Sport shooters in Poland: social capital of organizational engagement vs access to guns policy controversies

Arkadiusz Kołodziej; Agnieszka Kołodziej-Durnaś

doi:10.18778/0208-600X.84.06

Autor

Arkadiusz Kołodziej Instytut Socjologii, Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 71–79, 71-017 Szczecin https://orcid.org/0000-0003-2302-5553
Agnieszka Kołodziej-Durnaś Instytut Socjologii, Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 71–79, 71-017 Szczecin https://orcid.org/0000-0003-0844-2869

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.84.06

Słowa kluczowe:

strzelcy sportowi, dostęp do broni, kapitał społeczny, organizacje sportowe, zaangażowanie organizacyjne, sport dla rozwoju

Abstrakt

W artykule przedstawiono strzelectwo sportowe w Polsce na tle społeczno-politycznym. Społeczeństwo polskie po przełomie antykomunistycznym diagnozowane jest jako wspólnota, której brakuje kapitału społecznego, a w szczególności zaufania. W tym kontekście przynależność do klubów sportowych, traktowana jako forma zaangażowania społecznego, jest bardzo pożądana, gdyż rozszerza sieć współpracy społecznej. Jednak bycie strzelcem sportowym wiąże się również z dostępem do broni, co zawsze budzi kontrowersje, nawet jeśli w Polsce wskaźniki dostępu obywateli do broni palnej są niskie. Autorzy przeprowadzili badania (CAWI, N = 253) wśród strzelców sportowych w Polsce. Wyniki (opinie strzelców sportowych) analizowane są w trzech kontekstach: posiadania broni i stosunku do broni (motywacja do uprawiania strzelectwa sportowego), klubów strzeleckich (analiza organizacji strzeleckich w Polsce) oraz wizerunku strzelca sportowego (ocena wizerunku strzelców sportowych w społeczeństwie polskim). Podstawowym problemem, który wyłania się z analizy empirycznej, jest niejednorodna interpretacja strzelectwa sportowego przez samych strzelców. Strzelanie może być postrzegane zarówno w kategoriach sportowych (aktywność ukierunkowana na samodoskonalenie i współzawodnictwo), jak i jako aktywność o celach pozasportowych (patriotycznych, wychowawczych, obronnych). Różne definicje wspólnej aktywności mogą prowadzić do napięć interpretacyjnych (znaczeniowych), a ostatecznie do konfliktów w obrębie badanej kategorii osób.

Bibliografia

Asadullah M.N. (2017), Who Trusts Others? Community and Individual Determinants of Social Capital in a Low-Income Country, “Cambridge Journal of Economics”, vol. 41(2), pp. 515–544.
Google Scholar

Azrael D., Hepburn L., Hemenway D., Miller M. (2017), The Stock and Flow of U.S. Firearms: Results from the 2015 National Firearms Survey, “The Russell Sage Foundation Journal of the Social Sciences”, vol. 3, no. 5, pp. 38–57.
Google Scholar

Betz M.E., Azrael D., Barber C., Miller M. (2016), Public opinion regarding whether speaking with patients about ﬁrearms is appropriate: Results of a national survey, “Annals of Internal Medicine”, vol. 165(8), pp. 543–550.
Google Scholar

Będzik B. (2010), Deficyt kapitału społecznego zwiastunem nadchodzących kłopotów, “Acta Scientiarum Polonorum Oeconomia”, vol. 9(1), pp. 15–22.
Google Scholar

Breuer C. (2014), Sport for development – the role of sports clubs, Conference: The 2nd International Symposium on International Development and Peace through Sport, [in:] TokyoVolume: National Institute of Fitness and Health & University of Tsukuba (ed.), The 2nd International Symposium on International Development and Peace through Sport, National Institute of Fitness and Health, University of Tsukuba, Tokyo, pp. 53–65, https://doi.org/10.13140/2.1.4524.9607
Google Scholar

Celinska K. (2007), Individualism and collectivism in America: The case of gun ownership and attitudes toward gun control, “Sociological Perspectives”, vol. 50(2), pp. 229–247.
Google Scholar

Chaskin R.J. (2001), Building Community Capacity: A Definitional Framework and Case Studies from a Comprehensive Community Initiative, “Urban Affairs Review”, vol. 36(3), https://doi.org/10.1177/10780870122184876
Google Scholar

Cook P.J., Ludwig J. (1997), Guns in America: National Survey on Private Ownership and Use of Firearms, US Department of Justice, National Institute of Justice, Government Printing Office, Washington.
Google Scholar

Czapiński J. (2006), Polska – państwo bez społeczeństwa, “Nauka”, no. 1, pp. 7–26.
Google Scholar

Czapiński J., Panek T. (eds.) (2015), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
Google Scholar

Dougherty M.J. (2015), Broń sportowa. Rodzaje uzbrojenia. Techniki użycia, transl. T. Prochenka, M. Wasilewski, Bellona, Warszawa.
Google Scholar

Francois P., Zabojnik J. (2005), Trust, Social Capital, and Economic Development, “Journal of the European Economic Association”, vol. 3(1), pp. 51–94.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk A. (2018), Jako socjologowie straciliśmy zdolność prawdziwej analizy (interviewed by Krzysztof Mazur), https://klubjagiellonski.pl/2018/05/20/giza-poleszczuk-jakosocjologowiestracilismy-zdolnosc-prawdziwej-analizy-rozmowa/
Google Scholar

Granovetter M. (1973), The Strength of Weak Ties, “American Journal of Psychology”, vol. 78(6), pp. 1360–1380.
Google Scholar

Growiec K. (2009), Związek między sieciami społecznymi a zaufaniem społecznym – mechanizm wzajemnego wzmacniania?, “Psychologia Społeczna”, vol. 4, no. 1–2(10), pp. 55–66.
Google Scholar

GUS (2015), Wartości i zaufanie społeczne w Polsce w 2015 r., Wydział Analiz Przekrojowych, Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Głównego Urzędu Statystycznego, Ośrodek Statystyki Matematycznej Urzędu Statystycznego, Warszawa–Łódź.
Google Scholar

GUS (2019), Mały Rocznik Statystyczny Polski, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar

Hahn R.A., Bilukha O., Crosby A., Fullilove M.T., Liberman A., Moscicki E., Snyder S., Tuma F., Briss P.A. (2005), Firearms laws and the reduction of violence: A systematic review, “American Journal of Preventive Medicine”, vol. 28, pp. 40–71, https://doi.org/10.1016/ j.amepre.2004.10.005
Google Scholar

Hanamura T., Li L.M.W., Chan D. (2017), The Association Between Generalized Trust and Physical and Psychological Health Across Societies, “Social Indicators Research: An International and Interdisciplinary Journal for Quality-of-Life Measurement”, vol. 134(1), pp. 277–286.
Google Scholar

Hlebec V., Filipovič Hrast M., Kogovšek T. (2010), Social Networks in Slovenia: Changes during the Transition Period, “European Societies”, vol. 12, no. 5, pp. 697–717.
Google Scholar

Hochschild A.R. (2017), Obcy we własnym kraju. Gniew i żal amerykańskiej prawicy, transl. H. Pustuła, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar

Jaitman L., Scartascini C. (2017), Sports for Development, Inter-American Development Bank, https://doi.org/10.18235/0000962
Google Scholar

Karp A. (2018), Estimating Global Civilian Held Firearms Numbers, “Small Arms Survey. Briefing Paper”, June 2018, http://www.smallarmssurvey.org/fileadmin/docs/T-Briefing-Papers/SAS-BPCivilian-Firearms-Numbers.pdf (accessed: 15.02.2020).
Google Scholar

Klein D., Marx J. (2018), Generalized Trust in the Mirror. An Agent-Based Model on the Dynamics of Trust, “Historical Social Research / Historische Sozialforschung”, vol. 43, no. 1(163), pp. 234–258.
Google Scholar

Kornai J., Rothstein B., Rose-Ackerman S. (2004), Creating social trust in post-socialist transition, Palgrave Macmillan, New York.
Google Scholar

Lee S., Jung M. (2018), Social Capital, Community Capacity, and Health, “The Health Care Manager”, vol. 37(4), https://doi.org/10.1097/HCM.0000000000000233
Google Scholar

Lickiewicz J. (2006), Osobowość i motywacja osiągnięć osób trenujących sztuki i sporty walki, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J, Paedagogia–Psychologia”, vol. 19, pp. 133–146.
Google Scholar

Luhmann N. (1970), Soziologische Aufklärung. Aufsätze zur Theorie sozialer Systeme, Westdeutscher Verlag, Köln–Opladen.
Google Scholar

Malinen S., Harju L. (2016), Volunteer Engagement: Exploring the Distinction Between Job and vvvvv Society”, vol. 19(7), pp. 891–905.
Google Scholar

Nowakowski K. (2008), Wymiary zaufania i problem zaufania negatywnego w Polsce, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, vol. 70(1), pp. 213–233.
Google Scholar

Pawlak M. (2015), From Sociological Vacuum to Horror Vacui: How Stefan Nowak’s Thesis Is Used in Analyses of Polish Society, “Polish Sociological Review”, vol. 1(189), pp. 5–27.
Google Scholar

Pratten S. (2017), Trust and the Social Positioning Process, “Cambridge Journal of Economics”, vol. 41(5), pp. 1419–1436.
Google Scholar

Stempień J.R., Dąbkowska-Dworniak M., Stańczyk M., Tkaczyk M., Przybylski B. (2022), Particular Dimensions of the Social Impact of Leisure Running: Study of Poland, “Sustainability”, vol. 14(18), 11185, https://doi.org/10.3390/su141811185
Google Scholar

Sztompka P. (1987), Social movements: structures in statu nascendi, “The Polish Sociological Bulletin”, no. 2, pp. 5–26.
Google Scholar

Sztompka P. (2005), Socjologia zmian społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Wiebe D.J. (2003), Homicide and suicide risks associated with firearms in the home: A national case control study, “Annals of Emergency Medicine”, vol. 41(6), pp. 771–782.
Google Scholar

Yamane D. (2017), The sociology of U.S. gun culture, “Sociology Compass”, vol. 11(7), e12497, https://doi.org/10.1111/soc4.12497
Google Scholar

Ziółkowski M. (2005), Utowarowienie życia społecznego a kapitały społeczne, [in:] W. Wesołowski, J. Włodarek (eds.), Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska, Europa, świat, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Zwarycz P.A. (2020), Czy strzelectwo jest sportem? Zarys problematyki strzelectwa sportowego w Polsce jako przedmiotu socjologii sportu, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, vol. 75, pp. 33–48, https://doi.org/10.18778/0208-600X.75.03
Google Scholar

http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/bron/bron-pozwolenia/170176,Bron-pozwolenia-2018. html (accessed: 22.01.2020).
Google Scholar

http://www.pzss.org.pl (accessed: 24.02.2020).
Google Scholar

http://www.smallarmssurvey.org/fileadmin/docs/A-Yearbook/2007/en/Small-Arms-Survey-2007-Chapter-02-annexe-4-EN.pdf (accessed: 15.02.2020).
Google Scholar

http://www.zzss.pl (accessed: 24.02.2020).
Google Scholar

https://braterstwo.eu/tforum/t/71167/#amv (accessed: 5.02.2020). https://communitydevelopmenttoolbox.weebly.com/community-capacity-building.html (accessed: 22.03.2020).
Google Scholar

https://romb.org.pl/o-nas/ (accessed: 3.03.2020).
Google Scholar

https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1107514,cbos-o-zaangazowaniu-polakow-w-dzialalnoscspoleczna. html (accessed: 10.03.2020).
Google Scholar

https://www.giz.de/en/worldwide/42673.html (accessed: 26.02.2020). https://www.gov.pl/web/obrona-narodowa/konkurs-ofert-strzelnica-w-powiecie-2020-nr-32019-wwzs (accessed: 26.01.2020).
Google Scholar

https://www.pobudka.org (accessed: 3.03.2020).
Google Scholar

Statistics were done using: R version 4.2.1 (2022-06-23 ucrt), dplyr (v1.0.10; Wickham H., François R., Henry L., Müller K.), ggplot2 (v3.3.6; Wickham H.), psych (2.2.9; Revelle, W.), Excel Microsoft 365.
Google Scholar