„Non omnis moriar”. O nawiązaniach do antyku w hiszpańskich przekładach wierszy Wisławy Szymborskiej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-0319.28.12

Słowa kluczowe:

poezja, przekład, hermeneutyka, Wisława Szymborska, non omnis moriar

Abstrakt

The primary objective of this article is to examine the Spanish translations of three poems by Wisława Szymborska in which the Horatian formula Non omnis moriar appears: The Rest, Autotomy, The Great Number. This well-known literary motif is open to diverse interpretations in each of the translations discussed. The analytical and interpretative remarks are an expression of a hermeneutic reading (based on the understanding of hermeneutic translation criticism by Piotr De Bończa Bukowski and Beata Piecychna), in which the adequacy of the translation in relation to the original is not the primary concern. Instead, the value of the translation as an interpretatively inspiring poetic text is emphasised. 

Biogram autora

Maria Judyta Woźniak - Uniwersytet Łódzki

Dr Maria Judyta Woźniak – Assistant Professor at the Chair of Spanish Philology of the University of Lodz, at the Department of Spanish Language Literature. A master’s degree in Romance, Polish and Classical philology, the doctoral thesis at the University of Warsaw in 2014. Academic interests: translation studies, poetry, comparative literature studies. Her achievements include among others an original monograph W poszukiwaniu harmonii istnienia. Studium porównawcze poezji Antonia Colinasa i Zbigniewa Herberta (2020), scientific articles on the litanic verse on the Iberian Peninsula, editing, in cooperation with Adriana Grzelak-Krzymianowska, of a monograph volume Rzym a Półwysep Iberyjski. Różnorodność relacji od starożytności po współczesność (2019), translations of literary and scientific texts. 

Bibliografia

Balcerzan, E. (2009). Jedno- oraz dwu(wielo)języczność literackich „światów”. Teksty Drugie 6. 9–20.
Google Scholar

Baranowska, M. (2014). Wisława Szymborska, poeta de la conciencia del ser. In: M. Filipowicz-Rudek, J.C. Vidal (eds.). El gran número. Fin y principio y otros poemas. Madryt: Hiperión. 17–43.
Google Scholar

Borkowska G. (1996). Szymborska eks-centryczna. W: S. Balbus, D. Wojda (red.). Radość czytania Szymborskiej. Wybór tekstów krytycznych. Kraków: Wydawnictwo Znak. 139–153.
Google Scholar

Burzka-Janik, M. (2012). O iluzoryczności sztuki – jedynej formy ocalenia. W: M. Burzka-Janik. „Tyle naraz świata…”. Szkice o poezji Wisławy Szymborskiej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. 75–111.
Google Scholar

De Bończa Bukowski, P. (2021). Krytyka przekładu literackiego jako dialog. Model hermeneutyczny. Przekładaniec 42. 14–39. https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.016.14327
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.016.14327

Heydel, M. (2006). Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem. Teksty Drugie 6. 21–33.
Google Scholar

Jarniewicz, J. (2018). Tłumacz między innymi. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar

Jarzębski, J. (1996). Zamiast wstępu: Kilka zdań o wstydzie istnienia. W: J. Jarzębski et al. Szymborska. Szkice. Warszawa: Open.
Google Scholar

Karwowska, B. (2024). Non omnis moriar. Teksty Drugie 1. 308–321.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18318/td.2024.1.21

Ligęza, W. (2001). O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Markowski, M.P. (2023). Czytanie Szymborskiej (1). W: M.P. Markowski, Interpretacja 1, Gdańsk: słowo/obraz/terytoria. 436–444.
Google Scholar

Neuger, L. (1996). Wysławianie Wisławy Szymborskiej. W: J. Jarzębski et al. Szymborska. Szkice. Warszawa: Open. 99-103.
Google Scholar

Piecychna, B. (2019). Rozumienie, dzieje, dialog. Kompetencje tłumacza w hermeneutyce filozoficznej Hansa-Georga Gadamera. Białystok: Wydawnictwo Prymat.
Google Scholar

Rubio Tovar, J. (2013). Literatura, historia y traducción. Granada: Ediciones de la Discreta.
Google Scholar

Skubalanka, T. (2008). Herbert, Szymborska, Różewicz. Studia stylistyczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. 43–94.
Google Scholar

Szymborska, W. (2014). El gran número. Fin y principio y otros poemas. M. Filipowicz-Rudek, J.C. Vidal (eds.). Madryt: Hiperión.
Google Scholar

Szymborska, W. (2017). Poesía no completa. G. Beltrán, A.A. Murcia (ed., trad.). Meksyk: Tezontle.
Google Scholar

Szymborska, W. (2018). Antología poética. E. Bortkiewicz (ed.). Madryt: Visor Libros.
Google Scholar

Szymborska, W. (2020). Paisaje con grano de arena. A.M. Moix, J.W. Sławomirski (ed.). Barcelona: Lumen.
Google Scholar

Szymborska, W. (2023). Wiersze wszystkie. Kraków: Znak.
Google Scholar

Ungar, S. (2010). „Pisanie językami”. Rozważania o dziele tłumaczonym. W: T. Bilczewski (red.). Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. 531–546.
Google Scholar

Wojda, D. (1996). „Spisane na wodzie Babel”. Przemilczenie a strategie retoryczne Wisławy Szymborskiej”. W: S. Balbus, D. Wojda (red.). Radość czytania Szymborskiej. Wybór tekstów krytycznych. Kraków: Wydawnictwo Znak. 201–211.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2025-10-30

Jak cytować

Woźniak, M. J. (2025). „Non omnis moriar”. O nawiązaniach do antyku w hiszpańskich przekładach wierszy Wisławy Szymborskiej. Collectanea Philologica, (28), 173–192. https://doi.org/10.18778/1733-0319.28.12