Episteologiczny ideał wiedzy i jego odrzucenie

Autor/innen

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6107.25.07

Abstract

In the paper I try to present what I termed epistheology in its relation to basic concepts of theory of knowledge: the knowledge itself, its unity and systemic character, criteria of truth and selfevidence, and the questions of justification (of knowledge and criteria of knowledge both) and ethical ideal of knowledge as the contemplation of God's design. Epistheology is thus an epistemic discourse based on and warranted by theological concepts. I analyze Descartes, Malebranche, Leibniz and the like to demonstrate the way this discourse operates. In the second part of the paper I sketch the British approach: empirical, secular, and most importantly based on the concept of verisimilitude. Humean philosophy is in this way not only seen as antagonistic to its continental predecessors, but also victorious as a foundation of new and fertile paradigm of secular science.

Literaturhinweise

Augustyn Wł. 1973, Podstawy wiedzy u Descartesa i Malebranche’a, Warszawa.
Google Scholar

Descartes R. 1960, Zasady filozofii, przeł. I. Dąmbska, Warszawa.
Google Scholar

Descartes R. 1970, Rozprawa o metodzie, przeł. W. Wojciechowska, Warszawa.
Google Scholar

Descartes R. 2001, Medytacje o pierwszej filozofii. Zarzuty uczonych mężów i odpowiedzi autora, Kęty.
Google Scholar

Descartes R. 2002, Reguły kierowania umysłem, Poszukiwanie prawdy poprzez światło naturalne, przeł. L. Chmaj, Kęty.
Google Scholar

Galileusz 1953, Dialog o dwu najważniejszych układach świata, przeł. E. Ligocki, Warszawa.
Google Scholar

Gueroult M. 1955, Malebranche, Paris.
Google Scholar

Hacking I. 1986. Leibniz and Descartes: Proof and Eternal Truths w: A. Kenny (red.) “Rationalism, Empiricism and Rationalism”, Oxford 1986
Google Scholar

Hensoldt A. 2004, Projekt charakterystyki uniwersalnej Gottfrieda Wilhelma Leibniza, „Nowa Krytyka”, 17 (2004), s. 111-139.
Google Scholar

Huet P. D. 1959, Bezwartościowość poznania ludzkiego, w: L. Kołakowski (red.), „Filozofia XVII wieku”, Warszawa 1959.
Google Scholar

Hume D. 1977, Badania dotyczące rozumu ludzkiego, przeł. J. Łukasiewicz i K. Twardowski, Warszawa.
Google Scholar

Leibniz G. 1969, Wyznanie wiary filozofa oraz inne pisma filozoficzne, przekład zbiorowy, Warszawa.
Google Scholar

Leibniz G. 1994, Pisma z teologii mistycznej, przeł. M. Frankiewicz, Kraków.
Google Scholar

Leibniz G. 2001, Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, przeł. I. Dąmbska, Kęty.
Google Scholar

Locke J. 1963, List o tolerancji, przeł. J. Jachimowicz, Warszawa 1963.
Google Scholar

Peirce C. S. 1997, Jak uczynić nasze myśli jasnymi, w: tenże, „Wybór pism semiotycznych”, Warszawa.
Google Scholar

Perzanowski J. 1994, Teofilozofia Leibniza, [dodatek do:] Leibniz, Pisma z teologii mistycznej, Kraków, ss. 243-346
Google Scholar

Popkin R. 1964, The History of Scepticism, Assen.
Google Scholar

Sieczkowski T. 2008, Qui pro quo «Dialogów», czyli pytanie o status teologii naturalnej, „Nowa Krytyka”, 20-21.
Google Scholar

Spinoza 2000a, Etyka, [w:] tenże, „Traktaty”, przeł. I. Halpern-Myślicki, Kęty.
Google Scholar

Spinoza 2000b, Traktat o poprawie rozumu, w: tenże, „Traktaty”, przeł. I. Halpern-Myślicki, Kęty.
Google Scholar

Tuchańska B. 1995, Koncepcje wiedzy apriorycznej i analitycznej a status logiki i matematyki, Łódź.
Google Scholar

Veröffentlicht

2012-01-01

Zitationsvorschlag

Sieczkowski, T. (2012). Episteologiczny ideał wiedzy i jego odrzucenie. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica, (25), 151–170. https://doi.org/10.18778/0208-6107.25.07

Ausgabe

Rubrik

Articles