Ustawa o sygnalistach a problematyka ochrony pracy

Krzysztof Walczak

doi:10.18778/0208-6069.112.05

Autor

Krzysztof Walczak Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0003-1383-6993

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.112.05

Słowa kluczowe:

sygnalista, pracownik, pracodawca, związek zawodowy, ochrona pracy

Abstrakt

W artykule autor stara się uzasadnić tezę, że ustawa o sygnalistach nie powinna obejmować problematyki zgłaszania naruszeń prawa pracy. Uzasadniając swoje stanowisko, autor przedstawia następujące argumenty. Po pierwsze, dyrektywa w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii nie nakłada na państwa członkowskie takiego obowiązku. Dotyczy ona bowiem ściśle określonych przepisów, do których nie zaliczono prawa pracy. Po drugie, dyrektywa przewiduje możliwość rozszerzenia zakresu jej stosowania na inne gałęzie prawa, ale jest to fakultatywne. Zdaniem autora w tym zakresie istnieją już w Polsce odpowiednie przepisy, które zostały szczegółowo zaprezentowane. Po trzecie, wprowadzenie instytucji sygnalisty do prawa pracy może spowodować poważne konsekwencje praktyczne w zakresie zarządzania personelem.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Baran, Krzysztof W. 2014. „Status prawny przedstawicieli pracowników”. W System prawa pracy. Tom V: Zbiorowe prawo pracy. 913–943. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Baran-Wesołowska, Beata. 2023. „Whisteblowing”. W Praxis. Prawo pracy dla sędziów i pełnomocników. 380–396. Red. Krzysztof Walczak, Marcin Wojewódka. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Burczak, Krzysztof. Antoni Dębiński. Maciej Jońca. 2018. Łacińskie sentencje i powiedzenia prawnicze. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Galec, Paweł. 2023. „Związek zawodowy jako «sygnalista grupowy»”. W Zgłaszanie naruszeń prawa w organizacjach jako realizacja celów dyrektywy o ochronie sygnalistów. 91–104. Red. Dominika Dörre-Kolasa, Paweł Galec, Mateusz Warchał. Warszawa: Friedrich Ebert Stiftung.
Google Scholar

Stanecki, Marcin. 2024. „Naruszenia prawa, które mogą zostać objęte zgłoszeniem sygnalisty”. W Ochrona sygnalistów. Praktyczna analiza przepisów ustawy. 23–29. Red. Krzysztof Walczak. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Szewczyk, Helena. 2022. „Rola związków zawodowych we wspieraniu whistleblowingu w zakładzie pracy”. W Między ideowością a pragmatyzmem – tworzenie, wykładnia i stosowanie prawa. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Małgorzacie Gersdorf. 902–913. Red. Krzysztof Rączka, Barbara Godlewska-Bujok, Eliza Maniewska, Wojciech Ostaszewski, Michał Raczkowski, Aleksandra Ziętek-Capiga. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Święcicki, Maciej. 1971. Prawo dnia powszedniego. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar

Walczak, Krzysztof. 2004. Zbiorowe prawo pracy. Aspekty prawa międzynarodowego, europejskiego i polskiego. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Walczak, Krzysztof. 2017a. „Źródła międzynarodowego i europejskiego prawa pracy”. W System prawa pracy. Tom I: Część ogólna. 777–810. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Walczak, Krzysztof. 2017b „Zasadność istnienia inspekcji pracy w świetle aksjologii jej powołania”. W Prawo ochrony pracy – współczesność i perspektywa rozwoju. 138–150. Red. Teresa Wyka, Marcin A. Mielczarek. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Walczak, Krzysztof. 2022a „Status prawny działacza związkowego wykonującego pracę zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy”. Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 29(3): 331–340.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/25444654SPP.22.027.16572

Walczak, Krzysztof. 2022b „Swoboda zatrudnienia z perspektywy pracodawcy w kontekście przepisów o «sygnalistach»”. W Dorobek i rozwój nauki prawa pracy w świetle wyzwań XXI wieku. Księga dedykowana pamięci Profesora Bogusława Cudowskiego. 379–386. Red. Paweł Nowik, Iwona Sierocka, Wioletta Witoszko, Katarzyna Żywolewska. Białystok: Temida 2.
Google Scholar

Wyka, Teresa. 2014. „Kompetencje związków zawodowych w zakresie ochrony zdrowia i życia pracowników”. W System prawa pracy. Tom V: Zbiorowe prawo pracy. 468–494. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Wyka, Teresa. 2017. „Ochrona pracy w dorobku naukowym Profesora Wacława Szuberta”. W Prawo ochrony pracy – współczesność i perspektywa rozwoju. 29–45. Red. Teresa Wyka, Marcin A. Mielczarek. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz. Urz. UE L 305 z dnia 26 listopada 2019 r. ze zm.).
Google Scholar

Dyrektywa Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz. Urz. Urz. UE L 183 z dnia 29 czerwca 1989 r.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 277).
Google Scholar

Ustawa z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz.U. z 2015 r. poz. 567).
Google Scholar

Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 854).
Google Scholar

Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1712).
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r. poz. 928).
Google Scholar

Uchwała Senatu RP z dnia 5 czerwca 2024 r. w sprawie ustawy o ochronie sygnalistów. https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatuchwaly/5237/plik/098uch.pdf (dostęp: 4.01.2024).
Google Scholar