Late Modern Individualization in Light of Critical Theory (the Frankfurt School): An Essay

Paweł Pieniążek

doi:10.18778/1733-8069.20.1.05

Authors

Paweł Pieniążek University of Lodz, Poland https://orcid.org/0000-0002-5258-7005

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.20.1.05

Keywords:

modernity, late modernity, individualization, critical theory, change, productivity

Abstract

The article describes the dialectic of the process of individualization in modernity and late modernity from the perspective of critical theory, particularly in its classical form (Frankfurt School). This dialectic consists in the transformation of individualization as a medium of emancipation into individualization understood not only as an ideology but most of all as a productive force of neoliberal capitalism, as a principle of its functioning. The article discusses the social-cultural determinants of this transformation, and subsequently the way in which late-modern individualism in the form of self-realization is functionalized by the market and subjected to the requirements of profit and efficiency in individual areas of economic and social life in the neoliberal world. The article refers to the methodology of qualitative sociology.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Paweł Pieniążek, University of Lodz, Poland

Philosopher, associate professor at the University of Lodz (Department of Contemporary Philosophy). His research focuses on broadly-defined contemporary and late modern philosophy (French and German) from the existential perspective as well as on the philosophical and cultural aspects of modernity.

References

Adorno Theodor W. (2019), Przemysł kulturalny, translated by Monika Bucholc, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Baethge Martin (1991), Arbeit, Vergsellschaftung, Identität – Zur zunehmenden normativen Subjektivierung der Arbeit, “Soziale Welt”, vol. 42(1), pp. 6–17.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2000), Liquid Modernity, Cambridge: Polity.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2001), The Individualized Society, Cambridge: Polity.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2006), Społeczeństwo w stanie oblężenia, translated by Janusz Margański, Warszawa: Sic!
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2007), Konsumenci w społeczeństwie konsumentów, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Bauman Zygmunt (2009), Konsumowanie życia, translated by Monika Wyrwas-Wiśniewska, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Beck Ulrich (1992), Risk Society. Towards a New Modernity, London: Sage Publications.
Google Scholar

Beck Ulrich (2002), Społeczeństwo ryzyka, translated by Stanisław Cieśla, Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Bell Daniel (1976), The Cultural Contradictions of Capitalism, New York: Publishers.
Google Scholar

Bernstein Jay M. (2019), Wstęp, [in:] Theodor W. Adorno, Przemysł kulturalny, translated by Monika Bucholc, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, pp. 33–64.
Google Scholar

Biały Kamila, Haratyk Karol (2018), Outline of the Concept of Order-generating Dimensions: A Case of Hypermodernity in Polish Society of Late Capitalism, „Kultura i Społeczeństwo”, vol. 62(4), pp. 47–67.
Google Scholar

Biały Kamila, Piasek Piotr (2024), On social emergence. Non-dichotomous approach to qualitative data analysis, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. XX, no. 1, pp. 18–39.
Google Scholar

Birken Thomas (2012), Projektarbeit – arbeitssoziologisch gedeutet, https://www.researchgate.net/publication/288489694_Projektarbeit__arbeitssoziologisch_gedeutet (accessed: 14.04.2023).
Google Scholar

Paweł Pieniążek 100 ©2024 PSJ Tom XX Numer 1 Boltanski Luc, Chiapello Ève (2022), Nowy duch kapitalizmu, translated Filip Rogalski, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Bröckling Ulrich (2016), The entrepreneurial self. Fabricating a New Type of Subject, Los Angeles–London–New Delhi: Sage.
Google Scholar

Giddens Anthony (1991), Modernity and Self-Identity. „Self” and Society in the Late-Modern Age, Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Han Byung-Chul (2022), Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje, translated by Rafał Pokrywka, Michał Sutowski, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Honneth Axel (2004), Organized Self-Realization. Some Paradoxes of Individualization, „European Journal of Social Theory”, vol. 7(4), pp. 463–478.
Google Scholar

Horkheimer Max, Adorno Theodore W. (1994), Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, translated by Małgorzata Łukaszewicz, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Jacyno Małgorzata (2007), Kultura indywidualizmu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Marcuse Herbert (1964), One-dimensional Man, London–New York: Routledge.
Google Scholar

Rosa Hartmut (2011), Beschleunigung und Depression – Überlegungen zum Zeitverhältnis der Moderne, „Psyche”, vol. 65, pp. 1041–1060.
Google Scholar

Rosa Hartmut (2012), Przyśpieszenie społeczne. Etyczne i polityczne konsekwencje desynchronizacji społeczeństwa wysokich wartości, „Ethos”, vol. 99(3), pp. 78–116.
Google Scholar

Rosa Hartmut (2020), Przyśpieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości, translated by Jakub Duraj, Jacek Kołtan, Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
Google Scholar

Sennett Richard (2006), Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie, translated by Jan Dzierzgowski, Łukasz Mikołajewski, Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza SA.
Google Scholar

Simmel Georg (1980), Wolność i jednostka, translated by Sławomir Magala, [in:] Sławomir Magala, Simmel, Warszawa: Wiedza Powszechna, pp. 223–233.
Google Scholar

Stoll Dariusz (2017), Płynna nowoczesność a neoliberalizm. Wokół myśli Zygmunta Baumana, Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Google Scholar