Umieralność w starszych grupach wieku – ujęcie chorologiczne
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.297.20Słowa kluczowe:
przyczyny zgonów, umieralność, proces starzenia, PolskaAbstrakt
Celem analizy było poszerzenie i zaktualizowanie wiedzy na temat zjawiska umieralności wśród seniorów w Polsce. W pracy prześledzono zmienność współczynnika umieralności w wybranych grupach wieku w układzie terytorialnym oraz określono główne przyczyny zgonów. Potwierdzono, że przestrzenny rozkład natężenia umieralności w poszczególnych grupach wieku ludności zmienia się wraz ze specyfiką danego obszaru w zakresie ogólnej umieralności. Tam, gdzie jest ona wyższa, pojawia się większa umieralność w niższych badanych przedziałach wieku i odwrotnie, tam, gdzie czas trwania życia ludności Polski jest najdłuższy, współczynnik najsilniej zaznacza się w najstarszych grupach wieku.
Udowodniono także, że wraz z wiekiem istotnej modyfikacji podlegają przyczyny zgonów, przechodząc od większego udziału umieralności związanej z chorobami nowotworowymi ku zgonom wywołanym przez choroby układu krążenia. Stwierdzone terytorialne prawidłowości wskazują, iż północną część Polski można kojarzyć z większym natężeniem umieralności na skutek chorób nowotworowych a południową z istotniejszym wpływem na zgony chorób układu krążenia, jednak zidentyfikowano regiony, w których udział zgonów zmieniał się od relatywnie wysokiego do relatywnie niskiego.
Pobrania
Bibliografia
Caselli G., Meslé F., Vallin J. Epidemiologic transition theory exceptions Journal of Population Sciences 9 2002: 9-51, retrieved 3 June 2010. Available from: http://www.demogr.mpg.de/Papers/workshops/020619_paper40.pdf
Google Scholar
Narodowy Plan Zdrowotny na lata 2004-2013 Minister Zdrowia, Warszawa, 2003
Google Scholar
Okólski M. Reprodukcja ludności a modernizacja społeczeństwa. Polski syndrom. Książka i Wiedza, Warszawa, 1988: 260
Google Scholar
Okólski M. Demografia zmiany społecznej. WN Scholar, Warszawa, 2004; 312.
Google Scholar
Olshansky J., Ault B. The fourth stage of the epidemiologic transition: the age of delayed degenerative diseases, The Milbank Quarterly, vol. 64, n° 3, 1986: 355-391.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/3350025
Olshansky J., Carnes B. A., Rogers R.G., Smith L., Emerging infectious diseases : the Fifth stage of the epidemiologic transition ?, World Health Statistics Quarterly/Rapport trimestriel de statistiques sanitaires, vol. 51, n° 2-3-4, 199: 207-217. (Historical epidemiology : mortality decline, and old and new transitions in health, special number edited by Odile Frank).
Google Scholar
Omran A.R. The epidemiologic transition : a theory of the epidemiology of population change, Milbank Memorial Fund Quarterly, vol. 49, n° 4, 1971: 509-538.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/3349375
Salomon J. A., Murray C.J.L The Epidemiological Transition Revisited: New Compositional Models for Causes of Death by Age and Sex, The Global Burden of Disease 2000 in Aging Populations, Research paper No.01.17 Available from: http://www.hsph.harvard.edu/burdenofdisease/publications/papers/Epidemiological%20Transition%20Revisited.pdf
Google Scholar
Sekuła W, Figurska K, Jutrowska I, Barysz A. Changes in the food consumption pattern during the political and economic transition in Poland and their nutritional and health implications. Polish Population Review. Polish Demographic Society Central Statistical Office, 2005. 141-58.
Google Scholar
Szukalski P. Przemiany umieralności a częstość posiadania najbliższych krewnych przez polskich seniorów. Gerontologia Polska, tom 14, nr 1,9-17
Google Scholar
Szukalski P. (red.) Polityka społeczna a przygotowanie do starzenia się ludności Polski. Instytut Spraw publicznych, Warszawa, 2008
Google Scholar
Trwanie życia w 2010 r. Informacje i opracowania statystyczne, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2011
Google Scholar
Zatoński W. A Nation's Recovery. Case Study of Poland's Experience in Tobacco Control. Health Promotion Foundation, Warsaw, 2003. Available from: http://www.hem.home.pl/in-dex.php?idm=58,59&cmd=l
Google Scholar
Zatoński W, Boyle P. Health transformations in Poland after 1988. J Epidemiol Biostat 1996;1:183-97.
Google Scholar
Zatoński W. Stan zdrowia Polaków. [Health state of Poles] Medycyna po Dyplomie 1994;3 [3] : 15-22.
Google Scholar
Zatoński W. The health of the Polish population. Public health Rev 1995;23:139-56.
Google Scholar





