Funkcje teorii w przebiegu badania empirycznego

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.20.03

Słowa kluczowe:

teoria empiryczna, metodologia badań w naukach społecznych

Abstrakt

W artykule opisano trzy funkcje teorii wobec procesu badania empirycznego. W pierwszym kroku zdefiniowano teorię. W drugim wskazano i opisano jej rolę w procesie problematyzacji, pokazując, w jaki sposób teoria wiąże pole empiryczne z wyjaśnieniami naukowymi, które są w nim poszukiwane. W trzecim kroku opisano rolę teorii w procesie operacjonalizacji, kładąc nacisk na związek terminów teoretycznych z terminami obserwacyjnymi oraz na formułowanie pytań i hipotez badawczych, uzasadniając ich język obserwacyjny. W trzecim kroku opisano rolę teorii w interpretowaniu wyników badania. Pokazano jednocześnie, że interpretacja posiada także potencjał zmieniania samej teorii.

Biogram autora

Krzysztof Rubacha - Nicolaus Copernicus University in Toruń

Krzysztof Rubacha – profesor nauk humanistycznych i społecznych, zajmuje się metodologią badań naukowych, w tym analizą danych jakościowych i ilościowych, zastosowaniem logiki zbiorów rozmytych w generalizowaniu wniosków z badań, podstawami konstruowania narzędzi pomiarowych, metodami zbierania danych oraz tworzeniem teorii empirycznych.

Bibliografia

Ajdukiewicz K. (1985) Język i poznanie, vol. 2, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Cohen L., Manion L., Morrison K. (2017) Research Methods in Education, London, Routledge, https://doi.org/10.4324/9781315456539
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9781315456539

Crespo, R. F. (2016) Causality, Teleology and Explanation in Social Sciences, Durham, Centre for Humanities Engaging Science and Society.
Google Scholar

Kuhn, T. (1985) Dwa bieguny. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Pawłowski T. (1986) Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach społecznych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Opublikowane

2025-07-03

Jak cytować

Rubacha, K. (2025). Funkcje teorii w przebiegu badania empirycznego. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 20(1), 25–30. https://doi.org/10.18778/2450-4491.20.03