Meduza na strychu. O teorii i praktyce procesu twórczego
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.80.02Słowa kluczowe:
teoria pisania, twórczość kobiet, pisarki, feminizm, creative writing, kulturoznawstwo, artystkiAbstrakt
Manifest Hélène Cixous Śmiech Meduzy po raz pierwszy został opublikowany w 1975 roku i od razu stał się jednym z najczęściej przywoływanych tekstów dotyczących écriture féminine – pisarstwa kobiecego. Jak można odbierać esej współcześnie i czy twórczość literacka kobiet stała się elementem emancypacyjnym, czy raczej wpadła w pułapkę esencjalizmu? Na przykładzie tekstów teoretycznych oraz własnej twórczości i wieloletniego doświadczenia prowadzenia zajęć z creative writing omawiam krytycznie spojrzenie Cixous. Sięgam do tekstów teoretycznych Marguerite Duras, Izabeli Filipiak (Morskiej), Katarzyny Bondy czy Julii Cameron, kreśląc wskazówki dla piszących kobiet i zderzając je z przykładami tworzonej przez nie literatury. Sięgam również do własnego warsztatu pisarskiego i zastanawiam się, czy model „wariatki na strychu” („A Madwoman in The Attic”) Sandry Gilbert i Susan Gubar obowiązuje w XXI wieku.
Bibliografia
Atwood M. (2021), O pisaniu, przeł. A. Pokojska, Karakter, Kraków.
Google Scholar
Banach A. (1971), Nauka pisania, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar
Bonda K. (2015), Maszyna do pisania, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Google Scholar
Cameron J. (2017), Droga artysty. Jak wyzwolić w sobie twórcę, przeł. J.P. Listwan, A. Rostkowska, Wydawnictwo Szafa, Warszawa.
Google Scholar
Cixous H. (1993), Śmiech Meduzy, przeł. A. Nasiłowska, „Teksty Drugie”, nr 4/5/6, s. 168–188.
Google Scholar
Cowan A. (b.r.w.), The Best Books on Creative Writing https://fivebooks.com/best-books/andrewcowan-on-creative-writing/ (dostęp: 4.10.2021).
Google Scholar
Dąbała J. (2000), O twórczym pisaniu, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 209–217.
Google Scholar
Duras M. (2001), Pisać, przeł. M. Pluta, Świat Literacki, Izabelin.
Google Scholar
Filipiak I. (1999), Twórcze pisanie dla młodych panien, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar
Gautier B. (2000), Zaklęcia czarodziejki Vivien, czyli o autobiografii kobiecej, [w:] G. Borkowska, L. Sikorska (red.), Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Google Scholar
Gilbert S.M., Gubar S. (1979), A Madwoman in The Attic: The Woman Writer and the Nineteenth-Century Literary Imagination, Yale University Press, New Haven–Londyn.
Google Scholar
Goldman E. (1970), Living My Life, Dower Publications, Nowy Jork.
Google Scholar
Herbert Z., Święcicki H. (2021), Pisanie to bardzo bolesna przyjemność. Listy 1951–1967, Znak, Kraków.
Google Scholar
Irigaray L. (1998), Ciało-w-ciało z matką, przeł. A. Araszkiewicz, Wydawnictwo eFKA, Kraków.
Google Scholar
Irigaray L. (2010), Ta płeć (jedną) płcią niebędąca, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar
Kapuściński R. (2009), O książkach, ludziach i sztuce, Czytelnik, Warszawa.
Google Scholar
King S. (2001), Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika, przeł. P. Braiter, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Google Scholar
Lachman M. (2019), Kim jest dziś pisarz w (pop)kulturze?, „Konteksty Kultury”, t. 16, z. 1, s. 124–151.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/23531991KK.19.009.10664
Lagercrantz O. (2011), O sztuce czytania i pisania, przeł. J. Kubitsky, Czuły Barbarzyńca Press, Warszawa.
Google Scholar
Matuszek-Stec G. (2017), Twórcze pisanie – specyfika studiów podyplomowych (na przykładzie najstarszej w Polsce szkoły pisarzy – Studium Literacko-Artystycznego UJ), „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 60, z. 1, s. 147–155.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8088-905-7.09
Moi T. (1985), Sexual/Textual Politics: Feminist Literary Theory, Routledge, Londyn–Nowy Jork.
Google Scholar
Morska I. (red.) (2021), Jak pracować z wyobraźnią? Księga konspektów, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar
Pinker S. (2016), Piękny styl. Przewodnik człowieka myślącego po sztuce pisania XXI wieku, przeł. A. Nowak-Młynikowska, Smak Słowa, Sopot.
Google Scholar
Putnam Tong R. (2002), Myśl feministyczna. Wprowadzenie, przeł. J. Mikos, B. Umińska-Keff, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Shulman A.K. (1991), Danes with Feminists, „Women’s Review of Books”, t. IX, nr 3 https://www.lib.berkeley.edu/goldman/Features/danceswithfeminists.html (dostęp: 13.10.2021).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/4021093
Szopa K. (2017) „Nieziszczone narodziny”. Cixous i Irigaray, czyli kobiety z Czarnego Kontynentu, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2(20), s. 11–26.
Google Scholar
Świrszczyńska A. (1980), Wybór wierszy, Czytelnik, Warszawa.
Google Scholar
Woolf V. (2018), Eseje wybrane, przeł. M. Heydel, Karakter, Kraków.
Google Scholar
Woolf V. (2019), Własny pokój, przeł. A. Graff, Osnova, Warszawa.
Google Scholar
Wrycza-Bekier J. (2018), Magia słów. Jak pisać teksty, które porwą tłumy, Helion, Gliwice.
Google Scholar
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.