Istnieje nowsza wersja tego artykułu opublikowanego 2024-11-29. Przeczytaj wersję najnowszą.

Autonomia procesu kanonicznego a cywilnoprawna ochrona dóbr osobistych

Autor

Oliwia Rybczyńska-Gryguc Uniwersytet Warszawski, Wydział Prawa i Administracji https://orcid.org/0000-0002-8666-7062

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.108.05

Słowa kluczowe:

autonomia religijna, dobra osobiste, sąd kościelny, wolność sumienia i wyznania, prawo wewnętrzne związków wyznaniowych

Abstrakt

Możliwość dochodzenia roszczeń z tytułu ochrony dóbr osobistych naruszonych w trakcie procesu sądowego od lat jest przedmiotem rozważań doktryny i orzecznictwa. W przypadku dóbr naruszonych podczas procesu przed sądem kościelnym powstaje jednak pytanie, czy zasada autonomii procesu kanonicznego nie sprzeciwia się ich ochronie na gruncie cywilnoprawnym. Artykuł zmierza do wykazania, że autonomia procesu kanonicznego nie sprzeciwia się cywilnoprawnej drodze dochodzenia swoich praw z tytułu naruszenia dobra osobistego przed sądem kościelnym, ale również jej nie sprzyja. Jest to spowodowane przede wszystkim ograniczeniami w pozyskiwaniu materiału dowodowego pochodzącego z procesów kościelnych. Wypracowanie rozwiązań prawnych regulujących kwestie współpracy pomiędzy sądami powszechnymi i sądami kościelnymi może pozwolić na poprawę skuteczności ochrony dóbr osobistych naruszonych w procesach kościelnych.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Brzozowski, Wojciech. 2023. „Autonomia związków wyznaniowych jako zasada ustrojowa i prawo podmiotowe”. Przegląd Prawa Konstytucyjnego 1: 27–38.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2023.01.02

Bzdyrak, Grzegorz. 2017. „Prawne gwarancje autonomii i niezależności Kościoła Katolickiego w Polsce w zakresie władzy jurysdykcyjnej w sprawach małżeńskich”. Przegląd Sejmowy 4: 19–38.
Google Scholar

Bzdyrak, Grzegorz. 2022. „Ochrona dóbr osobistych naruszonych w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa”. Przegląd Prawa Konstytucyjnego 5: 367–379.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2022.05.29

Garlicki, Leszek. 2016. „Komentarz do art. 25 Konstytucji RP”. W Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. T. I. Wyd. II. Red. Leszek Garlicki, Marek Zubik. Warszawa: LEX.
Google Scholar

Górski, Krzysztof. 2023. „Komentarz do art. 261 KPC”. W Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 1–45816. T. I. Red. Tomasz Szanciło, Warszawa: Legalis.
Google Scholar

Grzeszak, Teresa. 2018. „Dobro osobiste jako dobro zindywidualizowane”. Przegląd Sądowy 4: 7–41.
Google Scholar

Misztal-Konecka, Joanna. 2020. „Dokonywanie czynności procesowych przed sądem kościelnym jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 stycznia 2017 r., I ACa 676/16”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 421–440.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31743/spw.6834

Olszówka, Marcin. 2016. „Komentarz do art. 25 Konstytucji RP”. W Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86. Red. Marek Safjan, Leszek Bosek. Warszawa: Legalis.
Google Scholar

Panowicz-Lipska, Janina. 2021. „Komentarz do art. 24 KC”. W Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz do art. 1–352. Red. Maciej Gutowski. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Pietrzak, Michał. 2006. „Prawo kanoniczne w polskim systemie prawnym”. Państwo i Prawo 8: 16–31.
Google Scholar

Rakoczy, Bartosz. 2002. „Orzeczenie sądu kościelnego a orzeczenie sądu państwowego. Glosa do wyroku SN z dnia 17 listopada 2000 r., V CKN 1364/00”. Państwo i Prawo 1: 110–114.
Google Scholar

Rycek, Marcin. 2022. „Czy treść pozwu rozpoczynającego kanoniczny proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa może naruszać dobra osobiste z Kodeksu cywilnego?”. Kościół i Prawo 2: 149–163.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/kip22112.9

Sadomski, Jacek. 2024. „Komentarz do art. 24 KC”. W Kodeks cywilny. Komentarz. Red. Witold Borysiak, Konrad Osajda. Warszawa: Legalis.
Google Scholar

Świto, Lucjan. 2012. „Rekwizycja cywilno-kanoniczna? Pomoc sądowa pomiędzy trybunałami kościelnymi a sądownictwem powszechnym w Polsce”. W Prawo Kanoniczne 2: 145–166.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21697/pk.2012.55.2.08

Walencik, Dariusz. 2013. „Prawo kanoniczne (wewnętrzne) związków wyznaniowych a prawo polskie”. Przegląd Sądowy 5: 11–25.
Google Scholar

Zieliński, Jędrzej. 2023. „O potrzebie nowego spojrzenia na relację pomiędzy prawem wewnętrznym związków wyznaniowych a prawem świeckim”. Przegląd Sądowy 4: 40–50.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1978 r., sygn. akt I CR 254/78.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 1989 r., sygn. akt I CR 143/89.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 1990 r., sygn. akt I CR 147/90.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1997 r., sygn. akt III CKN 33/97.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2000 r., sygn. akt V CKN 1364/00.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2017 r., sygn. akt V CSK 526/16.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 stycznia 2017 r., sygn. akt I ACa 676/16.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 marca 2014 r., sygn. akt I ACa 1060/13.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 lutego 2020 r., sygn. akt I ACa 800/19.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2024-11-29

Wersje

2024-11-29 - (2)
2024-11-29 - (1)

Jak cytować

Rybczyńska-Gryguc, O. (2024). Autonomia procesu kanonicznego a cywilnoprawna ochrona dóbr osobistych. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 108, 69–81. https://doi.org/10.18778/0208-6069.108.05