Pomniki grobowe z Kolonii z wizerunkiem pogrążonego w smutku Lewantyńczyka
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6034.26.10Abstrakt
W granicach administracyjnych Kolonii zarejestrowana została seria zabytków dekorowana wizerunkiem barbarzyńcy typu wschodniego. Zabytki te są datowane na okres wczesnego Cesarstwa – tzn. I w. n.e. Z powodu typu ubioru przedstawianych postaci były one często opisywane jako Attis tristis, jednak wyniki badań Gerarda Bauchhenssa obaliły taką interpretację.
Duża liczba analogicznych przedstawień została udokumentowana na terenach Nadrenii i w północnych Włoszech. Znaczenie zaś postaci wynika z różnorodności kontekstowych, w których ona występuje. Z jednej strony są to sceny walki i tam ukazana jest broń, z drugiej – sceny triumfu, w których zobrazowanie zniewolonego Lewantyńczyka może być porównywane do schematu przedstawień barbarzyńców z Zachodu.
Nasuwa się jeszcze jedno skojarzenie – na Zachodzie barbarzyńcy w stroju wschodnim występują głównie w zabytkach typu prywatnego, rzadko w przypadku założeń publicznych. Fakt ten może być interpretowany zarówno jako przekaz o zasięgu Imperium Romanum, jak też o zdolności tegoż Imperium do obrony własnych granic. Jest to bardziej abstrakcyjny sposób myślenia, gdyż tematem jest nie walka o łupy wojenne, lecz zadowolenie z pokoju uzyskanego po zwycięstwie. Taką wymowę miałby omawiany motyw, a formuła szczęścia i zadowolenia z pewnością była łatwa do akceptacji społecznej.
Pobrania
Bibliografia
Andrikopoulou-Strack 1986 = J.-N. Andrikopoulou-Strack, Grabbauten des 1. Jahrhunderts n.Chr. im Rheingebiet, Beih. BJb., 43 (Bonn).
Google Scholar
Bauchhenss 1975 = G. Bauchhenss, Römische Grabmäler aus den Randgebieten des Neuwieder Becken, JbRGZM, 22, S. 81-95.
Google Scholar
Bauchhenss 1978 = G. Bauchhenss, Bonn. Militärische Grabmäler, CSIR Deutschland III, I (Mainz).
Google Scholar
Bauchhenss 1997 = G. Bauchhenss, Barbaren oder Attis?, [in:] Akten des 4. Internationalen Kongresses des provinzialrömischen Kunstschaffens, Celje 1995, Celje, S. 43-52.
Google Scholar
Bienkowski 1928 = P. Bienkowski, Les Celtes dans les arts mineur gréco-romain, Cracovie.
Google Scholar
Boppert 1992 = W. Boppert, Zivile Grabsteine aus Mainz und Umgebung, CSIR Deutschland II, 6 (Mainz).
Google Scholar
Boppert 2001 = W. Boppert, Römische Steindenkmäler aus dem Landkreis Bad Kreuznach, CSIR Deutschland II, 9 (Mainz).
Google Scholar
Boppert 2005 = W. Boppert, Römische Steindenkmäler aus dem Landkreis Mainz-Bingen, CSIR Deutschland II, 14 (Mainz).
Google Scholar
Bossert 1999 = M. Bossert, Die figürlichen Skulpturen des Legionslagers von Vindonissa, CSIR Schweiz I, 5 (Lausanne).
Google Scholar
Bossert 2002a = M. Bossert, Die figürlichen Skulpturen der Nekropole von Avenches-En Chaplix (VD): nördlicher und südlicher Grabbezirk, CSIR Schweiz 1, 3 (Lausanne).
Google Scholar
Bossert 2002b = M. Bossert, Die figürlichen Skulpturen von Colonia Iulia Equestris, CSIR Schweiz I, 4 (Lausanne).
Google Scholar
Dexheimer 1998 = D. Dexheimer, Oberitalische Grabaltäre – Ein Beitrag zur Sepulkralkunst der römischen Kaiserzeit, BAR Int. Ser. 741 (Oxford).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.30861/9780860549727
Eck – von Hesberg 2003 = W. Eck – H. von Hesberg, Der Rundbau eines Dispensator Augusti und andere Grabmäler der frühen Kaiserzeit in Köln – Monumente und Inschriften, Koln Jb 36, S. 151-205.
Google Scholar
Formigé 1949 = J. Formigé, Le trophée des Alpes (La Turbie), 2. Suppl. Gallia, Paris.
Google Scholar
Freyberger 1999 = B. Freyberger, Südgallien im 1. Jahrhundert v.Chr., Geographica Historica, II (Stuttgart).
Google Scholar
Freigang 1997 = Y. Freigang, Die Grabmäler der gallo-römischen Kultur im Moselland, JbRGZM, 44, S. 278-440.
Google Scholar
Gans 2003 = U.-W. Gans, Zu Datierung und Aussage augusteischer Siegesdenkmäler im gallischen und iberischen Raum, [in:] P. Noelke – F. Naumann-Steckncr – B. Schneider (Hrsg.), Romanisation und Resistenz, Koll. Köln, Mainz, S. 149-158.
Google Scholar
Hauschild – Mariner Bigorra – Niemeyer 1966 = T. Hauschild – S. Mariner Bigorra – H. G. Niemeyer, „Torre de los Escipiones“ – Ein römischer Grabturm bei Tarragona, MM, 7, S. 162-188, Taf. 43-56.
Google Scholar
von Hesberg 1983 = H. von Hesberg, Zur Datierung der Gefangenenfassade in Korinth. Eine wiederverwendete Architektur augusteischer Zeit, AM, 98, S. 215-238, Taf. 44-46.
Google Scholar
Hölscher 1984 = T. Hölscher, Beobachtungen zu römischen historischen Denkmälern II, AA, S. 283-294.
Google Scholar
Klatt 2001 = U. Klatt, Barbarendarstellungen an römischen Grabbauten des 1. Jhs. n.Chr. an Rhein und Maas, [in:] Rom und die Provinzen, Gedenkschrift H. Gabelmann, Hrsg. G. Brands, J.-N. Andrikopoulou-Strack, D. Dexheimer, G. Bauchhenss, BJb. Beih., 53 (Mainz), S. 61-74.
Google Scholar
Kölner-Römer-Illustrierte 1974 = Kölner-Römer-Illustrierte, 1.
Google Scholar
Kühnemann – Binsfeld 1965-66 = E. Kühnemann – W. Binsfeld, Die Grabungen im Kapitolsbezirk, KölnJb, 8, S. 46-53.
Google Scholar
Kupper-Bohm 1996 – A. Kupper-Bohm, Die römischen Bogenmonumente der Gallia Narbonensis in ihrem urbanen Kontext, Kölner Studien zur Archäologie der römischen Provinzen, 3 (Espelkamp).
Google Scholar
I.andskron-Dinstl 1996 = A. Landskron-Dinstl, Orientalen in Vienne, [in:] Fremde Zeiten, Festschrift für Jürgen Borchhardt, II (Wien), S. 225-236.
Google Scholar
Landskron 2005 = A. Landskron, Parther und Sassaniden - Das Bild der Orientalen in der römischen Kaiserzeit, Wien.
Google Scholar
Liverani 1995 = P. Liverani, "Nationes" et "civitates" nella propaganda imperiale, RM 102 S. 219-249, Taf. 55-61.
Google Scholar
Neu 1989 = St. Neu, Römische Reliefs vom Kölner Rheinufer, KölnJB, 22, S. 241-364.
Google Scholar
Neuffer 1932 = E. Neuffer, Zum Nikkenicher Grabmal, Germania, 16, S. 286-288.
Google Scholar
Päffgen 1992 = B. Päffgen, Die Ausgrabungen in St. Severin zu Köln, Kölner Forschungen 5, 1 (Mainz).
Google Scholar
von Petrikovits 1963 = H. von Petrikovits, Aus rheinischer Kunst und Kultur, Auswahlkatalog des Rheinischen Landesmuseums Bonn, Köln.
Google Scholar
Ristov 1972-73 = G. Ristow, Denkmäler hellenistischer Mysterienkulte in Kölner Museumbesitz Kulte der Göttermutter und Attis, KölnJb, 13, S. 116-119.
Google Scholar
Schäfer 1989 = Th. Schäfer, Imperii Insignia, Sella Curulis und Fasces, Zur Repräsentation römischer Magistrate, 29. Ergh. RM (Mainz).
Google Scholar
Schleiermachcr 1984 – M. Schleiermacher, Römische Reitergrabsteine: die kaiserzeitlichen Reliefs des triumphierenden Reiters, Bonn.
Google Scholar
Schmidt-Colinet 1977 = A. Schmidt-Colinet, Antike Stützfiguren, Berlin.
Google Scholar
Schmidt 1982 – E. Schmidt, Geschichte der Karyatide – Funktion und Bedeutung der menschlichen Träger – und Stützfigur in der Baukunst, Beiträge zur Archäologie, 13 (Würzburg).
Google Scholar
Schneider 1986 = R. M. Schneider, Bunte Barbaren – Orientalenstatuen aus farbigem Marmor in der römischen Repräsentatinskunst, Worms.
Google Scholar
Schneider 1992 = R. M. Schneider, Orientalische Tischdiener als römische Tischfüße AA S. 295-305.
Google Scholar
Vermaseren 1989 = M. J. Vermaseren, Corpus Cultus Cybelae Attidisque VI, EPRO, 50 (Leiden).
Google Scholar
Will 1952 = E. Will, Im sculpture romaine au Musée lapidaire de Vienne, Vienne.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
