Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli rozważania chronologiczne nad początkami nauczania języka polskiego jako obcego w Łodzi i Warszawie

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.30.25

Słowa kluczowe:

Polonicum, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Łódzki, historia nauczania języka polskiego jako obcego, glottodydaktyka polonistyczna

Abstrakt

Niniejszy tekst to przyczynek do historii warszawskiej i łódzkiej glottodydaktyki polonistycznej, a także kontynuacja badań historycznych nauczania języka polskiego jako obcego, zwłaszcza związanych z wczesnym okresem powojennym, z odniesieniami do sytuacji w międzywojniu. Okazją jest nie tylko siedemdziesięciolecie ośrodka łódzkiego, ale także blisko sto lat, które upłynęły od otwarcia pierwszego na odrodzonym Uniwersytecie Warszawskim lektoratu języka polskiego dla cudzoziemców. Autor rewiduje dotychczasowe ustalenia, przedstawiane we wcześniejszych publikacjach, a także odkrywa nowe fakty dotyczące obu ośrodków.

Bibliografia

Brzeziński A. M., 2010, Oskar Halecki – sekretarz Komisji Międzynarodowej Współpracy Intelektualnej Ligi Narodów (1922–1924), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, R. 55, nr 1, s. 7–35.
Google Scholar

Dąbrowska A., 2018, Byli przed nami, uczyli przed nami. Nauczanie języka polskiego jako obcego (jpjo) – spojrzenie diachroniczne, w: A. Achtelik, K. Graboń (red.), W kręgu (glotto)dydaktyki, Katowice, s. 15–43.
Google Scholar

Dembowski W., 1970, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców, w: A. Kłoskowska (red.), Uniwersytet Łódzki (1945–1970), Łódź, s. 197–198.
Google Scholar

Diniejko A., 2013, O polsko-koreańskich kontaktach naukowych, kulturalnych i literackich, „Azja-Pacyfik”, t. XVI, s. 158–183.
Google Scholar

Duralska D., Guzek A.K. (red.), 2019, Poczet dziekanów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego wraz z kroniką zdarzeń w latach 1915–2018, Warszawa.
Google Scholar

Frybes S., 1962, Sprawozdanie z działalności Studium Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców, „Roczniki Uniwersytetu Warszawskiego 1959–1961”, t. II, s. 143–152.
Google Scholar

Gębal P., 2014, Krakowska szkoła glottodydaktyki porównawczej na tle rozwoju glottodydaktyki ogólnej i polonistycznej, Kraków.
Google Scholar

Jasińska A., Korzenie chińskiej polonistyki są w Warszawie (z Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego) – w przygotowaniu.
Google Scholar

Jekiel W., 1997, Czterdzieści lat kursów języka polskiego dla cudzoziemców na Uniwersytecie Warszawskim, w: B. Janowska i J. Porayski-Pomsta (red.), Język polski w kraju i za granicą. Tom I, Warszawa, s. 21–25.
Google Scholar

Judkowiak B. (red.), 2013, Roman Pollak – Giovanni Maver. Korespondencja (1925–1969), Poznań.
Google Scholar

Kajak P., 2021, Zanim powstało Polonicum. Przyczynek do historii warszawskiej glottodydaktyki polonistycznej, w: G. Leszczyński, A. Zieniewicz (red.), Bezdroża glottodydaktyki polonistycznej. Studia, rozprawy i szkice, Warszawa, s. 11–33.
Google Scholar

Kajak P., 2023, Zakopane 1928 – pierwszy w historii wakacyjny kurs kultury polskiej (i języka polskiego) dla cudzoziemców, w: P. Potasińska (red.), Wiele dalekich rejsów. Kultura polska dla cudzoziemców, Warszawa (w przygotowaniu).
Google Scholar

Kulczycka-Saloni J., Jakubowski J.Z., Libera Z., Frybes S., Grabowska M. (red.), 1964, Z dziejów polonistyki warszawskiej, Warszawa.
Google Scholar

Kurs Uniwersytetu Warszawskiego dla slawistów, 1961, „Biuletyn Polonistyczny”, nr 4/10, s. 84–86.
Google Scholar

Lewandowski J., 1971, Analityczna bibliografia nauczania języka polskiego jako obcego w PRL (1945–1970), Warszawa.
Google Scholar

Lewandowski J., 1985, Nauczanie języka polskiego cudzoziemców w Polsce. Monografia glottodydaktyczna, Warszawa.
Google Scholar

Lewicki F., 1952, Studenci koreańscy przybyli na studia do Polski, „Po prostu. Studenckie czasopismo społeczno-literackie”, nr 3 (166) z 17 stycznia 1952 r., s. 3.
Google Scholar

Miodunka W.T., 2020a, Rozpowszechnianie, zachowywanie i nauczanie języka polskiego w świecie w latach 1918–2018. Część I: Polszczyzna i Polacy w świecie w latach 1918–1939, „Poradnik Językowy”, nr 1, s. 7–25. http://doi.org/10.33896/PorJ.2020.1.1
Google Scholar

Miodunka W.T., 2020b, Rozpowszechnianie, zachowywanie i nauczanie języka polskiego w świecie w latach 1918–2018. Część II: Polszczyzna i Polonia w świecie w latach 1944–2018, „Poradnik Językowy”, nr 2, s. 7–28. http://doi.org/10.33896/PorJ.2020.2.1
Google Scholar

Miodunka W.T., 2022, Rozwój ośrodków nauczania języka polskiego jako obcego w Polsce w latach 1952–2021, w: S. Cygan, M. Marczewska, K. Ostrowska (red.), Glottodydaktyka polonistyczna wczoraj, dziś, jutro. Między doświadczeniem a nowymi wyzwaniami, Kielce, s. 15–26.
Google Scholar

Ostromęcka-Frączak B., 2010, Wkład pracowników Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ w rozwój polskiej glottodydaktyki, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 17, s. 19–27.
Google Scholar

Piskurewicz J., 1995, Ośrodki upowszechniania nauki polskiej we Włoszech 1918–1939, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, R. 40, nr 2, s. 57–70.
Google Scholar

Pleskot P., 2012, Zagraniczni studenci w stalinowskiej Warszawie, w: P. Pleskot (red.), Cudzoziemcy w Warszawie (1945–1989), Warszawa, s. 13–26.
Google Scholar

Rakowski B., 2010, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Uniwersytetu Łódzkiego (1958–2008), „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 17, s. 9–17.
Google Scholar

Rohozińska E., Skura M., Piasecka A. (red.), 2006, Na chwałę i pożytek nasz wzajemny. Złoty jubileusz Polonicum, Warszawa.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Szkół Wyższych i Nauki z dnia 15 września 1951 r. w sprawie utworzenia studiów przygotowawczych w niektórych szkołach wyższych, Dz.U.1951.48.355.
Google Scholar

Skład uniwersytetu i spis wykładów na rok akademicki 1926–1927, 1926, Warszawa.
Google Scholar

Sprawozdanie z posiedzenia Polskiego Biura Uniwersyteckiego, 10.12.1927, 1927, Archives UNESCO, IICI, C.II.16.
Google Scholar

Studium języka i kultury polskiej dla cudzoziemców na Uniwersytecie Warszawskim, 1961, „Biuletyn Polonistyczny”, nr 4/13, s. 85–89.
Google Scholar

Ślaski J., 2007, Giovanni Maver i padewskie początki polonistyki uniwersyteckiej we Włoszech, „Postscriptum”, nr 1 (53), s. 251–258.
Google Scholar

Wielkiewicz-Jałmużna D., 2008, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1952–2002, Łódź.
Google Scholar

Yi L., 2010, W przyjaźni polsko-chińskiej rozkwitła moja młodość, w: J. Włodarski, K. Zeidler, M. Burdelski (red.), Chiny w oczach Polaków. Państwo – społeczeństwo – kultura. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Chińską Republiką Ludową, Gdańsk, s. 203–210.
Google Scholar

Zarządzenie Ministra Szkolnictwa Wyższego z dn. 11 maja 1961 r., w sprawie powołania Studium Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców w Uniwersytecie Warszawskim, nr DUE-I-3a/15/61.
Google Scholar

Kursy Wakacyjne o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w 1934 r., 1934, Warszawa.
Google Scholar

Kursy Wakacyjne o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w 1935 r., 1935, Warszawa.
Google Scholar

Kursy Wakacyjne o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w 1936 r., 1936, Warszawa.
Google Scholar

Kursy Wakacyjne o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w 1937 r., 1937, Warszawa.
Google Scholar

Kursy Wakacyjne o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w 1938 r., 1938, Warszawa.
Google Scholar

Kursy Wakacyjne o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w 1939 r., 1939, Warszawa.
Google Scholar

Program. Kurs Wakacyjny o Kulturze Polskiej dla Cudzoziemców w Warszawie i Krakowie 31.VII–26.VIII 1933, 1933, Warszawa.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-12-07 — zaktualizowane 2024-02-16

Wersje

Jak cytować

Kajak, P. (2024). Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli rozważania chronologiczne nad początkami nauczania języka polskiego jako obcego w Łodzi i Warszawie. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 30, 417–432. https://doi.org/10.18778/0860-6587.30.25 (Original work published 7 grudzień 2023)