Class Conflict of the Lodz Proletariat (1905–1939) according to memoirs of the Bałuty Communist Activists. Part III: Revolutionary’s everyday activities (the end)

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2080-8313.27.09

Keywords:

proletariat, workers, communism, labour movement, memoirs, Communist Party of Poland (KPP)

Abstract

The whole three-part article discusses memoirs of the communists activists as an important source about the „class war” from the 1905–1907 Revolution to the outbreak of World War II. Its third part describes „everyday” activities during the interwar period, like hanging banners and posters, „technique” (printing and distribution of illegal literature) or struggle with agent provocateurs. Other topics discussed here are strikes, imprisonment and emigration to USSR.

No matter that the discussed texts were supposed to play role in the propaganda, they allow to see various events from the history of Łódź (e.g. strikes and demonstrations) „under the microscope” by presenting the participants’ emotions as well as (sometimes) their individual outlook and characters.

Author Biography

Marcin Antczak, Doctoral School of Humanities, University of Lodz

Mgr Marcin Antczak – absolwent Uniwersytetu Łódzkiego (historia – magister 2015, filologia południowosłowiańska – licencjat 2015), obecnie doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UŁ oraz archiwista w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.

Zainteresowania naukowe: genealogia, biografistyka, historia Łodzi i regionu, historia narodów słowiańskich.

References

Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, sygn. 2218, 3703, 3704, 4779, 4836, 8125, 8826, 10128, 11004, 11169, 11238, 11331, 11819, 11923.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi, Urząd Dzielnicowy Łódź – Bałuty, sygn. 5938
Google Scholar

Archiwum Akt Nowych, Urząd Wojewódzki Łódzki, sygn. 271/II-12.
Google Scholar

Archiwum Akt Nowych, Zbiór akt osobowych działaczy ruchu robotniczego, sygn. 2218.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 498/511, Akta sprawy karnej przeciwko Leonowi Wacie, oskarżonemu o przyjęcie Niemieckiej Listy Narodowościowej.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 92/1030, Akta sprawy karnej przeciwko Stefanowi i Annie Uznańskim, oskarżonym o przyjęcie Niemieckiej Listy Narodowościowej.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 80/135 t. I–II, Akta sprawy karnej przeciwko Helenie Pityńskiej, oskarżonej o lżenie Narodu Polskiego.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 107/4851, Akta sprawy karnej przeciwko Helenie Pityńskiej, oskarżonej o przyjęcie Niemieckiej Listy Narodowościowej.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 093/464 t. 34, Koperta dowodowa Estery Fajersztajn-Dorn z d. Goldberg.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, IPN BU 0194/430, Akta osobowe funkcjonariusza UB/SB Sergiusza Fajersztajna.
Google Scholar

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, IPN BU 0194/3031, Akta osobowe funkcjonariusza UB/SB Henryka Babczenki.
Google Scholar

Archiwum Akt Stanu Cywilnego przy Urzędzie Stanu Cywilnego w Łodzi, Akt zgonu Heleny Marii Pityńskiej z d. Feierstein (USC Łódź-Górna, nr II-1454/1971)
Google Scholar

Archiwum Akt Stanu Cywilnego przy Urzędzie Stanu Cywilnego w Łodzi, Akt urodzenia Blandyny Heleny Pityńskiej (par. rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP w Łodzi, nr 1055/1932) – oba dokumenty uzyskano z Urzędu Stanu Cywilnego dnia 12 października 2021 r.
Google Scholar

Bertram Ł., Bunt, podziemie, władza. Polscy komuniści i ich socjalizacja polityczna do roku 1956, Warszawa 2022.
Google Scholar

Eisler J., Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014.
Google Scholar

Davies N., Boże igrzysko. Historia Polski, tłum. E. Tabakowska, Kraków 1999.
Google Scholar

Dubacki L., Buczek Marian, [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1: A–D, red. F. Tych, Warszawa 1978, s. 257–258.
Google Scholar

Ławnik J., Represje policyjne wobec ruchu robotniczego 1918–1939, Warszawa 1979.
Google Scholar

Łódzkie Zakłady Przemysłu Gumowego 1899–1989 Fagum-Stomil, oprac. W. Jabłoński, Łódź 1989.
Google Scholar

Marzec W., Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne, Łódź–Kraków 2016.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-976-6

Wiszniewicz J., Życie przecięte. Opowieści pokolenia Marca, Wołowiec 2018.
Google Scholar

Zysiak A., Kocemba-Żebrowska J., Madejska M., Kurkowska E., Szymański M., Różycka-Stasiak W., Gruda M., Wielki przemysł, wielka cisza: Łódzkie zakłady przemysłowe 1945–2000, Łódź 2020.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8220-377-6

Baedeker łódzki: Willa Karola Teodora Buhle i… miejsce po „Zakładach Włókienniczych Karol T. Buhle”, http://baedekerlodz.blogspot.com/2012/11/willa-karola-teodora-buhle-i-miejsce-po.html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Bednarek J., Kochała ZSRR. Przypadek Włady Bytomskiej, „Przystanek Historia”, 19 czerwca 2020 r., https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/69840,Kochala-ZSRR-Przypadek-Wlady-Bytomskiej.html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Bednarek J., „Nieustraszony żołnierz czerwony”. Przypadek Szymona Harnama, „Przystanek Historia”, 16 kwietnia 2020 r., https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/65640,Nieustraszony-zolnierzczerwony-Przypadek-Szymona-Harnama.pdf dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Gontarczyk A., Żółte związki zawodowe w opinii liderów związkowych, „Polityka Społeczna” 2015 nr 3 (492), s. 26–30, https://polityka-spoleczna.ipiss.com.pl/api/files/download/1485016.pdf (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Hass L., PPS-Lewica 1926–1931, „Najnowsze Dzieje Polski: materiały i studia z okresu 1914–1939” t. 4, 1961, s. 59–99, https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=44650 (dostęp: 10.09.2024).
Google Scholar

Jach P., Przy stawie na łódzkim Młynku stał głaz i zniknął. Już wiadomo, co się z nim stało, „Express Ilustrowany”, 26 stycznia 2021 r., https://expressilustrowany.pl/przy-stawie-na-lodzkim-mlynkustal-glaz-i-zniknal-juz-wiadomo-co-sie-z-nim-stalo/ar/c1-15410619 (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Kurkiewicz M., Na kłopoty Biernacki, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2008, t. 8, nr 5–6, s. 126–132, https://www.polska1918-89.pl/pdf/na-klopoty-biernacki,5279.pdf (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Łódź – Dawna fabryka Karola Teodora Buhle. Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi, http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/40849,lodz-dawna-fabryka-karola-teodora-buhle. html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Łódź – Łódzkie Zakłady Przemysłu Gumowego Fagum-Stomil Zakład nr 2 – stare zdjęcia, mapa, https://fotopolska.eu/Limanowskiego_156_Lodz?f=766662-foto (dostęp: 16.09.2024).
Google Scholar

Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/index.php?op=pg&ar=3&zs=1562d&se=&sy=1909&kt=2&plik=2951-2954.jpg&x=2178&y=1422&zoom=1 (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1562d&sy=1930b&kt=1&plik=310-311.jpg#zoom=1&x=2189&y=340 (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Plan wojewódzkiego miasta Łodzi [rzekomo z lat 1937–1939], wydany nakładem Księgarni Szarloty Seipelt Sp. z o.o., przechowywany w Bayerische Staatsbibliothek / Münchener Digitalisierungs-Zentrum / Digitale Bibliothek, https://fotopolska.eu/1640233,foto.html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar

Голтин Иван Павлович (1897) – Открытый список, https://ru.openlist.wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_(1897) (dostęp: 16.09.2024).
Google Scholar

Published

2024-12-30

How to Cite

Antczak, M. (2024). Class Conflict of the Lodz Proletariat (1905–1939) according to memoirs of the Bałuty Communist Activists. Part III: Revolutionary’s everyday activities (the end). Studia Z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX I XX Wieku, 27, 229–249. https://doi.org/10.18778/2080-8313.27.09

Issue

Section

Articles