Weapons Airdrops for the Home Army as a Matter of Concern of the Security Apparatus in Poland During Stalinism

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.11

Keywords:

Home Army, air support, weapons airdrops, security apparatus in the Polish People’s Republic, anxiety about World War III

Abstract

An important element in strengthening the military potential of the Home Army during the Second World War was armaments delivered by air. Airdrops had not only a physical form – rifles, pistols, grenades, explosive materials and money, but as also a great psychological meaning. It was the confirmation of the Home Army participation in the Allies military activity and it enhanced hope for defeating the Third Reich. This psychological impact was maintained also after the war, especially when a new armed conflict was in perspective. Many Polish citizens hoped that World War III would provide political and structural changes in the Polish People’s Republic. This presented the authorities, especially the security apparatus with a severe operational challenge. The officials tried to inspect whether the so-called enemy forces would be able to draw on solutions from the previous war and empower the anti-communist underground in Poland by weapons airdrops in the perspective of a new armed conflict. Therefore, operational action was undertaken to detect airdrop locations used during World War II and to find the people who organized their reception. These tasks were carried out between 1949 and 1955 under the code-name “Monopoly”.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Krzysztof Lesiakowski, Uniwersytet Łódzki / University of Lodz

Dr hab. Krzysztof Lesiakowski, prof. UŁ – historyk, zatrudniony w Katedrze Historii Polski i Świata po 1945 r. w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego.

Zainteresowania naukowe: biografistyka polska w XX w., relacje między władzą a społeczeństwem w powojennej Polsce, polityka komunistycznego państwa wobec młodego pokolenia oraz dzieje regionu łódzkiego.

References

Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Komenda Główna Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” [KG PO „SP”], sygn. 538, 998a
Google Scholar

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej [AIPN], Biuro Udostępniania [BU], sygn. 0255/140, 0423/5725, 827/4887, 01227/196
Google Scholar

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej [AIPN], Katowice [Ka], sygn. 02/1856, 032/22/1
Google Scholar

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej [AIPN], Łódź [Ld], sygn. 0040/21, t. I; pf 10/670, t. I; pf 10/675
Google Scholar

Arkuszyński „Maj” A., Przeciw dwóm wrogom, Łódź 2009.
Google Scholar

Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, t. I, cz. 2 (wrzesień 1939 – czerwiec 1941), Warszawa 2015.
Google Scholar

Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, t. II, cz. 1 (czerwiec 1941 – kwiecień 1943), Warszawa 2019.
Google Scholar

Biuletyny dzienne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1949–1950, Warszawa 2004.
Google Scholar

Burza-Karliński S., W burzy dziejowej. Wspomnienia 1939–1945, Wrocław 2005.
Google Scholar

Kopa M., Inspektorat Piotrkowski Armii Krajowej w dokumentach i komentarzach, Łódź 2013.
Google Scholar

Niemierowska-Szczepańczyk B., Z przeżyć okupacyjnych na Ziemi Opoczyńskiej. (Zapiski – wspomnienia – relacje), Łódź 1992.
Google Scholar

Organizacja zrzutów materiałowych dla Armii Krajowej w wybranych dokumentach, oprac. J. Tarczyński, Londyn 2001.
Google Scholar

Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej, t. III (Armia Krajowa), Londyn 1950.
Google Scholar

Raporty Informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1947, t. I, Warszawa 1993.
Google Scholar

Raporty Informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1948, t. II, Warszawa 1995.
Google Scholar

Zawodny J. K., Uczestnicy i świadkowie powstania warszawskiego. Wywiady, Warszawa 2004.
Google Scholar

Bednarski W. W., Bednarski M. D., Powszechna Organizacja „Służba Polsce” na Ziemi Tomaszowskiej 1948–1955, Tomaszów Lubelski 2006.
Google Scholar

Bieniecki K., Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Warszawa 2005.
Google Scholar

Caban I., Okręg Lublin, [w:] Armia Krajowa – rozwój organizacyjny, Warszawa 1996, s. 75–91.
Google Scholar

Jarosz D., Pasztor M., W krzywym zwierciadle. Polityka władz komunistycznych w Polsce w świetle plotek i pogłosek z lat 1949–1956, Warszawa 1995.
Google Scholar

Krawczyk M., Zrzuty broni i produkcja uzbrojenia, Warszawa 2017.
Google Scholar

Królikowski H., Zrzuty na placówkę „Puchacz”. O zrzutach i placówkach odbiorczych w powiecie siedleckim w czasie II wojny światowej, „Studia Podlaskie” 2006, t. XIV, s. 71–90.
Google Scholar

Ney-Krwawicz M., Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945, Warszawa 1990.
Google Scholar

Ślaski J., Polska walcząca, Warszawa 1990.
Google Scholar

Tomczak E. M., Zrzuty lotnicze i ich odbiór na terenie powiatu (Obwodu ZWZ-AK) Łowicz (1941–1944), „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2001, R. VII, nr 2, s. 63–120.
Google Scholar

Tucholski J., Cichociemni, Warszawa 1988.
Google Scholar

Walter-Janke Z., Komenda Okręgu Łódzkiego SZP – ZWZ – AK, [w:] Okręg Łódzki Armii Krajowej, red. M. Budziarek, Łódź 1988, s. 29–47.
Google Scholar

Wykaz zrzutów Cichociemnych, http://elitadywersji.org/wykaz-zrzutow-cichociemnych (dostęp: 21 VII 2022).
Google Scholar

Published

2023-10-19

How to Cite

Lesiakowski, K. (2023). Weapons Airdrops for the Home Army as a Matter of Concern of the Security Apparatus in Poland During Stalinism. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, (114), 187–206. https://doi.org/10.18778/0208-6050.114.11