Splatanie a "common sense" w "Zapisie socjologicznym" Zofii Rydet

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.28.13

Słowa kluczowe:

obraz fotograficzny, common sense, bricolage, mit, model hylemorficzny, nienowoczesność

Abstrakt

Rozważania dotyczą dwu modeli interpretacji, które ukształtowały sposób rozumienia Zapisu socjologicznego Zofii Rydet. Pierwszy z nich nazwany został modelem etnograficzno-archiwistycznym, a drugi estetycznym. Autor ukazuje, jak oparte na nich rozłączne sposoby analizy mają wpływ na różne aspekty znaczenia cyklu fotograficznego Z. Rydet. Ten rodzaj teoretycznego rozdzielenia odpowiada pojęciu common sense, podczas gdy dynamiczny wzorzec Zapisu... został przedstawiony w ramach kategorii „splatania” Tima Ingolda. Głównymi cechami splatania obecnymi w dziele Z. Rydet są szczegóły i przedmioty składające się na fotograficzną kompozycję oraz związany z nią nielinearny układ narracyjny. Proponowany sposób analizy prowadzi do odczytania cyklu Zapisu… jako metafory. Cechą tej obrazowej konstrukcji jest proces wymiany znaczonego i znaczącego opisany przez C. Levi-Straussa jako cecha świadomości mitologicznej. Zdaniem autora tak przedstawione współdziałanie cech estetycznych i tematycznych pozwala widzieć w Zapisie… hybrydę w rozumieniu B. Latoura, a z tego powodu także wyzwanie dla interpretacji. Dzięki tym cechom dzieło Z. Rydet może aktualizować swoje znaczenie w obecnych warunkach kultury i odzwierciedla współczesne doświadczenie odbiorców.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Busza J., Zofia Rydet i mitologie dalekich podróży, [w:] Busza J., Wobec fotografów, Warszawa 1990.
Google Scholar

Czyżewski S., Gołąb M., Zofia Rydet po latach. 1978–2018, Łódź 2020.
Google Scholar

Dziewit J., Pisarek A., Ocalać. Zofia Rydet a fotografia wernakularna, Łódź 2020.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-664-0

Ferenc T., Jóźwiak K., Różycki A., Zapisy pamięci. Historie Zofii Rydet, Łódź 2020.
Google Scholar

Gołąb M., Stykówki „Prezapisu”, [w:] Obraz, obiekt narracja. Doświadczenie wizualne Zofii Rydet, red. S. Czyżewski i M. Gołąb, Łódź 2021.
Google Scholar

Gołąb M., Światło, realizm, negatyw, [w:] Obraz, obiekt narracja. Doświadczenie wizualne Zofii Rydet, red. S. Czyżewski i M. Gołąb, Łódź 2021.
Google Scholar

Hartwig E., Fotografika, Warszawa 1960.
Google Scholar

Ingold T., Splatać otwarty świat, wybór i oprac. E. Klekot, Kraków 2018.
Google Scholar

Latour B., Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej, przeł. M. Gdula, Warszawa 2011.
Google Scholar

Latour B., Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji, przeł. A. Czarnecka, wstęp M. Gdula, Warszawa 2009.
Google Scholar

Lévi-Strauss C., Myśl nieoswojona, przeł. A. Zajączkowski, Warszawa 1969.
Google Scholar

Ludzie i rzeczy. Zapis socjologiczny Zofii Rydet, red. K. Pijarski, Warszawa 2021.
Google Scholar

Mieletynski J., Claude Lévi-Strauss. Czy tylko etnologia?, „Pamiętnik Literacki” 1973, z. 1.
Google Scholar

Miłosz Cz., O erozji, [w:] Miłosz Cz., O podróżach w czasie, wybór, oprac. i wstęp J. Gromek, Kraków 2004.
Google Scholar

Miłosz Cz., O podróżach w czasie, [w:] Miłosz Cz., O podróżach w czasie, wybór i oprac. i wstęp J. Gromek, Kraków 2004.
Google Scholar

Nabokov V., Sztuka pisarska i zdrowy rozsądek, [w:] Nabokov V., Wykłady o literaturze, przeł. Z. Batko, Warszawa 2000.
Google Scholar

Obraz, obiekt narracja. Doświadczenie wizualne Zofii Rydet, red. S. Czyżewski i M. Gołąb, Łódź 2021.
Google Scholar

Panek-Sarnowska B., Socjologiczność fotografii Zofii Rydet, Zielona Góra 2005.
Google Scholar

Potocka M.A., Dzieło: narzędzie poznawcze, a nie klejnot kultury, [w:] Potocka M.A., Estetyka kontra sztuka. Kompromitacja założeń estetycznych w konfrontacji ze sztuką nowoczesną, Warszawa 2007.
Google Scholar

Potocka M.A., Sztuka, [w:] Potocka M.A., Nowa estetyka, Warszawa 2016.
Google Scholar

Rydet Z., Mały człowiek, wstęp A. Ligocki, przeł. M. Łatyński, G. Crépy-Szymańska, E. Szpak, Warszawa 1965.
Google Scholar

Sobota A., Czas, zegar, fotografia, [w:] Sobota A., Konceptualność fotografii, Bielsko-Biała 2004.
Google Scholar

Sobota A., Fotografia lat dziewięćdziesiątych, [w:] Sobota A., Konceptualność fotografii, Bielsko-Biała 2004.
Google Scholar

Stiegler B., Obrazy fotografii. Album metafor fotograficznych, przeł. J. Czudec, Kraków 2009.
Google Scholar

Zofia Rydet po latach. 1978–2018, red. S. Czyżewski, M. Gołąb, Łódź 2020.
Google Scholar

Zofia Rydet. „Zapis socjologiczny” 1978–1990, tekst i wybór zdjęć W. Nowicki, Gliwice 2016.
Google Scholar

Fundacja im. Zofii Rydet, Archiwun fotografii, http://zofiarydet.com/zapis/pl/library
Google Scholar

Kurz I., Nie wyrzucajcie tego wszystkiego, „Dwutygodnik.com” 2015, nr 172, http://www.dwutygodnik.com/artykul/6229-nie-wyrzucajcie-tego-wszystkiego.html
Google Scholar

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Zofia Rydet. Zapis, 1978–1990, https://artmuseum.pl/pl/wystawy/zofia-rydet-zapis-1978-1990/1
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-02-07

Jak cytować

Gołąb, M. (2023). Splatanie a "common sense" w "Zapisie socjologicznym" Zofii Rydet. Zeszyty Wiejskie, 28(2), 35–69. https://doi.org/10.18778/1506-6541.28.13

Numer

Dział

Articles