Castrum sive fortalicium w Woźnikach w świetle najnowszej prospekcji terenowej
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6034.38.05Słowa kluczowe:
Górny Śląsk, Woźniki, grodzisko stożkowate, późne średniowieczeAbstrakt
Położone wśród podmokłych łąk grodzisko stożkowate w Woźnikach było obiektem zainteresowań badaczy już od początków XX w. Jednak badania wykopaliskowe o charakterze sondażowym zostały przeprowadzone przez pracowników Działu Archeologii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu dopiero w 1957 r. Przyniosły one potwierdzenie zabytkowego charakteru obiektu, jednak niewiele informacji dotyczących wyglądu zabudowy czy etapów jego funkcjonowania. Niestety, w XX w. grodzisko było niszczone i obecnie jego plateau zostało silnie zniwelowane. W 2023 r. postanowiono powrócić do badań obiektu, wykorzystując techniki nieinwazyjne. Wykonano również ponowne, dokładne badania powierzchniowe z użyciem detektora metali i planigrafii przestrzennej. Przyniosły one wiele nowych, interesujących wyników, które stanowią asumpt do dalszych badań stanowiska.
Pobrania
Bibliografia
Borek H. (1988), Górny Śląsk w świetle nazw miejscowych, Instytut Śląski, Opole.
Google Scholar
CDS – Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 6, Registrum St. Wenceslai. Urkunden vorzüglich zur Geschichte Oberschlesiens nach einem Copialbuch Herzog Johanns von Oppeln und Ratibor in Auszügen Mitgetheilt und Namens des Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens, C. Grünhagen, W. Wattenbach (ed.), Breslau 1865.
Google Scholar
Gliński W., Hadamik Cz., Koj J. (1997), Sprawozdanie ze wstępnego rozpoznania terenu przewidzianego pod autostradę A1 w województwie częstochowskim, [in:] E. Tomczak (ed.), Badania archeologiczne na Górnym Śląsku i ziemiach pogranicznych w 1994 roku, Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego, Katowice, p. 417–427.
Google Scholar
Hejna A. (1974), Bradlo u Hostinného nad Labem. Příspěvek k výzkumu opevněných sídel v severovýchodních Čechách, “Památky Archeologické”, 65, p. 366–418.
Google Scholar
Holc E. (2012), Woźniki, “Informator Archeologiczny. Badania 2000”, 34, p. 220.
Google Scholar
Horwat J. (2002), Księstwo opolskie i jego podziały do 1532 r. Książęta, miasta, kościół, urzędy, własność prywatna, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów.
Google Scholar
Jakimowicz R., Żurowski J. (1939), Atlas grodzisk i zamczysk śląskich, z. 2, Polska Akademia Umiejętności, Kraków.
Google Scholar
Kawka W. (2015), Materiały z grodzisk stożkowatych w Tarnowicach Starych i Woźnikach w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, “Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Archeologia”, 20, p. 87–122.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. (1966), Wrocław lewobrzeżny we wczesnym średniowieczu, cz. 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar
Krajic R. (2003), Sezimovo Ústí. Archeologie středověkeho poddanského města, vol. III.1, Archeologický ústav AV ČR, Praha–Sezimovo Ústí–Tábor.
Google Scholar
Maleczyński K., Skowrońska A. (1959), Kodeks dyplomatyczny Śląska, vol. II, Obejmujący lata 1205–1220, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar
Marciniak-Kajzer A. (2011), Średniowieczny dwór rycerski w Polsce. Wizerunek archeologiczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, https://doi.org/10.18778/7525-543-0
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7525-543-0
Marek L. (2009), Boar- and Bear-Hunting in Post-Medieval Silesia. Archeological ¬Evidence, “Fasisculi Archeologiae Histroicae”, 22, p. 101–107.
Google Scholar
Molenda D. (1963), Górnictwo kruszcowe na terenie złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI w., [in:] J. Pazdur (ed.), Studia do dziejów górnictwa i hutnictwa, vol. VIII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Musioł L. (1971), Woźniki. Dzieje miasta od czasów najdawniejszych do połączenia z Macierzą w roku 1922, Instytut Śląski w Opolu, Opole.
Google Scholar
Musioł L., Rospond S. (1972), Protokolarz miasta Woźniki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
Nowakowa A. (1951), Rozmieszczenie komór celnych i przebieg dróg handlowych na Śląsku do końca XIV wieku, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław.
Google Scholar
Nowakowski D. (2017), Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk; Ośrodek Badań nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza, Wrocław.
Google Scholar
Panic I. (1992), Historia osadnictwa w księstwie opolskim we wczesnym średniowieczu, Muzeum Śląskie, Katowice.
Google Scholar
Pawliński M. (2011), Zbiory muzealne i pierwsze wykopaliska 1910–1944, [in:] M. Dobkowski, J. Drabina (ed.), Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. 100 lat dziejów, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Bytom, p. 95–132.
Google Scholar
Rogaczewska A. (2021), Katalog wybranych zabytków ze stanowiska archeologicznego na Górze Zamkowej w Będzinie, Muzeum Zagłębia w Będzinie, Będzin.
Google Scholar
Rozmus D. (2019), Wstępne wyniki sondażu na stanowisku w Starym Bukownie, pow. olkuski, “Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Archeologia”, 21, p. 19–35.
Google Scholar
Sperka J. (2006), Otoczenie Władysława Opolczyka w latach 1370–1401. Studium o elicie władzy w relacjach z monarchą, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar
Szczech B. (2011), W kręgu górnośląskich podań i legend. Biały Śląsk. Miasto i gmina Woźniki, Wydawnictwo Piotr Kalinowski, Woźniki.
Google Scholar
Szczech B. (2016), Źródła do dziejów Woźnik 1206–1857. (Część pierwsza), Gmina Woźniki, Woźniki.
Google Scholar
Szydłowski J. (1958), Archeologiczne prace terenowe Muzeum Górnośląskiego w latach 1945–1957, “Biuletyn Śląskiego Instytutu Naukowego”, 4, p. 5–24.
Google Scholar
Szydłowski J. (1966), Bytom – pradzieje i początki miasta, “Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Archeologia”, 4.
Google Scholar
Triest F. (1865), Topographisches Handbuch von Oberschlesien, Wilhelm Gottlieb Korn, Breslau.
Google Scholar
Wachowski K. (1984), Militaria z grodu na Ostrówku w Opolu, [in:] B. Gediga (ed.), Studia nad kulturą wczesnopolskiego Opola, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk; Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, p. 11–112.
Google Scholar
Wachowski K. (2011), The Uses of the Market Square in the Light of Analysis of Metal Finds, [in:] M. Michnik, J. Piekalski (ed.), Wratislavia Antiqua, vol. XVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011, p. 51–60.
Google Scholar
Wojtal I., Zdaniewicz R. (2005), Sprawozdanie z uzupełniających, archeologicznych badań rozpoznawczo-sondażowych na stanowisku Woźniki st. 16, gm. Woźniki, Pow. Lubliniec, woj. śląskie (autostrada A1), Częstochowa (a manuscript in the Archive of the Department of Archaeology of the Upper Silesian Museum in Bytom).
Google Scholar
Woźny M. (2020), Rycerstwo opolskie do połowy XV wieku, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
