (2005), The History of Men. Essays in the History of American and British Masculinities, State University Press of New York, Albany (NY).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/book4899

Konecki K. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Lipowska-Teutsch A. (red.) (2006), Mężczyźni na rzecz zmiany, Towarzystwo Interwencji Kryzysowej – Wydawnictwo Dąb, Kraków.
Google Scholar

MacInnes J. (2001), The Crisis of Masculinity and the Politics of Identity, [w:] S. Whitehead, F. Barrett (eds.), The Masculinities Reader, Polity Press, Cambridge, s. 45‒60.
Google Scholar

Melucci A. (1994), A Strange Kind of Newness: What’s “New” in New Social Movements?, [w:] E. Larana et al. (ed.), New Social Movements. From Ideology to Identity, Temple University Press, Philadelphia, s. 101‒130.
Google Scholar

Melucci A. (1995), The Process of Collective Identity, [w:] H. Johnston, B. Klandermans (eds.), Social Movements, Protest and Contention, University of Minnesota Press, Minneapolis, s. 41‒63.
Google Scholar

Messner M. (1997), Politics of Masculinities. Men in Movements, Sage Publications, London.
Google Scholar

Nowak S. (1970), Metodologia badań socjologicznych. Zagadnienia ogólne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Schwalbe M. (1996), Unlocking the Iron Cage. Men’s Movement, Gender Politics and American Culture, Oxford University Press, Oxford ‒ New York.
Google Scholar

Snow D. (2004), Framing Processes, ideology and discursive fields, [w:] D. Snow, S. Soule, H. Kriesi (eds.), The Blackwell Companion to Social Movements, John Wiley & Sons, Hoboken (NJ), s. 380‒412.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/b.9780631226697.2003.00018.x

Snow D. A., Rochford E. B., Jr., Worden S. K., Benford R. D. (1986), Frame Alignment Processes, Micromobilization, and Movement Participation, „American Sociological Review”, August, Vol. 51, No. 4, s. 464‒481.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2095581

Sztompka P. (2005), Socjologia zmian społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Turner V. (2010), Proces rytualny. Struktura i antystruktura, PiW, Warszawa.
Google Scholar

Wietzman L. (1985), The divorce revolution: the unexpected social and economic consequences for women and children in America, Free Press, New York.
Google Scholar

Wojnicka K. (2010), Od maskulinizmu do profeminizmu. Męskie ruchy społeczne – zarys problematyki, uniGENDER 01/2010 (5), http://www.unigender.org/?page=biezacy&issue=04&article=04, 06.01.2012.
Google Scholar

Wojnicka K. (2011), Genderowe ruchy społeczne we współczesnej Polsce, [w:] K. Slany, J. Struzik, K. Wojnicka (red.), Gender w społeczeństwie polskim, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków, s. 174‒193.
Google Scholar

Wojnicka K. (2012a), Teorie nowych ruchów społecznych w badaniach nad ruchami mężczyzn we współczesnej Polsce ‒ próba aplikacji, „Studia Humanistyczne AGH”, nr 2, s. 107‒120.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7494/human.2012.11.2.107

Wojnicka K. (2012b), The profeminist movement in Poland, „Gender. Zeitschrift für Geschlecht, Kultur und Gesellschaft”, Nr. 3, s. 24‒40.
Google Scholar

Wojnicka K., Struzik J. (2011), Mężczyźni w działaniu.Problematyka męskich ruchów społecznych w Polsce, [w:] K. Wojnicka, E. Ciaputa (red.), Karuzela z mężczyznami. Problematyka męskości w polskich badaniach społecznych, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 257‒278.
Google Scholar

Żeleński-Boy T. (1958), Piekło kobiet, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar