Tłumaczenie jako prymarne narzędzie glottodydaktyczne w kształceniu translatologicznym. Uwagi wstępne

Kamil Szafraniec

doi:10.18778/0860-6587.29.07

Autor

Kamil Szafraniec Uniwersytet im. Jana Gutenberga w Moguncji, Zakład Polonistyki, Wydział Translatoryki, Lingwistyki i Kulturoznawstwa (FTSK), An der Hochschule 2, 76726 Germersheim, Niemcy https://orcid.org/0000-0002-4533-8035

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.29.07

Słowa kluczowe:

glottodydaktyka, przekładoznawstwo, nauczanie języka polskiego jako obcego, kształcenie tłumaczy, ESOKJ

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest nakreślenie problematyki nauczania języków obcych w ramach studiów przekładoznawczych. Autor postuluje, że tłumaczenie – jako czynność mediacyjna – powinno być nieodzowną częścią nie tylko zajęć typowo translacyjnych, ale również językowych. Mediacja zajmuje istotne miejsce w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego, a jej potencjał wydaje się być wciąż niedoceniany. Jedną z metod nauczania wykorzystujących wielojęzyczność i mediację jest tzw. podejście plurilingwalne (zintegrowane), którego celem jest kształcenie plurilingwalnej kompetencji komunikacyjnej (PKK), a tym samym wspieranie komunikacji interlingwalnej i interkulturowej. W ostatniej części artykułu przeanalizowano podział kompetencji translatorskich zaproponowany przez grupę badawczą PACTE (2018).

Bibliografia

Berlitz M. D., 1907, The Berlitz Method for Teaching Modern Languages, New York.
Google Scholar

Broeck R., 1978, The concept of equivalence in translation theory. Some critical reflections, w: J. S. Holmes, J. Lambert, R. Broeck (red.), Literature and Translation, Leuven, s. 29–47.
Google Scholar

Delisle J., Lee-Jahnke H., Cormier C., 1998, Terminologie de la Traduction, Translation Terminology, Terminologia de la Traduccion, Terminologie der Übersetzung, Philadelphia.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/fit.1

Delisle J., Lee-Jahnke H. (red.), 1998, Enseignement de la traduction et traduction dans l’enseignement, University of Ottawa Press / Les Presses de l’Université d’Ottawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26530/OAPEN_579204

Delisle J., Lee-Jahnke H., Cormier M. C. (red.), 2006, Terminologia tłumaczenia, przekład i adaptacja T. Tomaszkiewicz, Poznań.
Google Scholar

Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, 2003, przeł. W. Martyniuk, Warszawa.
Google Scholar

Garncarek P., 2006, Przestrzeń kulturowa w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa.
Google Scholar

Gatenby E. V., 1967, Translation in the classroom, w: W. R. Lee (red.), ELT Selections 2: Articles from the Journal ‘English Language Teaching’, London, s. 65–70.
Google Scholar

Gębal P. E., 2014, Glottodydaktyka porównawcza jako nowa subdyscyplina glottodydaktyki, w: „Lingwistyka Stosowana” 10, s. 37–49.
Google Scholar

Gonzáles Davies M., 2012, The role of the Translation in Other Learning Context: Towards Acting Interculturally, w: S. Hubscher-Davidson, M. Borodo (red.), Global Trends in Translator and Interpreter Training, s. 161–179.
Google Scholar

Harris B., Sherwood B., 1978, Translation as an Innate Skill, w: D. Gerver, W. Sinaiko (red.), Language, Interpretation and Communication, s. 155–170, New York & London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4615-9077-4_15

Krings H. P., 1986, Was in den Köpfen von Übersetzern vorgeht, Tübingen.
Google Scholar

Kußmaul P., 1995, Training the Translator, Amsterdam/Philadelphia.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/btl.10

Kußmaul P., 2000, Kreatives Übersetzen, Tübingen.
Google Scholar

Lado R., 1964, Language Teaching: A Scientific Approach, New York.
Google Scholar

Lörscher W., 1991, Translation Performance, Translation Process, and Translation Strategies, Tubingen.
Google Scholar

Malmkjær K., 2008, Language learning and translation, w: Y. Gambier, L. van Doorslaer (red.), Handbook of translation studies, s. 185–190, Amsterdam.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/hts.1.lan1

Malmkjær K. (red.), 1998, Translation and Language Teaching: Language Teaching and Translation, Manchester.
Google Scholar

Martyniuk W., 2021, ESOKJ 2020: nowy, zmodernizowany europejski system opisu kształcenia językowego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2021.28.12

PACTE Group, Amparo Hurtado Albir (principal investigator), Anabel Galán-Mañas, Anna Kuźnik, Christian Olalla-Soler, Patricia Rodríguez-Inés & Lupe Romero (research team, in alphabetical order), 2018, „Competence levels in translation: working towards a European framework”, w: „The Interpreter and Translator Trainer”, 12:2, s. 111–131, DOI: 10.1080/1750399X.2018.1466093
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/1750399X.2018.1466093

Presas M., 2000, Bilingual Competence and Translation Competence, w: Ch. Schäffner, B. Adab, Developing Translation Competence, Amsterdam/Philadelphia, s. 19–31.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/btl.38.04pre

Pym A., 2010, Exploring Translation Theories, London and New York.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203869291

Szafraniec K., 2020, Kształcenie kompetencji translatorycznej. Wstępne rozważania teoretyczne, w: G. Zarzycka, B. Grochala (red.), „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 27, Łódź, s. 407–419.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.23

Vinay J. P., Darbelnet J., 1958, Stylistique Comparée du Francais et del’ Anglais: Méthode de Traduction, Paris.
Google Scholar

Zarzycka G., 2008, Opis pedagogiki zorientowanej na rozwój kompetencji i wrażliwości interkulturowej, w: W. Miodunka, A. Seretny (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku, Kraków, s. 63–78.
Google Scholar

Zarzycka G., 2018a, Mediacja kulturowa jako niedoceniony wymiar glottodydaktyki, w: P. Potasińska, M. Stasieczek-Górna (red.), Wyzwania glottodydaktyki polonistycznej. Życie zaczyna się po sześćdziesiątce, Warszawa, s. 117–131.
Google Scholar

Zarzycka G, 2018b, Podejście interkulturowe w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Bilans i perspektywy, w: A. Achtelik, K. Graboń (red.), Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy, t. V: W kręgu (glotto)dydaktyki, red. naukowa całości (t. I–VI) J. Tambor, Katowice, s. 534–548.
Google Scholar

https://www.postscriptum.us.edu.pl/wp-content/uploads/2021/12/11_Martyniuk.pdf [04.06.2022].
Google Scholar