Trudności z tłumaczeniem nazw botanicznych (nazwy wybranych roślin w językach: polskim, słowackim i słoweńskim)

Autor

  • Marta Pančíková Filozofická fakulta Ostravskej univerzity v Ostrave, Katedra slavistiky, image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.21.35

Słowa kluczowe:

rośliny, nazewnictwo botaniczne, tłumaczenie ustne i pisemne, tłumaczenie beletrystyczne i specjalistyczne/ fachowe, wyrazy zdradliwe, podobieństwa i różnice

Abstrakt

Nazwy flory określające przyrodę żywą stanowią bogatą i zróżnicowaną część polskiej, słowackiej i słoweńskiej leksyki. Istnieją opracowania dotyczące leksyki botanicznej jednego języka, mało jednak jest prac porównawczych. Nazwy roślin w języku polskim i słowackim są dwuczłonowe, to w zasadzie tłumaczenia nazw łacińskich. W nazwach botanicznych w języku słoweńskim często spotykamy się natomiast z nazwą jednowyrazową. Zdarza się, że we wszystkich trzech badanych językach mamy wyraz – homonim homogeniczny, np. drevo – drzewo – drevo. Są też przypadki, kiedy to dwa języki mają nazwę w tym samym rodzaju, trzeci język ma inny rodzaj, a nawet zupełnie inny leksem (pierwiosnek – trobentica – prvosienka). Ciekawe są przykłady, w których występuje przymiotnik oznaczający kolor (Anchusa azurea – smohla modrá – farbownik lazurowy). Dla tłumacza literatury fachowej ważne jest, żeby znał: normy językowe obu języków (wyjściowego i docelowego), budowę słowotwórczą wyrazów w obu językach, wszystkie znaczenia leksykalne i semantyczne, włącznie z odcieniami stylistycznymi, oraz orientował się w gramatyce i problematyce danej dziedziny.

Bibliografia

Batič F. – Košmrlj-Levačič B., 2002, Botanični terminološki slovar, Ljubljana.
Google Scholar

Červenka M. i in.,1986, Slovenské botanické názvoslovie, Bratislava.
Google Scholar

Lotko E., 1986, Čeština a polština v překladatelské a tlumočnické praxi, Ostrava.
Google Scholar

Martinčič A. – Sušnik F., 1969, Mala flora Slovenije, Ljubljana.
Google Scholar

Pančíková M., 2005, Zradnosti poľskej a slovenskej lexiky, Opole.
Google Scholar

Pančíková M., 2014, Nazwy roślin w wybranych frazeologizmach polskich, słowackich i słoweńskich, [w:] Teksty, podteksty i konteksty, red. B. Grochala, E. Pałuszyńska, Łask.
Google Scholar

Petauer T., 1993, Leksikon rastlinskih bogastev, Ljubljana.
Google Scholar

Szweykowscy A. i J., 2003, Słownik botaniczny, Warszawa.
Google Scholar

Krátky slovník slovenského jazyka, 1987, pod red. J. Kačalu i M. Pisárčikovej, Bratislava.
Google Scholar

Slovar slovenskega knjižnega jezika, 1970, t. I–V., pod red. A. Bajca, J. Jurančiča i in., Ljubljana.
Google Scholar

Uniwersalny słownik języka polskiego, 2003, pod red. S. Dubisza, Warszawa.
Google Scholar

/www.atlas-roslin.pl/slownik.htm] Słownik botaniczny – Atlas roślin Polski atlas-roslin.pl[/url] (02.11.2003)
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2014-01-01

Jak cytować

Pančíková, M. (2014). Trudności z tłumaczeniem nazw botanicznych (nazwy wybranych roślin w językach: polskim, słowackim i słoweńskim). Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 21, 385–392. https://doi.org/10.18778/0860-6587.21.35