Władza ideologiczna w parafiach: Rzeszów vs Dublin
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.64.02Słowa kluczowe:
władza, ideologia, przemoc symboliczna, hegemonia kulturowa, parafia, Kościół katolickiAbstrakt
W artykule omówiono pojęcia władzy (w tym tradycyjnej i ideologicznej), przemocy (w tym symbolicznej) i hegemonii kulturowej. W części empirycznej przedstawiono formy i mechanizmy kształtowania się i wykonywania władzy ideologicznej Kościoła katolickiego w środowiskach polskich na przykładach dużych miast Polski i Irlandii. Przedstawiono mechanizm przemocy symbolicznej przy budowie nowego kościoła w Rzeszowie oraz niepowodzenia sprawowania niekontrolowanej władzy ekonomicznej w kościele polskim w Dublinie. Ideologię „przygniatającej większości” katolików w Polsce skonfrontowano z faktyczną ich liczebnością według różnych kryteriów, w tym kanonicznego. Na tym tle pokazano mechanizm działania przemocy symbolicznej w parafiach w Polsce, który skonfrontowano z – wciąż aktualnymi – spostrzeżeniami Tadeusza Boya-Żeleńskiego sprzed dziewięćdziesięciu lat.
Bibliografia
Althuser L. (1972). Ideology and ideological state apparatus, [w:] Lenin and philosophy, and other essays. Monthly Review Press, New York.
Google Scholar
Auden W. H. (1947). The age of anxiety: A baroque eclogue. Random House, New York.
Google Scholar
Bieliński P. (2014). Religijność w Europie, „Niedziela”, 24.07.1014; niedziela.pl/artykul/10660/ Religijnosc-w-Europie.
Google Scholar
Bourdieu P. (1977). Sur le pouvoir symbolique, “Annales”, no. 32 (3), s. 405–411.
Google Scholar
Boy-Żeleński T. (1931). Nasi okupanci, „Wiadomości Literackie”, nr 50 (415).
Google Scholar
Boy-Żeleński T. (1932). Nasi okupanci. Bibljoteka Boya. Drukarnia Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej, Warszawa; https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/nasi-okupanci.pdf.
Google Scholar
Boy-Żeleński T. (1985). Reflektorem w mrok. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar
Budowa kościoła (b.d.); https://popieluszko.rzeszow.pl/budowa.
Google Scholar
Dmowski R. (1904). Myśli nowoczesnego Polaka, Towarzystwo Wydawnicze, Lwów.
Google Scholar
Dominicantes i communicantes w Polsce (b.d.); https://pl.wikipedia.org/wiki/Dominicantes_i_communicantes_w_Polsce.
Google Scholar
Draguła A. ks. (2017). Kościół w Polsce: przyszłość przeszłości; kongres.lublin.pl/wp-content/uploads/2017/01/ks.-Andrzej-Draguła.doc.
Google Scholar
Engels F. (1972). Rozwój socjalizmu od utopii do nauki, [w:] F. Engels, K. Marks, Dzieła, t. 19. Książka i Wiedza, Warszawa, s. 210–217.
Google Scholar
Fruman D. (b.d.). Urzędnicy Pana B.; http://www.tekstowo.pl/piosenka,dorota_fruman,urzednicy_pana_b_.html.
Google Scholar
Gramsci A. (1950). Listy z więzienia. Książka i Wiedza, Warszawa.
Google Scholar
Grzegorz XVI (1832). Encyklika o liberalizmie i religijnym indyferentyzmie Mirari vos; http://apokalipsa2007.republika.pl/Grzegorz%20XVI%20Mira%20vos.htm.
Google Scholar
Hartman J. (2017). Mój dziwny kraj i jego religia, Liberté”, nr 23; http://liberte.pl/moj-dziwny-kraj-i-jego-dziwna-religia/.
Google Scholar
Kelman H. (1958). Compliance, identification, and internalization: Three processes of attitude change, “Journal of Conflict Resolution”, no. 1, s. 51–60.
Google Scholar
Kodeks Prawa Kanonicznego (1983); http://www.katolicki.net/ftp/kodeks_prawa_kanonicznego.pdf.
Google Scholar
Korupcyjna afera wiceministrów. Wojskowa emerytura za sztabkę Burego, „Fakt24.pl”, 23.08.2014; http://www.fakt.pl/wydarzenia/polityka/ks-mokrzycki-umoczony-w-afere-korupcyjna-ma-dostac-wielka-emeryture/s1p941m.
Google Scholar
Kraus B. (2013). Erkennen und Entscheiden. Grundlagen und Konsequenzen eines erkenntnistheoretischen Konstruktivismus für die Soziale Arbeit. Beltz Juventa, Weinheim–Basel.
Google Scholar
Mariański J. (2011). Nadpełza sekularyzacja, „kosciol.wiara.pl”, 10.06.2011; http://kosciol.wiara.pl/doc/880542.Nadpelza-sekularyzacja/3.
Google Scholar
Miejscowy Plan Zagospodarowania (2015), 29.09.2015; https://popieluszko.rzeszow.pl/budowa_kosciola-plan_zagospodarowania.
Google Scholar
Mokras-Grabowska J. (2014). Przestrzeń turystyczno-artystyczna Łodzi na przykładzie galerii Urban Forms, „Turyzm”, nr 24 (2), s. 25–33.
Google Scholar
Mokrzycki R. ks. (2016). Parafia Rzymskokatolicka pw. Błogosławionego Ks. Jerzego Popiełuszki w Rzeszowie. List.
Google Scholar
Nowa fucha ks. Mokrzyckiego. Ksiądz od sztabki dostał parafię, „Fakt24.pl”, 17.10.2014; http://www.fakt.pl/wydarzenia/polityka/ksiadz-zamieszany-w-afere-korupcyjna-dostal-parafie/4c23btf.
Google Scholar
O.pl Polski Portal Kultury (b.d.); http://cytaty.o.pl/author/jozef-tischner/page/6/.
Google Scholar
Parafia Rzymskokatolicka pw. Błogosławionego Ks. Jerzego Popiełuszki w Rzeszowie (b.d.); https://popieluszko.rzeszow.pl/news.
Google Scholar
Pius XII (1950). Humani Generis; https://web.archive.org/web/20120419021937/ http://www.vatican.va/holy_father/pius_xii/encyclicals/documents/hf_p-xii_enc_12081950_humani-generis_en.html.
Google Scholar
Piwowarski W. (1983). Religijność ludowa. Ciągłość i zmiana. Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław.
Google Scholar
Podejrzany w aferze podkarpackiej został PROBOSZCZEM! (2015), “se.pl”, 14.07.2015; http://www.se.pl/wiadomosci/polityka/podejrzany-zosta-proboszczem_643054.html.
Google Scholar
Radni Rzeszowa sprzedali kościołowi działkę za 1 procent wartości (2014), „Rzeszów News”, 29.10.2014; http://rzeszow-news.pl/radni-rzeszowa-sprzedali-kosciolowi-dzialke-1-procent-wartosci/.
Google Scholar
Rydzyk beszta rządzących, że dostaje… za mało pieniędzy (2017), „koduj214.pl”, 27.11.2017; https://koduj24.pl/rydzyk-beszta-rzadzacych-ze-dostaje-za-malo-pieniedzy/.
Google Scholar
Rykiel Z. (2013). Kulisy systemu, „Przestrzeń Społeczna (Social Space)”, nr 6, s. 127–130.
Google Scholar
Rykiel Z. (2016). Klaunokracja 2.0 i bolesny koniec patriarchatu na semiperyferiach, „Przestrzeń Społeczna (Social Space)”, nr 12, s. 7–32.
Google Scholar
Rzymskokatolicka Parafia pw. bł. ks. Jerzego Popiełuszki (b.d.). ulotka.
Google Scholar
Serafiński K. (2017). Ile jest w Polsce katolików?, „Liberté”, 26.04.2017; http://serafinski.liberte.pl/ile-jest-w-polsce-katolikow/.
Google Scholar
Sprawa księdza skazanego na grzywnę za bicie w dzwony trafiła do Sądu Najwyższego (2017), „Gość Niedzielny”, nr 47; http://gosc.pl/doc/4333363.Sprawa-ksiedza-skazanego-na-grzywne-za-bicie-w-dzwony-trafila.
Google Scholar
Struktura wyznaniowa w Polsce (2013); https://ekumenia.pl/aktualnosc/struktura-wyznaniowa-w-polsce/ [dostęp 16.01.2018].
Google Scholar
Sztompka P. (2005). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar
Thomas W., Znaniecki F. (1976). Chłop polski w Europie i Ameryce. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Google Scholar
World report on violence and health (2002). World Health Organization, Geneva.
Google Scholar
Zybertowicz A. (2013). III RP. Kulisy systemu. Rozmawia Joanna Lichocka. Wydawnictwo Słowa i Myśli, Lublin.
Google Scholar
/4 Polaków spowiada się przynajmniej raz w roku (2013). „kosciol.wiara.pl”, 28.03.2013; http://kosciol.wiara.pl/doc/1503160.Polakow-spowiada-sie-przynajmniej-raz-w-roku.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
