Rola władz regionalnych i krajowych w kształtowaniu rozwoju i konkurencyjności polskich miast średniej wielkości

Autor

  • Dawid Krysiński Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Socjologii, Zakład Socjologii Miasta i Wsi image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.54.04

Słowa kluczowe:

instytucje regionalne i centralne, globalizacja, rozwój lokalny, wsparcie publiczne, małe i średnie miasta, odrodzenie miejskie

Abstrakt

Coraz popularniejszym wątkiem analiz na gruncie studiów miejskich jest poszukiwanie szans rozwojowych małych i średnich ośrodków miejskich, które pozostają na peryferiach globalnego systemu gospodarczego i stoją przed zadaniem znalezienia alternatywnych ścieżek rozwoju. Celem niniejszego artykułu jest próba pokazania, że wspomniane miasta mogą podjąć próbę przełamania impasu rozwojowego dzięki zależnościom, jakie łączą je z instytucjami regionalnymi oraz krajowymi. Samorządy lokalne oraz podmioty prywatne nadal bowiem podtrzymują kontakty z instytucjami publicznymi szczebla regionalnego i centralnego w celu uzyskania wsparcia merytorycznego, finansowego lub rzeczowego, które jest przydatne do pobudzania impulsów rozwojowych oraz do realizacji różnorakich celów składających się na politykę lokalną. W artykule ukazano trzy potencjalne formy oddziaływania władz regionalnych i centralnych na szczebel lokalny, sprowadzające się do transferów finansowych, obsługi administracyjnej oraz kreowania priorytetów rozwojowych. Na podstawie badań zrealizowanych w wybranych polskich miastach średniej wielkości określono również, czy status administracyjny miasta wpływa na wielkość wsparcia finansowego uzyskiwanego przez aktorów lokalnych oraz determinuje rangę danego ośrodka w dokumentach strategicznych.

Bibliografia

Bagiński E. (1988), Nowe miasta wojewódzkie, [w:] Jałowiecki B., Kaltenberg-Kwiatkowska E. (red.), Procesy urbanizacji i przekształcenia miast w Polsce, Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Bagiński E. (2004), Sieć osadnicza województwa dolnośląskiego, [w:] Bagiński E. (red.), Wybrane wyniki badań nad miejską siecią osadniczą Dolnego Śląska, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
Google Scholar

Becerra-Tolon A., Lastra-Bravo X. (2010), Planning and Neo-endogenous Model for a Sustainable Development in Spanish Rural Areas, “International Journal of Sustainable Society”, vol. 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1504/IJSSOC.2010.033628

Błaszczyk M. (2015), Miejski system okazji i jego użytkownicy, „Przestrzeń Społeczna”, nr 5.
Google Scholar

Broadway (2007), Grants in a Federal Economy: A Conceptual Perspective, [w:] Broadway R., Shah A. (eds.), Intergovernmental Fiscal Transfers. Principles and Practice, The World Bank, Washington.
Google Scholar

Broadway R. (2003), The Theory and Practice of Equalization, “Working Papers” 1016, Queens University, Department of Economics.
Google Scholar

Brodzicki T., Szultka S. (2002), Koncepcja klastrów a konkurencyjność przedsiębiorstw, „Organizacja i Kierowanie”, nr 4.
Google Scholar

Capello R., Fratesi U. (2011), Globalization and endogenous regional growth, ERSA conference papers, European Regional Science Association.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-19251-7

Castells M. (1989), The Informational City: Information Technology, Economic Rrestructuring, and the Urban-Regional Process, Basil Blackwell, Oxford.
Google Scholar

Chrisidu-Budnik A., Korczak J. (2013), Województwo jako kreator rozwoju regionalnego, [w:] Korczak J. (red.), Województwo – region – regionalizacja. 15 lat po reformie administracyjnej, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wrocław.
Google Scholar

Ciechocińska M. (1994), Miasta północnego Mazowsza w procesach przemian ekonomicznych i politycznych, [w:] Kaltenberg-Kwiatkowska E. (red.), Miasta polskie w dwusetlecie prawa o miastach, Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Warszawa.
Google Scholar

Dziemianowicz W., Szmigiel-Rawska K., Nowicka P., Dąbrowska A. (2012), Planowanie strategiczne. Poradnik dla pracowników administracji publicznej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Google Scholar

Dyjach K. (2010), Teorie rozwoju regionalnego wobec zróżnicowań międzyregionalnych, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, t. XLVII, nr 1.
Google Scholar

Fjeldstad O. H. (2001), Intergovernmental Fiscal Relations in Developing Countries. A Review of Issues, “CMI Working Papers”, No. 11, Bergen.
Google Scholar

Gilowska Z., Gorzelak G., Jałowiecki B., Sobczak K. (1998), Kierunki polityki regionalnej Polski, Seria „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 57.
Google Scholar

Gorzelak G. (1995), Transformacja systemowa a restrukturyzacja regionalna, Katedra UNESCO Trwałego Rozwoju, Warszawa.
Google Scholar

Grosse T. (2002), Przegląd koncepcji teoretycznych rozwoju regionalnego, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 1.
Google Scholar

Grzeszczak J. (1999), Bieguny wzrostu a formy przestrzeni spolaryzowanej, Wydawnictwo Continuo, Wrocław.
Google Scholar

Hodos J. (2011), Second Cities: Globalization and Local Politics in Manchester and Philadelphia, Temple University Press, Philadelphia.
Google Scholar

Kolarska-Bobińska L. (1999), Druga fala polskich reform, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Google Scholar

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) (2014), Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
Google Scholar

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010−2020 (KSRR 2010−2020) (2010), Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
Google Scholar

Krysiński D. (2015), Status wojewódzki miasta jako czynnik wzrostu w dobie postindustrialnej, „Folia Sociologica”, nr 52.
Google Scholar

Kulesza M., Regulski J., Stępień J. (2009), 20 lat samorządu. Historia i plany. Polski system samorządowy wymaga jedynie niewielkich poprawek, „Gazeta Samorządu i Administracji”, nr 18.
Google Scholar

Łotocka M., Baucz A. (2010), Polityka i zarządzanie rozwojem miast w Polsce, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Google Scholar

Majer A. (2011), Odrodzenie miejskie, “Przegląd Socjologiczny”, nr 60.
Google Scholar

Majer A. (2014), Odrodzenie miast, Scholar, Warszawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-232-3

Mazurkiewicz-Pizło A., Pizło W. (2011), Inspiracje teoretyczne konkurencyjności według Thunena, Marshalla i Portera, „Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, nr 93.
Google Scholar

Miszczuk A. (2003), Regionalizacja administracyjna III Rzeczypospolitej. Koncepcje teoretyczne a rzeczywistość, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie, Lublin.
Google Scholar

Niewiadomski Z. (1998), Ustrój samorządu terytorialnego i administracji rządowej po reformie, Difin, Warszawa.
Google Scholar

Paul V. (2013), Hopes for Countryside’s Future. An Analysis of Two Endogenous Development Experiences in South-Eastern Galicia, “Journal of Urban and Regional Analysis”, no. 2.
Google Scholar

Pijewski M. (2012), Założenia reformy administracji publicznej z 1998 roku ze szczególnym uwzględnieniem województwa samorządowego, „Przegląd Prawa Publicznego”, nr 5.
Google Scholar

Porter M. E. (1990), The Competitive Advantage of Nations, Free Press, New York.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-11336-1

Porter M. E. (2001), Porter o konkurencji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Ray C. (2003), Governance and Neo-endogenous Development, London.
Google Scholar

Sassen S. (1994), Cities in a World Economy, SAGE, Newbury Park.
Google Scholar

Schlappa H., Neill W. (2013), From Crisis to Choice: Re-imagining the Future in Shrinking Cities, URBACT, Saint-Denis.
Google Scholar

Shah A., Broadway R. (2009), Fiscal Federalism. Principles and Practice of Multiorder Governance, Cambridge University Press, Cambridge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511626883

Siłka P. (2012), Potencjał innowacyjny wybranych miast Polski a ich rozwój gospodarczy, IGiPZ PAN, Warszawa.
Google Scholar

Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku (2013), Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
Google Scholar

Swianiewicz P. (1990), Region w perspektywie europejskiej, [w:] Kukliński A., Swianiewicz P. (red.), Polskie województwo. Doświadczenia i perspektywy, „Rozwój Regionalny, Rozwój Lokalny, Samorząd Terytorialny”, nr 23.
Google Scholar

Szajnowska-Wysocka A. (2009), Theories of Regional and Local Development – Abridged Review, “Bulletin of Geography. Socio-Economic Series”, Vol. 12.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/v10089-009-0005-2

Szewczuk A., Kogut-Jaworska M., Zioło M. (2011), Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar

Woś B. (2005), Rozwój regionów i polityka regionalna w Unii Europejskiej oraz w Polsce, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
Google Scholar

Wójcik S. (2009), Samorząd terytorialny w Polsce w XX w. Myśl samorządowa. Historia i współczesność, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin.
Google Scholar

Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce (2013), Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2015-09-30

Jak cytować

Krysiński, D. (2015). Rola władz regionalnych i krajowych w kształtowaniu rozwoju i konkurencyjności polskich miast średniej wielkości. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (54), 39–59. https://doi.org/10.18778/0208-600X.54.04