Techniki dyscyplinarne w przestrzeni miejskiej. Przypadek terenów nadwarciańskich w Poznaniu

Przemysław Wechta

doi:10.18778/0208-600X.64.05

Autor

Przemysław Wechta Instytut Socjologii UAM, ul. Szamarzewskiego 89, bud. C, 60-568 Poznań

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.64.05

Słowa kluczowe:

zarządzanie przestrzenią miejską, techniki dyscyplinarne, panoptykon

Abstrakt

W warstwie teoretycznej autor artykułu odwołuje się do koncepcji panoptykonu Michela Foucaulta. Obszarem badania są tereny położone nad rzeką Wartą w Poznaniu. Stanowią one przestrzeń publiczną, w pełni dostępną dla wszystkich ludzi. Posiadają jedną cechę specyficzną, która odróżnia je od innych terenów miejskich. Jest nią możliwość spożywania alkoholu, czego prawo zabrania w innych miejscach publicznych. Celem artykułu jest analiza technik dyscyplinujących zachowania osób przebywających na terenach nadwarciańskich stosowanych lub projektowanych przez władzę państwową i lokalną. Na podstawie badań zostały zidentyfikowane trzy tego typu techniki zarządzania przestrzenią miejską: wykorzystywanie przewagi informacyjnej, patrolowanie i monitoring, kolonizacja przestrzeni miejskiej.

Bibliografia

Alway J. (1995). Critical theory and political possibilities: Conceptions of emancipatory politics in the works of Horkheimer, Adorno, Marcuse and Habermas. Greenwood Press, Westport Conn.
Google Scholar

Babbie E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Barratt E. (2002). Foucault, Foucaultdianism and human resource management, “Personnel Review”, Vol. 31, Issue 2, s. 189–204.
Google Scholar

Cohen J., Arato A. (1992). Civil society and political theory. MIT Press, Cambridge, Mass.
Google Scholar

Corbin J., Strauss A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Sage Publishing, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781452230153

Dalgliesh B. (2009). Foucault and creative resistance in organisations, “Society and Business Review”, Vol. 1, Issue 4, s. 45–57.
Google Scholar

Dorzeczni (2012). Strategia rozwoju rzeki Warty w Poznaniu 2012–2030, http://www.dorzeczni.pl/upload/articles/pdf/strategy_pl.pdf [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

E-Poznań (2017). Miasto podsumowuje sezon nad Wartą – był rekordowy, https://epoznan.pl/news-news-80274 [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

Facebook (2016). Plaża miejska Chwaliszewo Poznań VI–VIII 2016, https://www.facebook.com/plazapoznan/ [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

Facebook (2017). Plaża miejska Chwaliszewo Poznań, https://pl-pl.facebook.com/Pla%C5%Bca-Miejska-Chwaliszewo-Pozna%C5%84-The-City-Beach-Poznan [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

Fleming T. (2009). Habermas o społeczeństwie obywatelskim, świecie życia i systemie: Odkrywanie społecznego wymiaru teorii transformatywnej, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja. Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej”, nr 1 (45), s. 29–46.
Google Scholar

Foucault M. (1998). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Wydawnictwo Fundacja Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Foucault M. (2000). Filozofia, historia, polityka. Wybór pism. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Foucault M. (2011). Narodziny biopolityki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Gibbs G. (2011). Analizowanie danych jakościowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Głos Wielkopolski (2015). Radni: Nad Wartą można legalnie pić alkohol, http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/3823107,radni-nad-warta-mozna-legalnie-pic-alkohol,id,t.html [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

Habermas J. (2000). Filozoficzny dyskurs nowoczesności. Universitas, Kraków.
Google Scholar

Habermas J. (2002). Teoria działania komunikacyjnego. T. II: Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Habermas J. (2006). Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Hołyst B. (2013). Zagrożenia ładu społecznego, t. 1. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Hołyst B. (2014). Zagrożenia ładu społecznego, t. 2. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Konecki K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Lazzarato M. (2011). Nowa definicja pojęcia „biopolityki”, „Praktyka Teoretyczna”, Vol. 2–3, s. 27–36.
Google Scholar

Poznań. Nasze Miasto (2015). Piwo nad Wartą legalne! Rada Miasta odrzuciła wniosek o zakazie spożywania alkoholu, http://poznan.naszemiasto.pl/artykul/piwo-nad-warta-legalne-rada-miasta-odrzucila-wniosek-o,3349103,art,t,id,tm.html [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

Radio Poznań (2015). Nad Wartą można pić, http://radiopoznan.fm/informacje/pozostale/nad-warta-mozna-pic [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

TVN 24 (2015). Można legalnie wypić piwo nad Wartą. Tak zdecydowali poznańscy radni, https://www.tvn24.pl/poznan,43/mozesz-legalnie-wypic-piwo-nad-warta-tak-zadecydowali-poznanscy-radni,533546.html [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar

Vickers M., Birch P., Galovic S., Kennedy M. (2016). The Panopticon Effect: The surveillance of police officers, “Journal of Criminological Research, Policy and Practice”, Vol. 2, Issue 1, s. 28–39.
Google Scholar

Wirtualna Polska (2015). Można pić alkohol nad Wartą – poznańscy radni nie zgodzili się na wprowadzenie zakazu, https://wiadomosci.wp.pl/mozna-pic-alkohol-nad-warta-poznanscy-radni-nie-zgodzili-sie-na-wprowadzenie-zakazu-6027705879024257a [dostęp 14.12.2017].
Google Scholar