Zniesienie wyroku sądu podkomorskiego w wyniku postępowania o zły przewód prawa. Dekret Trybunału Koronnego z 1601 roku

Krystian Stacherski

doi:10.18778/2956-3747.4.01

Autor

Krystian Stacherski Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji https://orcid.org/0000-0002-3977-8608

DOI:

https://doi.org/10.18778/2956-3747.4.01

Słowa kluczowe:

Trybunał Koronny, 'male obtentum', proces graniczny, sąd podkomorski

Abstrakt

W artykule poddano analizie dekret Trybunału Koronnego zapadły na sesji piotrkowskiej 7 stycznia 1601 r., na skutek wniesienia nadzwyczajnego środka zaskarżenia zwanego male obtentum. Ze względu na stwierdzone naruszenia prawa procesowego Trybunał zniósł wówczas wyrok zaoczny sieradzkiego sądu podkomorskiego. W księdze tego sądu zachowało się rozgraniczenie unieważnione odnalezionym orzeczeniem trybunalskim. Pozwala to na wysunięcie wstępnych wniosków w przedmiocie praktyki sądowej, której poznanie jest współcześnie niemożliwe ze względu na zniszczenie akt Trybunału Koronnego w czasie drugiej wojny światowej. Autor przedstawił przebieg postępowania przed Trybunałem oraz omówił wpływ niektórych przepisów regulujących postępowania w sprawach znaków granicznych na orzeczone kary.

Bibliografia

Archiwum Główne Akt Dawnych, Acta succamerarialia Siradiensia nec non Piotrcoviensia, Schadco-viensia et Radomscensia, sygn. 7.
Zobacz w Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi, Archiwum Potockich i Ostrowskich z Maluszyna, sygn. I.70.
Zobacz w Google Scholar

Balzer O., Przewód sądowy polski w zarysie (wykład uniwersytecki), wyd. Wojciech Hejnosz, Lwów 1935.
Zobacz w Google Scholar

Bukowska K., Tomasz Drezner, polski romanista XVII wieku, i jego znaczenie dla nauki prawa w Polsce, Warszawa 1960.
Zobacz w Google Scholar

Decreta in iudiciis regalibus tempore Sigismundi I. regis Poloniae a. 1507–1531 Cracoviae celebratis lata ex actis originalibus in archivo regni Galiciae Cracoviensi asservatis, wyd. M. Bobrzyński, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. VI, Kraków 1880.
Zobacz w Google Scholar

Goźdź-Roszkowski K., Źródła rękopiśmienne do historii ziemskiego prawa sądowego Polski przedrozbiorowej w Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 1993, t. 56, s. 149–160. https://doi.org/10.18778/0208-6069.56.08
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.56.08

Górski K., Jurysdykcja karna sądu i urzędu grodzkiego krakowskiego w latach 1585–1620, Kraków 2021.
Zobacz w Google Scholar

Kolankowski Z., Zapomniany prawnik XVI wieku. Jan Łączyński i jego „Kompendium Sądów Króla Jegomości”: studium z dziejów polskiej literatury prawniczej, Toruń 1960.
Zobacz w Google Scholar

Kunderewicz C., Dzieła Stanisława Łochowskiego i Marcina Paciorkowskiego o polskim procesie granicznym, Warszawa 1956.
Zobacz w Google Scholar

Kutrzeba S., Dawne polskie prawo sądowe w zarysie. I. Prawo karne. II. Postępek sądowy, wyd. 2, Lwów–Warszawa–Kraków 1927.
Zobacz w Google Scholar

Kutrzeba S., Układ systematyczny prawa polskiego z r. 1554, wydał Bolesław Ulanowski, „Archiwum Komisji Prawniczej”, t. 6, Kraków 1897–1926.
Zobacz w Google Scholar

Łaguna S., O prawie granicznem polskiem, [w:] Pisma Stosława Łaguny, wyd. J. Bieliński, Warszawa 1915, s. 53–128.
Zobacz w Google Scholar

Łochowski S., Processus iudiciarius granicialis Regni Poloniae, Kraków 1641.
Zobacz w Google Scholar

Malinowska I., Mikołaj Zalaszowski. Polski prawnik XVII stulecia na tle ówczesnej nauki prawa, Kraków 1960.
Zobacz w Google Scholar

Moniuszko A., Mazowieckie sądy ziemskie (1588–1648). Organizacja – funkcjonowanie – postępowanie, Warszawa 2013.
Zobacz w Google Scholar

Pauli L., Jan Nixdorff 1625–1697. Pisarz prawa procesowego, Warszawa 1957.
Zobacz w Google Scholar

Puncta in iudiciis terrestribus et castrensibus observanda a. 1544 conscripta, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. VII, z. 2, wyd. M. Bobrzyński, Kraków 1882.
Zobacz w Google Scholar

Rafacz J., Dawny proces polski, Warszawa 1925.
Zobacz w Google Scholar

Rafacz J., Postępowanie egzekucyjne w województwie ruskiem w XV wieku, [w:] Pamiętnik Czwartego Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6–8 grudnia 1925, sekcja IV, Poznań 1925.
Zobacz w Google Scholar

Stankowa M., Ocalałe fragmenty akt Trybunału Koronnego Lubelskiego w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Lublinie, „Archeion” 1964, t. 40.
Zobacz w Google Scholar

Szwagrzyk J.A., Pieniądz na ziemiach polskich X–XX w., Wrocław 1990.
Zobacz w Google Scholar

Volumina Constitutionum, t. I [1493–1549], vol. 1 [1493–1526], wyd. S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 1996.
Zobacz w Google Scholar

Volumina Constitutionum, t. II [1550–1609], vol. 2 [1587–1609], wyd. S. Grodziski, Warszawa 2008.
Zobacz w Google Scholar

Volumina Constitutionum, t. III [1611–1640], vol. 1 [1611–1626], wyd. S. Grodziski, A. Karabowicz, M. Kwiecień, Warszawa 2010.
Zobacz w Google Scholar

Zawadzki T., Processus iudiciarius Regni Poloniae, Kraków 1612.
Zobacz w Google Scholar

Zdrójkowski Z., Proces ziemski, [w:] Historia państwa i prawa Polski. Tom II. Od połowy XV wieku do r. 1795, red. J. Bardach, wyd. 2, Warszawa 1966, s. 380–411.
Zobacz w Google Scholar

Zdrójkowski Z., Teodor Ostrowski, 1750–1802: pisarz dawnego polskiego prawa sądowego (proces, prawa prywatne i karne): jego projekty reformy prawa karnego w Polsce oraz ich związek z europejskim ruchem humanitarnym, Warszawa 1956.
Zobacz w Google Scholar