Folk Influences and Origins of 19th-century Improvisational Poetry: A Study of the Oral Works of Adam Mickiewicz and Jadwiga Łuszczewska
DOI:
https://doi.org/10.18778/1506-6541.31.08Keywords:
folklore, oral literature, improvisational poetry, Adam Mickiewicz, Jadwiga ŁuszczewskaAbstract
Improvisation is a form of oral creativity that became popular in the nineteenth century, especially during the Romantic period, called the “Slavic Renaissance”. It is defined as “the spontaneous creation of a work on a topic assigned by the audience”. It can be regarded as salon entertainment as well as an activity of a performative or even causative nature. The most renowned Polish improvisers were Adam Mickiewicz and Jadwiga Łuszczewska (Deotyma). They referred to the folk intangible culture, reflecting the Romantic fascination with rural life. However, the references to folk oral creativity made by these poets differed because the Romantic bard was brought up in the countryside and knew refrains, songs, legends, and so on. Deotyma, by contrast, during the period when she improvised, lived in Warsaw and performed in her parents’ salon, Nina and Wacław Łuszczewski. The artist, therefore, had no direct contact with the countryside and folk creativity but only an indirect one, mediated through the works of writers and painters from her circle, habitual visitors to the salon. In this article, I explain the reasons for and manifestations of the interest in folkness and folklore in Romanticism. I also analyse the preserved fragments of the improvisations for features that coincide with oral creativity and the folk culture. Based on this analysis, one can speak of a folk provenance of A. Mickiewicz’s artistic activity, whereas in Deotyma’s case, only of certain influences and references.
Downloads
References
Austin J.L., Jak działać słowami?, [w:] idem, Mówienie i poznawanie, Warszawa 1993.
Google Scholar
Bartmiński J., O języku folkloru, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973.
Google Scholar
Burszta J., Chodakowski. Mit słowiańskości i ludowości, [w:] idem, Chłopskie źródła kultury, Warszawa 1985.
Google Scholar
Bystroń J.S., Publiczność literacka, Warszawa 2006.
Google Scholar
Czupiłka J., O performatywności XIX-wiecznych improwizacji, „Fragile” 2016, nr 3.
Google Scholar
Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Słownik terminów literackich, Wrocław 2008.
Google Scholar
Górski R., Ludoznawstwo epoki Mickiewicza, [w:] Ludowość u Mickiewicza, red. J. Krzyżanowski, R. Wojciechowski, Warszawa 1958.
Google Scholar
Improwizacja, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. A. Kowalczykowa, J. Bachórz, Wrocław 2002.
Google Scholar
Krzyżanowski J., Dzieje literatury polskiej, Warszawa 1969.
Google Scholar
Krzyżanowski J., Od literatury ludowej do narodowej, [w:] idem, Sztuka słowa, Warszawa 1984.
Google Scholar
Kulczycka-Saloni J., Życie literackie Warszawy w latach 1864–1892, Warszawa 1970.
Google Scholar
Łuszczewska J., Pamiętnik Deotymy (1834–1897), Warszawa 1968.
Google Scholar
Mickiewicz A., Improwizacje dla przyjaciół, [w:] Dzieła – wiersze, t. 1, Warszawa 1919.
Google Scholar
Mickiewicz A., Wiersze, Warszawa 1970.
Google Scholar
Puchalska I., Improwizacja poetycka w kulturze polskiej XIX wieku na tle europejskim, Kraków 2013.
Google Scholar
Puszkin A., Egipskie noce, [w:] idem, Opowieści, Warszawa 1954.
Google Scholar
Rościszewski M., Gry i zabawy towarzyskie. Wskazówki do przyjemnego spędzania czasu w domu i poza domem, Warszawa 1900.
Google Scholar
Rymkiewicz J.M., Siwicka D., Witkowska A., Mickiewicz – encyklopedia, Warszawa 2010.
Google Scholar
Stefanowska-Treugutt Z., Wielka – tak, ale dlaczego improwizacja, [w:] eadem, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu, Warszawa 2001.
Google Scholar
Świrko S., Filomaci a folklor, [w:] Ludowość u Mickiewicza, red. J. Krzyżanowski, R. Wojciechowski, Warszawa 1956.
Google Scholar
Weintraub W., Poeta i prorok. Rzecz o profetyzmie Mickiewicza, Warszawa 1998.
Google Scholar
Wojciechowski R., W kręgu żywej kultury, [w:] Ludowość u Mickiewicza, red. idem, J. Krzyżanowski, Warszawa 1956.
Google Scholar
Deotyma, Improwizacje i poezje, Warszawa 1858. https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/179800/edition/183901/content.
Google Scholar
Kalicki W., 25 grudnia 1840. Pojedynek wieszczów na francuskich salonach. https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,8863370,25-grudnia-1840-pojedynek-wieszczow-na-francuskich-salonach.html.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
