Język w dyskursach internetowych i językowo-komunikacyjne normy, zasady, reguły…

Małgorzata Kita

doi:10.18778/0208-6077.56.01

Autor

Małgorzata Kita Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0003-1456-634X

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.56.01

Słowa kluczowe:

dyskursy internetowe, normy językowe i komunikacyjne, odstępstwa od norm

Abstrakt

Artykuł ma charakter przeglądowy, dotyczy językoznawczej refleksji nad językiem w internecie w kontekście norm, zasad, reguł mających regulować jego używanie. Internet to środowisko komunikacyjne, w którym rola języka pozostaje ważna. Jest zbudowany z tekstów sensu stricto, językowych, i sensu largo, innomodalnych i różnomodalnych. Teksty zaś, osadzone w kontekstach, tworzą dyskursy. Językoznawcy wielokrotnie stawiają badawcze pytania o jakość języka dyskursów w internecie, o zgodność z normami poprawności językowej. Interesujące staje się pytanie o zasadność wprowadzenia pojęcia językowej normy internetowej. Autorka wymienia koncepcje dotyczące zasad języka w użyciu, które są szersze niż normy poprawności językowej lub tylko gramatycznej. Zasadne jest potraktowanie ich jako narzędzi do badań nad normatywnymi i jakościowymi aspektami językowej komunikacji w internecie. W niektórych przypadkach należy jednak dokonać modyfikacji i aktualizacji takich norm, zasad, reguł, by stały się operacyjne wobec dyskursów internetowych.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bajerowa I., 2003, Zarys historii języka polskiego 1939–2000, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., 2010, Tekstologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Bugajski M., 1999, Pół wieku kultury języka polskiego w Polsce 1945–1995, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Castells M., 2003, Galaktyka Internetu: refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, przeł. T. Hornowski, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Google Scholar

Czachur W., 2020, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut — Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Google Scholar

Dymek M., Hołojda K., Krysiak P., Małocha-Krupa A., Pietrzak W., Sikora K., 2011, Poradnik równościowy, Oława: Fundacja Grejpfrut, https://umwd.dolnyslask.pl/fileadmin/user_upload/Organizacje_pozarzadowe/Dolnoslaska_Akademia_Gender-Poradnik_Rownosciowy_F-Grejpfrut.pdf (dostęp: 10.10.2021).
Google Scholar

Filiciak M., 2010, Internet — społeczne metamedium, w: W. Godzic (red.), Media audiowizualne, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej Academica, s. 104–124.
Google Scholar

Grice P., 1977, Logika i konwersacja, przeł. J. Wajszczuk, „Przegląd Humanistyczny” 6, s. 85–99.
Google Scholar

Gruszczyński W., 2001, Czy normy językowe obowiązują w Internecie?, w: J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych, Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, s. 183–190.
Google Scholar

Grzenia J., b.r., Co język polski zawdzięcza Internetowi?, https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1379 (dostęp: 10.10.2021).
Google Scholar

Hopfinger M., 2013, Czy obraz wypiera słowo?, w: K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i mediach elektronicznych, Warszawa: Poltex, s. 11–14.
Google Scholar

Jabłońska M., 2020, Współczesna konwergencja mediów w perspektywie użytkowników — modele oraz metody pomiaru, „Studia i Perspektywy Medioznawcze” 2, s. 127–139.
Google Scholar

Jak zachować się w Internecie? 10 zasad netykiety, 2020, https://www.itselect.pl/technologia/internet/jak-zachowac-sie-w-internecie-10-zasad-netykiety (dostęp: 10.10.2021).
Google Scholar

Jarczyński A., 2021, Pandemiczny savoir-vivre. Życie i praca w dobie pandemii, Warszawa: How2.
Google Scholar

Jawór A., 2008, Homo scribens i homo legens w polskim słownictwie i frazeologii, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Jenkins H., 2007, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, przeł. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Kalaga W., 2001, Mgławice dyskursu: podmiot, tekst, interpretacja, Kraków: Universitas.
Google Scholar

Knol K., 2012, Czy internet to świat bez zasad?, „Remedium” 7–8, s. 4–5, https://www.academia.edu/8613986/Czy_Internet_to_%C5%9Bwiat_bez_zasad (dostęp: 10.10.2021).
Google Scholar

Lakoff G., 1973, Fuzzy grammar and the performance / competence terminology game, „Papers from the Ninth Regional Meeting”, Chicago Linguistic Society, s. 271–291.
Google Scholar

Lisiecki M., 2001, Komunikacja przez komputer (CMC), w: G. Habrajska (red.), Język w komunikowaniu, t. 3, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 106–118.
Google Scholar

Lubaś W., 1979, Społeczne uwarunkowania współczesnej polszczyzny, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Marcjanik M., 2015, Słownik językowego savoir-vivre’u, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323515128
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323515128

Maslow A.H., 1990, Motywacja i osobowość, przeł. P. Sawicka, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Google Scholar

Naruszewicz-Duchlińska A., 2019, Kultura zachowań językowych w internecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Ong W.J., 1992, Oralność i piśmienność: słowo poddane technologii, przeł. i wstępem opatrzył J. Japola, Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Pacelt O., 2021, Historia Internetu. Od Web 1.0 do Web 3.0 i 4.0, https://botland.com.pl/blog/historia-internetu-od-web-1-0-do-web-3-0-i-4-0/ (dostęp: 10.10.2021).
Google Scholar

Puzynina J., Pajdzińska A., 1996, Etyka słowa, w: J. Miodek (red.), O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny, Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, s. 35–45.
Google Scholar

Siuciak M., 2020, Problem zmiany językowej a normalizacja i kodyfikacja polszczyzny, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 54, s. 9–17. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6077.54.01
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6077.54.01

Skowronek B., 2013, Mediolingwistyka. Wprowadzenie, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
Google Scholar

Skudrzyk A., Warchala J., 2002, „Pani doktor, jak się wyrobię, to wpadnę” — błąd czy nowa norma zachowań językowych, w: S. Gajda, K. Rymut, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Język w przestrzeni społecznej, Opole: Uniwersytet Opolski, s. 197–202.
Google Scholar

Skudrzyk A., Warchala J., 2020, Katowicka szkoła socjolingwistyki. Od mikroobserwacji do ujęć dyskursywno-komunikacyjnych, „Socjolingwistyka” 34, s. 23–41. https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.2

Szpunar M., 2012, Nowe-stare medium. Internet między tworzeniem nowych modeli komunikacyjnych a reprodukowaniem schematów komunikowania masowego, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Tokarczuk O., 2019, Przemowa noblowska Olgi Tokarczuk, https://www.nobelprize.org/uploads/2019/12/tokarczuk-lecture-polish.pdf (dostęp: 10.10.2021).
Google Scholar

Trout J., Rivkin S., 2000, Wyróżniaj się lub zgiń. Jak przetrwać w erze morderczej konkurencji?, Kraków: IFC Press.
Google Scholar

Trzynadlowski J., 1982, W kręgu gatunkowych wyznaczników form dziennikarskich, w: J. Trzynadlowski, Sztuka słowa i obrazu, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 358–369.
Google Scholar

Wilkoń A., 2002, Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków: Universitas.
Google Scholar

Wojtak M., 2004, Gatunki prasowe, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Wojtak M., 2014, O gatunkach wypowiedzi i ich prasowych konkretyzacjach, „Językoznawstwo” 1 (8), s. 95–105.
Google Scholar

Żurek A., 2008, Teorie grzeczności językowej, „Acta Universitatis Vratislaviensis. Kształcenie Językowe” 7 (17), s. 33–43.
Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2007, Społeczeństwo informacyjne a problemy normy językowej, „Poradnik Językowy” 10, s. 23–33.
Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2013, Dyskurs internetowy, w: E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny, Kraków: Universitas, s. 347–379.
Google Scholar