Historia i rozwój przestrzenny osadnictwa żydowskiego (XVII–XIX wiek) w Piotrkowie Trybunalskim na podstawie wybranych materiałów źródłowych

Magdalena Milerowska

doi:10.18778/0208-6050.106.04

Authors

Magdalena Milerowska Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0001-5766-0921

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.106.04

Keywords:

Piotrków Trybunalski, Jewish district, history of Polish Jews

Abstract

This paper presents the historical overview and spatial development of the district, called the Jewish City of Piotrków. Due to the important role of Piotrków Trybunalski, primarily as a royal city, and then as a Piotrków Governorate town, the source material for the article are selected relations of the city residents and prominent visitors. The image of the district that emerges from the available documents, does not deviate significantly from the development of similar areas in these Polish cities that have been granted by privilegium de non tolerandis Judaeis.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Magdalena Milerowska, Uniwersytet Łódzki

mgr Magdalena Milerowska – doktorantka Studiów Doktoranckich Nauk Humanistycznych na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Zainteresowania badawcze: malarstwo pierwszej połowy XX w., sztuka żydowska, tożsamość kulturowa i religijna artystów w pierwszej połowie XX w.

References

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych 1795–1868 [KRSW], Miasto Piotrków województwo kaliskie, sygn. 01444.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych 1795–1868 [KRSW], Wsparcie pogorzelców m. Piotrkowa w gub. Warszawskiej 1865, sygn. 7634.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi [APŁ], Rząd Gubernialny Piotrkowski [RGP]. Anteriora, Akta w przedmiocie pogorzeli miasta Piotrkowa Trybunalskiego 1865–1866, sygn. 952.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi [APŁ], Rząd Gubernialny Piotrkowski [RGP]. Anteriora, Akta w przedmiocie regulacji i pomiaru miasta Piotrkowa Trybunalskiego 1823–1828, sygn. 972.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim [APPT], Akta miasta Piotrkowa [AmP], cz. 1, Akta przyłączenia Wielkiej Wsi i Jurydyki oraz różnych rozporządzeń 1816–1833, sygn. 9 a.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim [APPT], Akta miasta Piotrkowa [AmP], cz. 1, Raport prezesa Woj. Kaliskiego za lata 1824–25, sygn. 1.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim [APPT], Akta miasta Piotrkowa [AmP], cz. 1, Magistrat miasta Piotrkowa. Akta komitetu utworzonego nad pogorzelcami w mieście Piotrkowie, 1865 r., sygn. 7.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim [APPT], Akta Miasta Piotrkowa [AmP], cz. 2, Spuścizna Michała Rawity-Witanowskiego, Piotrków Trybunalski – jego przeszłość, pamiątki i stan obecny. Przedmieścia i jurydyka, 1931, sygn. 4.
Google Scholar

Pufendorf S., Siedem ksiąg o czynach Karola Gustawa króla Szwecji, przekł., oprac. i wstęp W. Krawczuk, Warszawa 2013.
Google Scholar

„Kłosy” 1864.
Google Scholar

„Opiekun Domowy: pismo tygodniowe obrazkowe, poświęcone rodzinom polskim” 1869.
Google Scholar

Andrzejewski J., Kempa A., Piotrków Trybunalski w starych księgach, Piotrków Trybunalski 1994.
Google Scholar

Baliński M., Lipiński T., Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym, t. I, Warszawa 1885.
Google Scholar

Bałaban M., Dzielnica żydowska we Lwowie, Lwów 1909.
Google Scholar

Baranowski J., Jaworowski H., Historia i rozwój przestrzenny synagogi w Piotrkowie Trybunalskim, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1966, nr 57, s. 121–133.
Google Scholar

Baranowski K., Zabudowa, [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, red. B. Baranowski, Łódź 1989, s. 224–238.
Google Scholar

Chabowska K., Romanowska-Zadrożna M., Jeden z najlepszych obrazów Gersona powraca do Warszawy, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 2010, nr 3, s. 7–11.
Google Scholar

Feinkind M., Dzieje Żydów w Piotrkowie i okolicy od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, Piotrków Trybunalski 1930.
Google Scholar

Flatt O., Opis Piotrkowa Trybunalskiego pod względem historycznym i statystycznym, Warszawa 1850.
Google Scholar

Fuks M., Hoffman Z., Horn M., Tomaszewski J., Żydzi Polscy. Dzieje i kultura, Warszawa 1982.
Google Scholar

Glinkowski W., Układ przestrzenny, obwarowania i zabudowa miasta w XVI–XVIII w., [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, red. B. Baranowski, Łódź 1989, s. 43–72.
Google Scholar

Głowacki K., Kościół św. Jakuba w Piotrkowie Trybunalskim, Piotrków Trybunalski 1980.
Google Scholar

Głowacki K., Urbanistyka Piotrkowa Trybunalskiego, t. I, Piotrków–Kielce 1984.
Google Scholar

Goldberg-Mulkiewicz O., Stara i nowa ojczyzna. Ślady kultury Żydów polskich, Łódź 2003.
Google Scholar

Jezierski F.S., Niektóre wyrazy porządkiem abecadła zebrane i stosownymi do rzeczy uwagami objaśnione, Warszawa 1821.
Google Scholar

Kalinowski W., Rozwój przestrzenny Piotrkowa Trybunalskiego w pierwszej połowie XIX w., [w:] 750 lat Piotrkowa Trybunalskiego. Materiały na sesję naukową, red. R. Rosin, Piotrków Trybunalski 1967, s. 185–194.
Google Scholar

Kisson-Jaszczyński J., Piotrcoviana opowieści cotygodniowe, Piotrków Trybunalski 2008.
Google Scholar

Korzon T., Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta (1764–1794), t. II, Kraków–Warszawa 1897.
Google Scholar

Koter M., Układ przestrzenny, [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, red. B. Baranowski, Łódź 1989, s. 207–223.
Google Scholar

Krasiński H.J., Przewodnik dla podróżujących w Polsce, Warszawa 1821.
Google Scholar

Nowakowski T., Piotrków Trybunalski i okolice, Warszawa 1972.
Google Scholar

Piechotkowie M. i K., Krajobraz z menorą. Żydzi w miastach i miasteczkach dawnej Rzeczypospolitej, Wrocław 2008.
Google Scholar

Plenkiewicz R., Opis miasta Petrokowa zwanego niegdyś Piotrkowem, Piotrków Trybunalski 1871 (reprint: Piotrków Trybunalski 1994).
Google Scholar

Rzeczniowski L., Kilka słów o Piotrkowie, „Tygodnik Ilustrowany” 1877, nr 67, s. 211–215.
Google Scholar

Rzędowska A., Piotrków nie tylko Trybunalski, Warszawa 2006.
Google Scholar

Rzędowska A., Hałaczkiewicz B., Historia piotrkowskich Żydów (do 1939 roku), Piotrków Trybunalski 2008.
Google Scholar

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, red. B. Chlebowski, W. Walewski, t. VIII, Warszawa 1887.
Google Scholar

Szereszewska H., Józef i Hana, Warszawa 1998.
Google Scholar

Żbikowski A., Żydzi. Historia, kultura i obyczaje polskich Żydów, Warszawa 1997.
Google Scholar

Żerek-Kleszcz H., Klęski elementarne w dziejach miasta w XVI–XVIII w., [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, red. B. Baranowski, Łódź 1989, s. 159–163.
Google Scholar

www.dawnypiotrkow.pl/picture.php?/12400/category/zamek (dostęp: 3 III 2019).
Google Scholar