Powstanie Krajowego Związku Spółdzielni Zabawkarskich w Kielcach (1972 r.)

Małgorzata Przeniosło; Marek Przeniosło

doi:10.18778/2080-8313.25.06

Autor

Małgorzata Przeniosło Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Marek Przeniosło Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach https://orcid.org/0000-0002-7387-8530

DOI:

https://doi.org/10.18778/2080-8313.25.06

Słowa kluczowe:

przemysł zabawkarski w Polsce, historia spółdzielczości, XX w.

Abstrakt

W 1972 r. utworzono w Kielcach Krajowy Związek Spółdzielni Zabawkarskich, który koordynował funkcjonowanie 27 spółdzielni specjalizujących się w Polsce w produkcji zabawek. Jego zadaniem było wspieranie zakładów zabawkarskich w dostawach surowców oraz pomoc w ich unowocześnianiu i rozbudowie. Przemysł zabawkarski miał duże znaczenie ze względu na potrzeby rynku krajowego, także możliwości eksportowe. W artykule przedstawiono okoliczności, w jakiej doszło do utworzenia Związku, w tym przebieg jego I Zjazdu. W kolejnych latach Związek poszerzył liczbę podległych mu spółdzielni, w 1975 r. było ich już 42. Realizował także inicjatywy pozagospodarcze, w 1979 r. utworzył działające do dziś Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach. Związek funkcjonował do 1989 r.

Biogramy autorów

Małgorzata Przeniosło - Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

pracownik Instytutu Pedagogiki UJK w Kielcach, kierownik Zakładu Historii Oświaty i Wychowania.

Zainteresowania naukowe: historia nauki, dzieje dobroczynności, historia przemysłu zabawkarskiego w Polsce w XX w.

Marek Przeniosło - Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

pracownik Instytutu Historii UJK w Kielcach, kierownik Zakładu Historii XX wieku.

Zainteresowania naukowe: historia nauki, społeczeństwo polskie w latach I wojny światowej, historia przemysłu zabawkarskiego w Polsce w XX w.

Bibliografia

Archiwum Akt Nowych, Krajowy Związek Spółdzielczości Pracy: sygn. 1647/0/2/2/7, 1647/0/2/2/6, 1647/0/5/5/52.
Google Scholar

Archiwum Akt Nowych, Najwyższa Izba Kontroli: sygn. 1154/0/-/65/262, 1154/0/-/65/263, 1154/0/-/77/163.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Białymstoku. Oddział w Łomży, Spółdzielnia Pracy Wyrobów Zabawkarskich „Miś” w Łomży: sygn. 18–23, 34, 67, 69.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Kielcach, Krajowy Związek Spółdzielni Zabawkarskich: sygn. 1, 9, 10, 19–26, 30, 57, 58, 65, 82, 117.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Kielcach, Wojewódzki Związek Spółdzielni Pracy w Kielcach: sygn. 777, 1418, 4201, 6228, 6301.
Google Scholar

„Spółdzielczość Pracy” 1972, nr 49.
Google Scholar

Statut Krajowego Związku Spółdzielni Zabawkarskich, [Kielce] 1972.
Google Scholar

Kistryn T., Strzelec J., XV lat Krajowego Związku Spółdzielni Zabawkarskich, Kielce 1987 [publikacja zamieszczona w wydawnictwie: „Muzeum Zabawkarstwa w Kielcach. Studia i Materiały”, z. 1].
Google Scholar

Łódzkie Zakłady Zabawkarskie Spółdzielnia Pracy „Spójnia” 1957–1987, [Łódź 1987].
Google Scholar

Strzelec J., Produkcja zabawek w Kielcach w XX wieku, „Zabawy i Zabawki” 2009, nr 1–4, s. 101–127.
Google Scholar

Zięzio R., Spółdzielnia Pracy Wyrobów Zabawkarskich „Miś” w Łomży 1958–1988, Kielce 1988.
Google Scholar

Żołądź-Strzelczyk D., Sztylko A., Polskie lalki celuloidowe, Wrocław 2022.
Google Scholar