Rząd czy nierząd? Socjologiczna refleksja nad kondycją moralną społeczeństwa polskiego

Ewa Budzyńska

doi:10.18778/0208-600X.40.02

Autor

Ewa Budzyńska Uniwersytet Śląski

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.40.02

Abstrakt

The axionormative order is endowed with its own structure and dynamics. It is comprised of the institutional-ideological system (the ethics), the socially recognised axionormative system, and morality manifesting itself in social consciousness and human actions. The three aforementioned spheres are related to one another by means of ties assuming a form of order or, contrariwise, disorder (the anomie). In the context of Polish society, one may discern all types of axionormative order (such as, for instance, conformity with reference to the ethics of Catholicism or to one of the two other axionormative systems manifested in social consciousness), many types of disorder (they most often assume the Mertonian forms of innovation, retreatism and rebellion), as well as Znaniecki’s a cultural conflict.

Bibliografia

Abramowiczówna Zofia (red.), 1958, Słownik grecko-polski, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Baniak Józef, 2007, Desakralizacja kultu religijnego i świąt religijnych w Polsce. Studium socjologiczne, NOMOS, Kraków.
Google Scholar

Bell Daniel, 1998, Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Berger Peter L., Luckma n n Thomas, 2010, Społeczne tworzenie rzeczywistości, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Budzyńska Ewa, 2007a, Enklawy prospołeczności w społeczeństwie polskim, [w:] L. Gołdyka, I. Machaj (red.), Enklawy życia społecznego, Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin.
Google Scholar

Budzyńska Ewa, 2007b, Ład moralny w zmieniającym się społeczeństwie. Socjologiczne studium wartości moralnych mieszkańców Katowic, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
Google Scholar

Budzyńska Ewa, 2008, Podzielane czy dzielące? Wartości społeczeństwa polskiego, [w:] J. Mariański, L. Smyczek, Wartości i więzi w zmieniającym się społeczeństwie, Wydawnictwo WAM, PTS, Kraków.
Google Scholar

Budzyńska Ewa, w druku, Między prawem i lewem: rodzinne dylematy Polaków, Poznań.
Google Scholar

CBOS, 2000, Egalitaryzm w społeczeństwie polskim. Komunikat z badań, Warszawa.
Google Scholar

CBOS, 2010, Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków. Komunikat z badań, Warszawa.
Google Scholar

Durkheim Émile, 1999, O podziale pracy społecznej, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Durkheim Émile, 2006, Samobójstwo. Studium z socjologii, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Dyczewski Leon, 1993, Kultura polska w procesie przemian, TN KUL, Lublin.
Google Scholar

Gilejko Leszek, 1999, Modele ładu społecznego, [w:] J. Polakowska -Kujawa (red.), Socjologia ogólna. Wybrane problemy, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa.
Google Scholar

Jurewicz Oktawiusz (opr.), 2000, Słownik grecko-polski, PWN, Warszawa.
Google Scholar

MacIver Robert, Page Charles H., 1983, Religia a moralność, [w:] F. Adamski (red.), Socjologia religii. Wybór tekstów, WAM, Kraków.
Google Scholar

Mariański Janusz, 2006, Ład, [w:] Encyklopedia katolicka, TN KUL, Lublin.
Google Scholar

Mariański Janusz, 1995, Młodzież między tradycją i ponowoczesnością. Wartości moralne w świadomości maturzystów, RW KUL, Lublin.
Google Scholar

Mariański Janusz, 2001, Kryzys moralny czy transformacja wartości? Studium socjologiczne, TN KUL, Lublin.
Google Scholar

Mariański Janusz, 2003, Chrześcijański ład demokratyczny, „Summarium”, nr 32.
Google Scholar

Mariański Janusz, 2006, Socjologia moralności, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Google Scholar

Mariański Janusz, 2009, Moralność religijna jako przedmiot badań socjologicznych, [w:] S. H. Zaręba (red.), Socjologia życia religijnego w Polsce, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Merton Robert K., 2002, Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Miszalska Anita, 1997, Psychokulturowy kontekst rozwoju kapitalizmu w Polsce, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4.
Google Scholar

Nowak Stefan, 1984, Postawy, wartości i aspiracje społeczeństwa polskiego. Przesłanki do prognozy na tle przemian dotychczasowych, [w:] S. Nowak (red.), Społeczeństwo polskie czasu kryzysu, Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, Warszawa.
Google Scholar

Ossowska Maria, 1963, Podstawy nauki o moralności, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Ossowska Maria, 2005, Socjologia moralności. Zarys zagadnień, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Ossowska Stanisław, 2001, O osobliwościach nauk społecznych, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Parsons Talcott, 1937, The Structure of Social Action, McGraw Hill, New York, cyt. za: J. Gould, W. L. Kolb (ed.), A Dictionary of the Social Sciences, 1964, Collier–Mac Millan Canada, Ltd., Toronto.
Google Scholar

Roszkowski Wojciech, 2003, Najnowsza historia Polski 1945–1980, Świat Książki, Warszawa.
Google Scholar

Sułek Antoni, 1984, Przemiany wartości życiowych młodzieży polskiej. Wyniki badań – obserwacje – spekulacje, [w:] S. Nowak (red.), Społeczeństwo polskie czasu kryzysu, Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, Warszawa.
Google Scholar

Szafraniec Krystyna, 2002, Anomia okresu transformacji a orientacje normatywne młodzieży. Perspektywa międzygeneracyjna, [w:] J. Mariański (red.), Kondycja moralna społeczeństwa polskiego, Wydawnictwo WAM, PAN, Kraków.
Google Scholar

Sztompka Piotr, 2002, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków.
Google Scholar

Świątkiewicz Wojciech, 2007, Values and religion, [w:] Z. Benkő [(ed.), Tradition and Modernity in the Life-Style of the Famielies of the Visegrad Countries, Juhász Gyula Felsöoktatási Kiadó, Szeged–Katowice–Hradec Králové–Nitra.
Google Scholar

Świątkiewicz Wojciech, 1986, Wymiary ładu społeczno-kulturowego, [w:] J. Wódz (red.), Ład społeczny w starej dzielnicy mieszkaniowej. Zagadnienia organizacji i dezorganizacji społecznej, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
Google Scholar

Świątkiewicz Wojciech, 2009, Praktyki religijne w kulturowych kostiumach, [w:] S. H. Zaręba (red.), Socjologia życia religijnego, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Wnuk-Lipiński Edmund, 1994, Fundamentalizm a pragmatyzm: dwa typy reakcji na radykalną zmianę społeczną, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
Google Scholar

Wódz Jacek, 2010, Ład socjonormatywny. Kilka socjologicznych refleksji nad ewolucją pojęcia, [w:] J. Baniak (red.), W poszukiwaniu sensu. O religii, moralności i społeczeństwie, NOMOS, Kraków.
Google Scholar

Zaręba Sławomir H., 2009, Zróżnicowanie religijne i jego korelaty. Przykład polskiej młodzieży, [w:] S. H. Zaręba (red.), Socjologia Życia religijnego w Polsce, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Google Scholar

Ziółkowski Marek, 1993, Postmonocentryczny ład społeczny i jego dymorficzny charakter. Dwie przeciwstawne konstelacje kulturowe, [w:] M. Ziółkowski (red.), Polacy wobec ładu postmonocentrycznego. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w 1992 r., ISP PAN, Warszawa.
Google Scholar

Znaniecki Florian, 1992, Nauki o kulturze, PWN, Warszawa.
Google Scholar