Dynamika reaktywacji: uwie(r)żyć na słowo… grupie Twożywo?

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6107.41.06

Słowa kluczowe:

Twożywo, Mariusz Libel, Krzysztof Sidorek, sztuka site-specific, street art, artbook, typografia

Abstrakt

Artykuł poddaje namysłowi aktywność grupy Twożywo, którą tworzą Mariusz Libel i Krzysztof Sidorek, działający w Polsce od połowy lat 90. XX wieku w obszarach street artu, net artu, grafiki użytkowej, designu i sztuki. Asumpt do podjęcia refleksji daje opublikowana w 2020 roku książka Plądrujemy ruiny rzeczywistości, pieczołowicie przygotowana pod względem koncepcji i kształtu typograficznego publikacja, którą zwykle uznaje się za retrospektywny katalog, postscriptum, podsumowanie czy monografię. Autorka polemizuje z tą tezą, wskazując, że lepiej rozpatrywać pozycję w charakterze artbooka, wypowiedzi artystycznej, której celem jest testowanie możliwo­ści, jakie w zakresie prezentacji i rearanżacji dla wcześniejszych realizacji Twożywa daje medium książkowe. Autorka weryfikuje ponadto różne informacje faktograficzne dotyczące grupy. Nieuf­nie podchodzi zwłaszcza do daty oficjalnego zakończenia działalności duetu. Formacja wprawdzie oficjalnie ogłosiła dezaktywację w 2011 roku, jednak trudno mówić o jej całkowitym zamilknięciu czy wygaszeniu obecności na scenie artystycznej w świetle podejmowanych przez twórców późniejszych aktywności, również tych ostatnich już po wydaniu książki Plądrujemy ruiny rzeczywistości, kiedy następuje przyrost ich kolejnych ciekawie zakrojonych dzieł.

Bibliografia

Araya, P. (2010). „NO+” (Chile 1983–2007). Uwagi o piśmie kontestacyjnym. W stronę pragmatycznej antropologii pisma. Tłum. N. Dołowy. W: Artières, Ph. i Rodak P. (red.), Antropologia pisma. Od teorii do praktyki. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 93–113.
Google Scholar

Artières, Ph. i Rodak P. (red.). (2010). Antropologia pisma. Od teorii do praktyki. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Banasiak, J. (2012). Splądrowane ruiny nowoczesności. Dwutygodnik.com, 78 (03/2012). Online: https://www.dwutygodnik.com/artykul/3313-spladrowane-ruiny-nowoczesnosci.html [dostęp: 15.09.2022].
Google Scholar

Barańska-Szmitko, A. (2014). Możliwości i ograniczenia felietonu jako narzędzia kreowania wizerunku jego autora. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 1, s. 211–227.
Google Scholar

Burzenie kamienicy z muralem grupy Twożywo, Pańska 122, rondo Daszyńskiego [WARSZAWA]. (2013). [Kanał YouTube] mmwarszawa. Online: https://www.youtube.com/watch?v=-Jdph1QGPBI [dostęp: 15.10.2022].
Google Scholar

Bystroń, J. St. (1980). Napisy. W: Bystroń, J. St., Tematy, które mi odradzano. Pisma etnograficzne rozproszone. Wybrał i oprac. L. Stomma. Warszawa: PIW, s. 109–171.
Google Scholar

Culture.pl [b.d., a]. Mariusz Libel (grupa Twożywo) [hasło]. Online: https://culture.pl/pl/tworca/mariusz-libel-grupa-twozywo [dostęp: 15.10.2022].
Google Scholar

Culture.pl [b.d., b]. Krzysztof Sidorek [hasło]. Online: https://culture.pl/pl/tworca/krzysztof-sidorek [dostęp: 15.10.2022].
Google Scholar

Czerniewska, K. (2012). Szanuj plakat. Dwutygodnik.com, 85 (06/2012). Online: https://www.dwutygodnik.com/artykul/3716-szanuj-plakat.html [dostęp: 15.09.2022].
Google Scholar

Dawidek Gryglicka, M. (2012). Tekst w przestrzeni publicznej, czyli o działaniach grupy Twożywo. W: Dawidek Gryglicka, M., Historia tekstu wizualnego. Polska po 1967 roku. Kraków–Wrocław: Korporacja Ha!art – Muzeum Współczesne Wrocław, s. 679–688.
Google Scholar

Drozdowski, R. (2009). Obraza na obrazy. Strategie społecznego oporu wobec obrazów dominują¬cych. Wyd. II rozsz. Poznań: Zyk i S-ka Wydawnictwo.
Google Scholar

Dróżdż/Twożywo, Twożywo/Dróżdż (2022). [film promocyjny z okazji Warsaw Gallery Weekend]. Galeria ESTA. Online: https://www.facebook.com/galeriaesta/videos/ju%C5%BC-za-tydzie%C5%84-zaczyna-si%C4%99-nasza-wystawa-wgw-2022-ja-czyli-ty-czyli-ja-stanis%C5%82aw/1226764401502047/?locale=ms_MY [dostęp: 15.12.2022].
Google Scholar

Ingold, T. (2015). Rysowanie, pisanie i kaligrafia. Tłum. M. Rakoczy. Teksty Drugie, 4, s. 371–392.
Google Scholar

Jarniewicz, J. (2018). Wyzwanie rzucone składni. Przypadek Stanisława Dróżdża i Iana Hamiltona Finlaya. Literatura na Świecie, 9–10, s. 368–382.
Google Scholar

Jasieński, B. (1921/1978). DO NARODU POLSKIEGO. MAŃIFEST w sprawie natychmiastowej futuryzacji żyća. W: Jarosiński, Z. (red.), Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki. Wybór i oprac. tekstów H. Zaworska. Wrocław: Ossolineum, s. 7–17.
Google Scholar

Karpowicz, A. (2022). Ekonomia logowizualna. Teksty Drugie, 1, s. 68–83.
Google Scholar

Kazimierska-Jerzyk, W. (2022). Nieczytelność i ultraczytelność – sposoby angażowania odbiorcy w przestrzeni publicznej. Teksty Drugie, 1, s. 190–208. Online: https://rcin.org.pl/dlibra/publication/273359/edition/237084 [dostęp:15.12.2022].
Google Scholar

Kosiewski, P. (2021). Postscriptum do historii pewnej grupy. Znak, 2, s. 104–107.
Google Scholar

Libel, M. (2015), Widzisz tu jakieś penisy? Rozmowa z Mariuszem Liblem (dawniej połowa duetu Twożywo). W: Frąckiewicz, S., Żeby było ładnie. Rozmowy o boomie i kryzysie street artu w Polsce. Poznań: Galeria Miejska Arsenał, s. 61–83.
Google Scholar

Libel, M. (2020). Nie ma jednej odpowiedzi. Z Mariuszem Liblem rozmawiają Konrad Kubala oraz Przemysław Pluciński. Władza Sądzenia, 19, s. 203–217.
Google Scholar

Libel, M. i Sidorek, K. (2022). Miraż ZƎ słów. Spotkanie z grupą Twożywo [z Twożywem rozm. K. Vyšata]. Muzeum Literatury w Warszawie. Online: https://www.youtube.com/watch?v=lHhE3qJfNoU [dostęp: 20.12.2022].
Google Scholar

Libel, M. i Sidorek, K. z udziałem: Djajadisastra, O. i Suchan, J. (2020). „Plądrujemy ruiny rzeczywistości”. Spotkanie Online [z Twożywem i in. rozm. W. Kazimierska-Jerzyk]. Muzeum Sztuki w Łodzi. Online: https://msl.org.pl/pladrujemy-ruiny-rzeczywistosci-spotkanie-z-twozywem/ [dostęp:15.10.2022].
Google Scholar

Libel, M., Sidorek, K. i Tórz, K. (koncepcja). (2020). Plądrujemy ruiny rzeczywistości. Twożywo. Red. pol. K. Tórz. Red. ang. i tłum. A. Wąsowska. Oprac. graf. M. Libel i K. Sidorek. Skład: K. Sidorek. Warszawa: Osman Djajadisastra – Galeria Monopol.
Google Scholar

Masłowska, D. (2009). Między nami dobrze jest. Warszawa: Lampa i Iskra Boża.
Google Scholar

Masłowska, D. (2017). Prześlij przepis. W: Masłowska, D., Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu. Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 46–53.
Google Scholar

Olędzki, J. (1999). „Zgredy rule” i ulotna sztuka niewinności. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 1–2, s. 138–148.
Google Scholar

Petrucci, A. (2010). Pismo. Idea i przedstawienie. Tłum. A. Osmólska-Mętrak. Red. J. Kujawiński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Pluciński, P. (2020). Po Habermasie: sfera publiczna w czasach niepewności. Wstęp do numeru specjalnego „Władzy Sądzenia”. Władza Sądzenia, 19, s. 7–13.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2020.29.2.7-8

Płociniczak, M. (2010). Zabijemy was słowami. [Blog] Vice Blog. Online: https://www.vice.com/pl/article/vd8ngj/727-revision-8 [dostęp: 15.10.2022].
Google Scholar

Przewrotne pytania do jednostki (2021). [Opis wystawy: przeT/rwanie, 20.11.2021–29.01.2022, 66P, Wrocław]. Notes na 6 Tygodni, 138, s. 26.
Google Scholar

Szabłowski, S. (2007), Twożywo. W: Borkowski G., Mazur, A. i Branicka, M. (red.), Nowe zjawiska w sztuce polskiej po 2000 roku, Warszawa: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, s. 334−337.
Google Scholar

Szabłowski, S. (2014). Crimestory. W: Szabłowski. S. (kurator), Crimestory, 21.03–01.06.2014. [Katalog wystawy]. Toruń: Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu”, s. 3−19.
Google Scholar

Sarzyńska, M. (2013). Grupa Twożywo o niszczeniu muralu przy Pańskiej. „To było wpisane w los tego dzieła”. Online: https://warszawa.naszemiasto.pl/grupa-twozywo-o-niszczeniu-muralu-przy-panskiej-to-bylo/ar/c1-2781658 [dostęp: 20.12.2022].
Google Scholar

Szydłowska, A. (2010). Miasto-palimpsest. Związki architektury Warszawy z projektowaniem graficznym. Tytuł Roboczy, 035–036, s. 25–35.
Google Scholar

Tekieli, R. (2005). Wygrać kulturę. Rozmowa z Robertem Tekieli. W: Marecki, P., Pospolite ruszenie. Czasopisma kulturalno-literackie w Polsce po 1989 roku. Rozmowy z redaktorami. Kraków: Korporacja Ha!art, s. 31–44.
Google Scholar

Topor, R. (2000). Dziennik paniczny. Tłum. E. Kuczkowska. Gdańsk: L&L.
Google Scholar

Twożywo (2006). Telementarz typograficzny. Warszawa: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.
Google Scholar

Twożywo (2021). Almanach 2022. Red. K. Vyšata. Oprac. graficzne: M. Libel i K. Sidorek. Wrocław: 66P.
Google Scholar

Twożywo (2022a). Kalendarz ZE słów. Na rok dwa tysiące dwudziesty trzeci. Warszawa: Twożywo i Karolina Vyšata.
Google Scholar

Twożywo (2022b). http://www.twozywo.art.pl [dostęp: 20.12.2022].
Google Scholar

Weychert, M. (2021). Twożywo: stare aktualności. Szum, 33, s. 88–103.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-02-24

Jak cytować

Lachman, M. (2023). Dynamika reaktywacji: uwie(r)żyć na słowo… grupie Twożywo? . Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica, (41), 107–130. https://doi.org/10.18778/0208-6107.41.06