Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej użytkowników urządzeń transportu osobistego (UTO) jako element ochrony uczestników sharing economy
DOI:
https://doi.org/10.18778/2391-6478.1.37.04Słowa kluczowe:
ubezpieczenia, ekonomia współdzielenia, odpowiedzialność cywilna, urządzenia transportu osobistego, ryzyko, mikromobilnośćAbstrakt
Cel/hipoteza: W ostatnich latach zauważalny jest dynamiczny rozwój urządzeń mikromobilnych, przeznaczonych do transportu osób. Tego rodzaju pojazdy określa się mianem urządzeń transportu osobistego (UTO). Jak każdy pojazd drogowy, także i UTO mogą powodować liczne wypadki i kolizje. Naturalną konsekwencją szkodowości związanej z wykorzystaniem UTO jest postawienie pytania o zabezpieczenie interesów poszkodowanych. Mając powyższe na uwadze za cel niniejszego opracowania przyjęto przybliżenie roli ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej użytkowników urządzeń transportu osobistego w kontekście szkodowości związanej z użytkowaniem tego rodzaju pojazdów oraz krótką charakterystyką dostępnych na rynku produktów ubezpieczeniowych. W pracy postawiono tezę: mimo iż przepisy nie zobowiązują kierujących UTO do posiadania polisy komunikacyjnej OC, szeroki katalog niekorzystnych zdarzeń związanych z użytkowaniem urządzeń transportu odpowiednio wymaga upowszechnienia ochrony ubezpieczeniowej użytkowników tego rodzaju pojazdów. W polu ochrony ubezpieczeniowej powinni się znaleźć: użytkownicy, wypożyczający sprzęt, sprzedawcy, operatorzy a także gospodarstwa domowe.
Metodyka: Opracowanie ma charakter teoretyczno-analityczny. Obok przeglądu dostępnej literatury przeanalizowano również dostępną na rynku ofertę dobrowolnych ubezpieczeń adresowanych do użytkowników UTO.
Wnioski z badań: Ubezpieczenie dedykowane posiadaczom urządzeń transportu osobistego jest stosunkowo nowym produktem na rynku i jeszcze niewiele towarzystw ubezpieczeniowych posiada je w swojej ofercie. Użytkownicy urządzeń transportu osobistego mogą korzystać z posiadanych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym, zawieranych głównie przy ubezpieczeniach domów i mieszkań, stanowiącym zabezpieczenie na wypadek wyrządzenia szkody osobom trzecim. Jednym z rozwiązań prowadzących do upowszechnienia ochrony ubezpieczeniowej mogłaby być propozycja ubezpieczeń dostosowanych do rodzaju ryzyka oraz krótkiego charakteru użytkowania sprzętu (np. ubezpieczeń na czas przejazdu).
Pobrania
Bibliografia
Act of 11 September 2015 on insurance and reinsurance activity (Journal of Laws of 2015, item 1844.
Google Scholar
Banaszek M. (2016), Sharing economy as an alternative direction of urban development, "Social Economy", No. 1/2016, http://dx.doi.org/10.15678/ES.2016.1.04
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15678/ES.2016.1.04
Belk R. (2014), You are what you can access: sharing and collaborative consumption, Online Journal of Business Research, pp. 1595-1600, https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2013.10.001
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2013.10.001
Curtis S. (2021), Business model patterns in the sharing economy, Sustainable Production and Consumption, Vol. 27, https://doi.org/10.1016/j.spc.2021.04.009
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.spc.2021.04.009
Drozdalski L. (2021), Scooter insurance, https://rankomat.pl/nieruchomosci/ubezpieczenie-hulajnogi [Accessed: 02.04.2021].
Google Scholar
Duszczyk M, (2019a), Vehicles for minutes will flood Polish cities, "Rzeczpospolita", July 17, 2019.
Google Scholar
Duszczyk M.(2019b), New regulations will kill the business on scooters, "Rzeczpospolita", August 12, 2019.
Google Scholar
Duszczyk M. (2019c), There are already the first victims of the fierce scooter war, "Rzeczpospolita", September 6, 2019.
Google Scholar
Duszczyk M. (2019d), Bus and scooter combined in one application, "Rzeczpospolita", December 12, 2019.
Google Scholar
Gajewski J., Paprocki W., Pieriegud J. (2019), Electromobility in Poland against the background of European and global trends, CeDeWu, Warsaw.
Google Scholar
Gatzert N., Osterrieder K. (2020), The future of mobility and its impact on the automobile insurance industry, “Risk Management and Insurance Review”, Wiley, https://doi.org/10.1111/rmir.12140
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/rmir.12140
Gupta P., Chauhan S. (2021), Mapping intellectual structure and sustainability claims of sharing economy research – a literature review, Sustainable Production and Consumption ,Volume 25, pp. 347-362, https://doi.org/10.1016/j.spc.2020.09.006
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.spc.2020.09.006
Habibi, M. R., Davidson, A., Laroche, M. (2017), What managers should know about the sharing economy. Business Horizons, pp. 113–121, https://doi.org/10.1016/j.bushor.2016.09.007
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.bushor.2016.09.007
Insurance Europe (2019), Insuring mobility — today and tomorrow, https://www.insuranceeurope.eu/mediaitem/d51c959d-3b94-4a20-8abc-7ee7406babd0/Insuring%20mobility%20%E2%80%94%20today%20and%20tomorrow.pdf [Accessed 06.04.2021].
Google Scholar
Janczewski J. (2019), Micromobility - selected problems, "Innovative management in economy and business", No. 1(28)/2019, https://doi.org/10.25312/2391-5129.28/2019_09jj
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5129.28/2019_10jj
Jędrzejewski A. (2020), Micromobility did not succumb to the pandemic, https://smartride.pl/Strefa_Danych/sharingowa-mikromobilnosc-nie-poddala-sie-pandemii-pisze-adam-jedrzejewski/ [Accessed: 29.08.2021]
Google Scholar
Kathan W., Matzler K., Veider V. (2016), The sharing economy: your business model's friend or foe? Business Horizons, pp. 663-672, https://doi.org/10.1016/j.bushor.2016.06.006
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.bushor.2016.06.006
Knauf S. (2018), Sharing economy as a tool for creating a smart city, Scientific Papers of the Silesian University of Technology, series: Organization and Management, issue 120, p. 145.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.29119/1641-3466.2018.120.11
Koźlak A. (2020), The relationship between the concepts of sharing economy and smart cities: the case of shared mobility and smart transport, International Journal of Sustainable Society, Vol. 12, No. 2, https://doi.org/10.1504/IJSSOC.2020.107894
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1504/IJSSOC.2020.107894
Laukkanen M., Tura N. (2020), The potential of sharing economy business models for sustainable value creation, Journal of Cleaner Production, Volume 253, https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.120004
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.120004
Le Vine, S., Polak, J. (2015), Introduction to special issue: new directions in shared-mobility research. Transportation 42, pp. 407–411, https://doi.org/10.1007/s11116-015-9603-4
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/s11116-015-9603-4
Łukaszewicz A., 2019a, Cities have to deal with e-scooters themselves, Rzeczpospolita, October 1, 2019.
Google Scholar
Łukaszewicz A., 2019b, The user will pay for the abandoned scooter, "Rzeczpospolita", October 21, 2019.
Google Scholar
Novikova O. (2017), The Sharing Economy and the Future of Personal Mobility: New Models Based on Car Sharing, Technology Innovation Management Review, Vol. 7, Issue 8.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.22215/timreview/1097
Announcement of the Marshal of the Sejm of the Republic of Poland of 24 May 2014 on the announcement of the consolidated text of the Act on Disclosure of Economic Information and Exchange of Economic Data (Journal of Laws of 2014, item 1015, as amended).
Google Scholar
Orlicki M. (2019), Civil liability resulting from the use of personal transport equipment and its insurance, "Prawo Asekuracyjne", No. 4/2019 (101).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.6732
Otto P. (2019), Cities are trying to tame scooters themselves, "Dziennik Gazeta Prawna", June 24, 2019.
Google Scholar
Polish Insurance Association (2019), New urban mobility - What does it mean for insurance?, https://piu.org.pl/wp-content/uploads/2021/03/Nowa-miejska-mobilnosc_co-oznacza-dla-ubezpieczen.pdf [Accessed: 07.04.2021].
Google Scholar
Shaheen S., Chan, N. (2016), Mobility and the Sharing Economy: Potential to Overcome First- and Last-Mile Public Transit Connections, UC Berkeley Transportation Sustainability Research Center, https://doi.org/10.7922/G2862DN3
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2148/benv.42.4.573
Skibińska R. (2019), It's better on an electric scooter with the OC policy, "Rzeczpospolita", March 21, 2019.
Google Scholar
Szymaniak P. (2019), A dispute about drunks on one leg, "Dziennik Gazeta Prawna", June 24, 2019.
Google Scholar
Śmietana K. (2019), City: do not allow e-scooters on the sidewalks, "Dziennik Gazeta Prawna", September 9, 2019.
Google Scholar
Śmietana K., Otto P. (2019) Elektryczne hulajnogi wcale nie takie eko, „Dziennik Gazeta Prawna” 29 maja 2019 r.
Google Scholar
Użytkownicy e-hulajnóg gotowi na OC, „Gazeta Ubezpieczeniowa”, 22-28 lipca 2019 r.
Google Scholar
(www1) https://www.gov.pl/web/infrastruktura/nowe-przepisy-dotyczace-hulajnog-electric-i-urzadzen-transportu-osobistego [Accessed: 08.04.2021].
Google Scholar
(www2) https://rankomat.pl/nieruchomosci/ubezpieczenie-hulajnogi [Accessed: 09.04.2021].
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.