Polish Catholics in Harbin. In an effort to preserve national identity

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-9657.11.08

Keywords:

international relations, Harbin, the East China Railway, Polonia, national identity

Abstract

The primary purpose of the article is to add to the knowledge of the activities of the Polish colony in Harbin (Manchuria) by analyzing unpublished archival documents on the subject. The documents supplement already existing publications on the role of Poles in the process of planning and construction of the East China Railway (KWZD) and the operation of this trade route using the most important railroad junction, whose architects were Poles of Harbin. The period covered by the analysis is the late 19th–mid-20th centuries. Particular attention was paid to the care of the Harbin Polish community to preserve its national identity. The Catholic Church and the Polish schools established in Manchuria played a major role in this. The values that accompanied the functioning of educational and religious institutions based on the principles of tolerance and acceptance of diversity, as well as the involvement of Poles in the economic development of Manchuria can be an important element of Polish soft power towards China and building the image of Poland.

References

Czasopismo „Tygodnik Polski”, 14.10.1940 г., GAHK. F. 830. Оp. 3. D. 35163. L. 1.
Google Scholar

Dogowor imuszczestwiennogo najma [umowa najmu] 1942, AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Gonczarienko, O.G. 2009. Russkij Charbin. Мoskwa: Wiecze.
Google Scholar

Gospodinu Sigieo Oisi priedstawitielu Diepartamientapo Inostrannym diełam Man’czżugo [Panu Sigeo Oisi, przedstawicielowi departamentu MSZ Mandżukuo], 15.12.1941 g., AAN. Z. 198, sygn. 15.
Google Scholar

Gospodinu Sigieo Oisi priedstawitielu Ministierstwa Inostrannychdieł Man’czżudigo w Charbinie [Panu Sigeo Oisi, przedstawicielowi MSC Mandżukuo w Harbinie], 30.03.1944 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Grąbczewski, B. 2010. Podróże po Azji Środkowej 1885–1890, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Grochowski, K. 1928. Polacy na Dalekim Wschodzie. – Harbin, b.m.w.
Google Scholar

Jełki u polakow [Choinka u Polaków]. 1933. Nasz put’ 81 (25 diek.).
Google Scholar

Kajdański, E. 2009. Wspomnienia z Harbina. W: B. Góralczyk (red.). Polska – Chiny. Wczoraj, dziś, jutro. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek,
Google Scholar

Kałuski, M. 2001. Polacy w Chinach, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar

Kim Yong Deong. 2001. Kolonia polska w Mandżurii 1897–1949. Kraków: Wydawnictwo Promocji i Powiatu Miasta i Gminy PROMO,
Google Scholar

Kopija sprawki Ziemielnogo otdieła Kitajskoj Wostocznoj żeleznoj [Kopia notatki oddziału ziemskiego KWŻD], 6.01.1928 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Kostieł sw. Iosafata [w czest’ sw. Iosafatajepiskopa-muczenika], GAHK, F. Р–831, Оp. 2, D. 29, L. 44.
Google Scholar

Kostieł Swiatogo Stanisława (w czest’ Sw. Stanisława jepiskopa-muczenika) [Kościół Świętego Stanisława], Gosudarstwiennyj archiw Chabarowskogo kraja (GAHK) [Archiwum Państwowe Chabarowskiego Kraju]. F. R–831. Op. 2. D. 29. L. 41.
Google Scholar

Kostuch, M. 2012. Funkcjonowanie, problemy dydaktyczne oraz finansowanie Gimnazjum Polskiego im. Henryka Sienkiewicza w Harbinie, Słupskie Studia Historyczne 18, s. 177–194, https://ssh.apsl.edu.pl/images/NR18/kostuch.pdf (dostęp 10.02.2014).
Google Scholar

Michalewicz, K. 2020. Wybrane aspekty działalności Polonii harbińskiej w latach 1931–1937 w świetle prasy polonijnej: „Dalekiego Wschodu”, „Listów Harbińskich”, „Tygodnika Polskiego” oraz „Kwartalnika Wschód”. Studia Migracyjne. Przegląd Polonijny 1(175), s. 161–185.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.20.008.11799

Mielichow, G. 2003. Biełyj Charbin: Sieriedina 20-ch. Izdatielskij dom: Russkij put’, http://www.ereading.co.uk/chapter.php/143551/12/Melihov_-_Belyii_Harbin__Seredina_20-h.html (dostęp 8.02.2014).
Google Scholar

Miemorija [Memoria], 22.09.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Misiurek, J. 1976. Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie (1901–1925). Studia Polonijne 1, s. 181–198.
Google Scholar

Misiurek, J. 1978. Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie. Studia Polonijne 2, s. 307–325.
Google Scholar

Naczalniku Sztaba Polskoj oborony [Do naczelnika sztabu polskiej obrony], 22.08.1945 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Neja, J. 2003. Polski Król Mandżurii. Wprost 9, http://www.wprost.pl/ar/41007/Polski-krol-Mandzurii/ (dostęp 8.02.2014).
Google Scholar

Nernhejm, S. 1934. Polonia Harbińska (Zarys historyczny). Daleki Wschόd 7(57), s. 2.
Google Scholar

Niedziela, A. 2017. Od Klukwiennej do Harbina, http://zeslaniec.pl/50/Niedziela.pdf (dostęp 11.01.2022).
Google Scholar

Pałasz-Rutkowska, E. 2006. Polska – Japonia – Mandzukuo. Sprawa uznania Mandzukuo przez Polskę. Przegląd Orientalistyczny 1–2.
Google Scholar

Płan zdanija Czastnogo Polskogo sriedniegoinstituta, prinadleżaszczego Rimsko- katoliczeskomu kostiełu w Harbinie [Plan powstania prywatnego polskiego gimnazjum, należącego do kościoła rzymskokatolickiego w Harbinie], 28.01.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16. s. 11.
Google Scholar

Polaki na rodinu czeriez Marsiel [Polacy do Ojczyzny przez Marsylię]. 1925. Wieczerniaja zaria 576 (31 marta).
Google Scholar

Polonia Mandżurska. 2012, http://www.polska-azja.pl/2012/01/23/w-pelc-mandzurska-polonia/ (dostęp 10.02 2014).
Google Scholar

Potocka, E. 1999. 80 lat stosunków polsko-japońskich. Azja – Pacyfik 2, s. 7–16.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15804/ap199901

Prazdnik polskoj kołonii. Godowszczina Konstitucyi Poniatowskogo [Święto polskiej kolonii. Rocznica konstytucji Poniatowskiego]. 1934. Zaria 116 (3 maja).
Google Scholar

Prikaz diriektoru Charb. Czastn. Polskoj gimnazii [Zarządzenie dyrektora harbińskiego prywatnego gimnazjum], 25.12.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Raport Nastojatiela charbinskogo kostieła ksiendza Władisława Ostrowskogo [Raport księdza Władysława Ostrowskiego. Raport № 90 оt 07 janwarja 1913 g., RIGA. F. 826. Оp. 1. D. 1491. L. 39–39.
Google Scholar

Rowiński, J., Szczudlik J. 2005. Z historii kontaktów polsko-chińskich (do 1945 roku). Azja – Pacyfik 8, s. 9–42.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15804/ap200501

S. Nerngiejm – dielegat man’czżurskich polakow na warszawskij sjezd [S. Nerggejm – delegat mandżurskich Polaków na warszawski zjazd]. 1934. Zaria 156 (13 ijunia).
Google Scholar

Sprawka [Notatka], 28.01.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1259/0007-1285-16-187-198-a

Szymański, J. 2017. Opieka duszpasterska nad Polakami w Harbinie. Studia Polonijne 38, s. 37–59.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/sp.2017.3

Theiss, W. 1992. Dzieci syberyjskie – dzieje polskich dzieci repatriowanych z Syberii i Mandżurii w latach 1919–1923, Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Google Scholar

W Uprawlenije Gosudarstwiennoj Monopolii gor. Harbina [Do Zarządu Państwowego Monopolu miasta Harbin], 20.11.1944 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar

Zaleski, W. 1924. List z Rzymu. Tygodnik Polski 122, s. 1.
Google Scholar

http://pekin.msz.gov.pl/pl/wspolpraca_dwustronna/polacy_w_chinach/?printMode=true
Google Scholar

https://www.gov.pl/web/dyplomacja/dyplomacja-publiczna
Google Scholar

https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2017-05-13/premier-polacy-zapisali-sie-w-historii-chin-pieknymi-zgloskami/
Google Scholar

Published

2022-08-30

How to Cite

Pietrasiak, M., & Rodionova, K. (2022). Polish Catholics in Harbin. In an effort to preserve national identity. Eastern Review, 11(1), 107–124. https://doi.org/10.18778/1427-9657.11.08

Issue

Section

Articles