The cosmic – mortal – amorous man in late poetry by Leśmian. A study on the anthropology of imagination

Authors

  • Leszek Zwierzyński Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, Zakład Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu https://orcid.org/0000-0002-6157-7589

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.07.13

Keywords:

Leśmian, poetic imagination, poetic image, anthropology, cosmic man

Abstract

The paper is aimed at describing the transgressive anthropological model of Leśmian’s late poetry. The research was inspired by poetic activities of the poet himself, who in his poem Zwiewność (Ethereality) created a new “mystical” poetic image, and then extracted an unusual material and metaphysical form of human existence from it. This work of poetic creation is turned in the article into the lens of imagination which allows to perceive adequately new radical forms of human existence and phenomena occurring in their creation, such as destruction, metamorphoses and transgressive fusion with the cosmos as well as the matter of this existence (rhythm and movement).

 

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Leszek Zwierzyński, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej, Zakład Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu

Leszek Zwierzyński – dr habilitowany nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej Uniwersytetu Śląskiego, uczeń prof. Ireneusza Opackiego. Zajmuje się szczególnie poezją romantyczną, lecz także nowszą (Leśmian, Herbert). Jego perspektywę badawczą kształtuje hermeneutyka i sztuka interpretacji, skupia się także intensywnie na wyobraźni poetyckiej, rozszerzając jej możliwości na kolejne przestrzenie (obraz, symbolika, mit, lecz także podmiot, etyka, geopoetyka, ekologia). Ostatnio podjął próbę wypracowania nowej koncepcji historycznoliterackiej interpretacji, której cząstka (Odwrócenie perspektywy – próba innego modelu historii literatury) ukazała się w książce Ja w przestrzeniach aksjologicznych (2017). Autor wielu studiów o poezji romantycznej, w tym trzech książek monograficznych: Wyobraźnia akwatyczna Mickiewicza (Katowice 1998, II wydanie – 2019), Egzystencja i eschatologia. Genezyjska wyobraźnia Słowackiego (2008), Metamorfozy świata w poezji Juliusza Słowackiego (2003). Współredaktor trzech innych książek: Granica w literaturze (2004), Zanikanie i istnienie niepełne. W labiryntach romantycznej i współczesnej podmiotowości (2013), Ja” w przestrzeniach aksjologicznych. Z problematyki podmiotowości w literaturze XIX–XXI wieku (2017). Wieloletni opiekun Studenckiego Koła Naukowego Antropologii Literatury przy INKSI UŚ. Najważniejsze (oprócz domu rodzinnego) przestrzenie bytowania – Góry, park Fazaniec w Bytomiu i – muzyka. Cisza. Adres e-mail: leszek.zwierzynski@us.edu.pl

References

Głowiński M., Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Warszawa 1981.
Google Scholar

Jarzyńska K., Postsekularyzm – wyzwanie dla teorii i historii literatury (rozpoznania wstępne), „Teksty Drugie” 2012, nr 1–2, s. 294–307.
Google Scholar

Karwowska M., Wątki antropologiczne w poezji Bolesława Leśmiana, [w:] Stulecie „Sadu rozstajnego”, pod red. U.M. Pilch i M. Stali, Kraków 2014.
Google Scholar

Kępiński Z., Mickiewicz hermetyczny, Warszawa 1980.
Google Scholar

de Man P., Alegorie czytania. Język figuralny u Rousseau, Nietzschego, Rilkego i Prousta, tłum. A. Przybysławski, Kraków 2004.
Google Scholar

Markowski M.P., Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.
Google Scholar

Michałowski P., Głosy, formy, światy. Warianty poezji nowoczesnej, Kraków 2008.
Google Scholar

Mieletinski. E., Poetyka mitu, przeł. J. Dancygier, Warszawa 1981.
Google Scholar

Nycz R., „Słowami… w świat wyglądam”. Bolesława Leśmiana poezja nowoczesna, [w:] R. Nycz, Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków 2001.
Google Scholar

Nycz R., Tropy „ja”. Koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia, [w:] R. Nycz, Język modernizmu, Wrocław 1997.
Google Scholar

Potęga świata wyobrażeń czyli archetypologia według Gilberta Duranda, red. K. Falicka, Lublin 2002.
Google Scholar

Ricoeur P., Symbolika zła, przeł. S. Cichowicz, M. Ochab, Warszawa 1986.
Google Scholar

Rowiński C., Człowiek i świat w poezji Leśmiana. Studium filozoficznych koncepcji poety, Warszawa 1982.
Google Scholar

Stelmaszczyk B., Istnieć w dwoistym świecie. Model człowieka i obrazy Boga w poezji Bolesława Leśmiana, Łódź 2009.
Google Scholar

Szturc W., Faust Goethego. Ku antropologii romantycznej, Kraków 1995.
Google Scholar

Trznadel J., Twórczość Leśmiana. (Próba przekroju), Warszawa 1964.
Google Scholar

Ważyk A., Dziwna historia awangardy, Warszawa 1976.
Google Scholar

Published

2018-12-30

How to Cite

Zwierzyński, L. (2018). The cosmic – mortal – amorous man in late poetry by Leśmian. A study on the anthropology of imagination. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze, (7), 211–227. https://doi.org/10.18778/2299-7458.07.13

Issue

Section

Artykuły