Dziedzictwo polsko-żydowskie w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Wybrane zagadnienia

Autor

  • Karolina Fastyn Universität Konstanz, Sprachlehrinstitut, Niemcy; Universität Zürich, Slawisches Seminar, Philosophische Fakultät, Szwajcaria image/svg+xml
  • Agnieszka Karczewska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Literaturoznawstwa, Katedra Edukacji Polonistycznej i Medialnej image/svg+xml https://orcid.org/0000-0003-0290-3214

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.32.17

Słowa kluczowe:

dziedzictwo polsko-żydowskie, kultura polska, mono- i wieloetniczność, kontakty międzykulturowe, Joseph Bau, Artur Szyk, „Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN”, doświadczenia lektorów

Abstrakt

Dziedzictwo polsko-żydowskie jest ważną częścią polskiej kultury i jako takie powinno być także przedmiotem refleksji glottodydaktyki polonistycznej. Artykuł jest próbą zrekapitulowania dotychczasowych rozwiązań stosowanych w tym obszarze przez autorów publikacji dydaktycznych dla nauczycieli jpjo oraz prezentacją projektów zajęć o wybranych zagadnieniach polsko-żydowskiego dziedzictwa kulturowego dla uczestników kursów na różnych poziomach zaawansowania. Na potrzeby artykułu przeprowadzono kwerendę popularnych podręczników do nauczania jpjo oraz ankietę wśród lektorów języka polskiego, które wykazały potrzebę namysłu nad włączeniem do programów kursów nauczania polszczyzny zagadnień dotyczących polsko-żydowskich związków kulturowych, a także szerzej mniejszości współtworzących przez wieki polską kulturę.

Bibliografia

Achtelik A., 2013, Dialog kultur – kultura polska a lokalność, w: J. Tambor, A. Achtelik (red.), Sztuka to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, s. 137–144.
Google Scholar

Bajor E., Madej E., 1999, Wśród ludzi i ich spraw. Kurs języka polskiego jako obcego dla humanistów (poziom średnio zaawansowany), Warszawa–Łódź.
Google Scholar

Bau J., 2006, Czas zbezczeszczenia. Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, przeł. autor, Kraków.
Google Scholar

Bucko D., Prizel-Kania A., Rogala D., Janowska I., 2022, Razem po polsku. Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego. Poziom B1, Kraków.
Google Scholar

Cudak R., Tambor J. (red.), 2002, Kultura polska. Silva rerum, Katowice.
Google Scholar

Dembowska-Wosik I., 2010, „Nomina propria” w tekstach związanych z kulturą lokalną: poszerzanie wiedzy o świecie czy przeszkoda w rozumieniu tekstu? (na podstawie tekstów o Łodzi), „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 17, s. 123–130.
Google Scholar

Dixon A., Jasińska A., Małolepsza M., 2023, Hurra! Po polsku 3, Kraków.
Google Scholar

Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie [ESOKJ], 2003, Warszawa.
Google Scholar

Forecki P., 2010, Od Shoah do Strachu. Spory o polsko-żydowską przeszłość i pamięć w debatach publicznych, Poznań.
Google Scholar

Gross J.T., 2000, Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Kraków.
Google Scholar

Janowska I., Lipińska E., Rabiej A., Seretny A., Turek P. (red.), 2016, Programy do nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2, Kraków 2016.
Google Scholar

Język polski bez granic. Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego dla szkół ukraińskich, 2018, Lublin.
Google Scholar

Kania A., 2017, Lekcja (nie)obecności. Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej, Kraków.
Google Scholar

Kita M., Skudrzyk A., 2009, Człowiek i jego świat w słowach i tekstach. Wybór tekstów języka polskiego dla cudzoziemców na poziomie zaawansowanym, Katowice.
Google Scholar

Latarnia Pamięci, https://teatrnn.pl/pamiec/latarnia-pamieci/ [10.12.2024].
Google Scholar

Lipińska E., Dąmbska E.G., 2011, Kiedyś wrócisz tu… II By szukać swoich dróg i gwiazd, Kraków.
Google Scholar

Liszki K. (red.), 2021, Wiedza (nie)umiejscowiona. Jak uczyć o Zagładzie w Polsce w XXI wieku?, Kraków.
Google Scholar

Loew R., 2002/2003, Józefa Baua znaki obecności (1920–2002), „Archiwum Emigracji. Studia – szkice – dokumenty”, z. 5/6.
Google Scholar

Małocha J., 2022, Obraz historii Polski w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego – wybrane zagadnienia, „Rocznik Filozoficzny Ignatianum”, t. 28, nr 1, s. 209–236.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.35765/rfi.2022.2801.12

Mędrak S., 2007, W świecie polszczyzny. Podręcznik do nauczania języka polskiego dla obcokrajowców, Kielce.
Google Scholar

Miodunka W.T. (red.), 2004, Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stan obecny – programy nauczania – perspektywy, Kraków.
Google Scholar

Misterium „Poemat o Miejscu”, https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/22191/edition/22029/content [10.12.2024].
Google Scholar

Podolska J., 2011, Artur Szyk – człowiek dialogu, Łódź.
Google Scholar

Pytasz M., 2002, Żydzi w Polsce, w: R. Cudak, J. Tambor (red.), Kultura polska. Silva rerum, Katowice, s. 243–273.
Google Scholar

Seretny A., 2007, Kto czyta – nie błądzi, Kraków.
Google Scholar

Seretny A., 2008, Per aspera ad astra, Kraków.
Google Scholar

Szuchta R., Trojanski P., 2024, Holokaust. (Nie)odrobiona lekcja historii, Kraków.
Google Scholar

Tambor A., 2018, (Nie)codzienny polski. Teksty i konteksty, Katowice.
Google Scholar

Tambor J., 2010, Teksty regionalne w nauczaniu cudzoziemców, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 17, s. 167–175.
Google Scholar

Wieczorek I., 2006, „Przysłowie prawdę mówi”. Etnostereotypy w przysłowiach a proces glottodydaktyczny, w: A. Seretny, E. Lipińska (red.), Sprawności przede wszystkim, Kraków, s. 149–162.
Google Scholar

Wirtualny Sztetl, www.sztetl.org.pl [10.12.2024].
Google Scholar

Zarych E., 2014, Przejdź na wyższy poziom (B2/C1), Poznań.
Google Scholar

Zarzycka G., 2000, Dialog międzykulturowy. Teoria oraz opis komunikowania się cudzoziemców przyswajających język polski, Łódź.
Google Scholar

https://www.josephbau.org/3Dvista/index.htm [10.12.2024].
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2025-08-22

Jak cytować

Fastyn, K., & Karczewska, A. (2025). Dziedzictwo polsko-żydowskie w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Wybrane zagadnienia. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 32, 209–226. https://doi.org/10.18778/0860-6587.32.17