Wpływ działalności bobrów na lokalne procesy fluwialne w wybranych rzekach Równiny Łowicko-Błońskiej

Elżbieta Kobojek

doi:10.18778/1427-9711.12.02

Authors

Elżbieta Kobojek Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-9711.12.02

Keywords:

beaver activity, lowland rivers, fluvial processes, Łowicz-Błonie Plain

Abstract

In this article the influence of beavers activity on the fluvial processes in lowland rivers has been discussed. Beavers were introduced to the middle Rawka in 1983 and sites of their activity were found in the Bzura river in 1996. General zoological papers emphasise the fact that beavers live in burrows. Nowadays, beavers in Central Poland live mostly in lodges dug in high river banks. Detailed research has been conducted in selected sectors of lowland rivers on the Łowicz-Błonie Plain: in the regulated channel of big river (Bzura), meandering channel of a medium-size river (Rawka) and in the regulated channel of a small river (Igla). Beavers mostly influence fluvial processes and alter valley floors because they construct dams and thus create ponds in small valleys. In small rivers and valleys beaver activity results in retention of large volumes of water and produces a local rise of water level. In the case of large rivers the environment is transformed only locally in the immediate vicinity of the bank with lodges. Beaver activity in a meandering river is limited to slowing down the water-flow and weakening of lateral erosion – often only in a single river bend. At a different location beavers’ activity accelerated the cutting of a meander neck, cutting off of the bend and the creation of an oxbow lake. At a straight river, in favourable conditions, they may initiate the process of lateral erosion.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Aszyk M., Kistowski M., 2002, Monitoring bobra w województwie pomorskim. Ekologiczne, sozologiczne i społeczne uwarunkowania rozmieszczenia gatunku w regionie. Monitoring of the beaver in the Pomorskie Province, Poland, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Gdańsk‒Poznań, ss. 79.
Google Scholar

Butler D.R., 1991, Beavers as Agents of Biogeomorphic Change, “Journal of Geography”, September/October, pp. 210‒217.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/00221349108979304

Czech A., 2000, Bóbr, Monografie Przyrodnicze, Wydawnictwo Lubelskiego Klubu Przyrodników, Świebodzin, ss. 99.
Google Scholar

Czech A., Starzecka A., Bednarz T., 2000, Influence of beaver dams on metabolic activity of water microorganisms [in:] The European beaver in a New Millennium, Proceedings of the 2nd European Beaver Symposium, 27‒30 September 2000, Białowieża, Poland, pp. 144‒146.
Google Scholar

Derwich A., Mróz I., 2008, Bóbr europejski Castor fiber L. 1785 jako czynnik wspomagania renaturyzacji siedlisk nad górnym Sanem, Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 10, 2 (18), s. 173‒183.
Google Scholar

Gurnell A.M., 1998, The hydrogeomorphological effects of beaver dam-building activity, “Progress in Physical Geography”, 22, pp. 167‒189.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/030913339802200202

Kobojek E., 2000, Morfogeneza doliny Rawki. Morphological development of the Rawka River Valley, “Acta Geogr. Lodz.”, 77, ss. 157.
Google Scholar

Kobojek E., 2004, Środowiskowe skutki melioracji i regulacji rzek w dolinie Bzury w okolicach Łowicza, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica”, 6, s. 31–46 http://hdl.handle.net/11089/2902
Google Scholar

Kobojek E., 2005, Środowiskowe skutki reintrodukcji bobra (Castor fiber) w dolinie Rawki, „Przegląd Geograficzny”, 77, 3, s. 383‒396.
Google Scholar

Kobojek E., 2009, Naturalne uwarunkowania różnych reakcji rzek nizinnych na antropopresję na przykładzie środkowej Bzury i jej dopływów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, ss. 203.
Google Scholar

Kożuchowski K., 1985, Zmienność opadów atmosferycznych w Polsce w stuleciu 1881‒1980, “Acta Geogr. Lodz.”, 48, ss. 158.
Google Scholar

Lamsodis R., 2000, Beavers castor fiber and the consequences of their activities in drainage channels [in:] The European beaver in a New Millenium, Proceedings of the 2nd European Beaver Symposium, Białowieża, Poland, pp.128‒141.
Google Scholar

Markowski J., Wojciechowski Z., 2002, Fauna. Kręgowce [w:] Jakubowska-Gabara J. i Markowski J., (red.), Bolimowski Park Krajobrazowy, Monografia przyrodnicza, Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej, Łódź, s. 74‒88.
Google Scholar

Naiman R.J., Johnston C.A., Kelly J.C., 1988, Alteration of North American Streams by Beaver, “BioScience” 38 (11), pp. 755‒762.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/1310784

Naiman R.J., Melillo J.M., Hobbie J.E., 1986, Ecosystem alteation of boreal forest streams by beaver (Castor canadensis), “Ecology”, 67, 5, pp. 1254‒1269.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/1938681

Nolet B.A., Baveco J.M., 1996, Development and viability of a translocated beaver Castor fiber: Population in the Netherlands, “Biological Conservation”, 75, pp. 125‒137.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0006-3207(95)00063-1

Nolet B.A., Rosell F., 1998, Comeback of the beaver Castor fiber: An overview of old and new conservation problems, “Biological Conservation”, 83, 2, pp. 165‒173.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0006-3207(97)00066-9

Rosell F., Parker H., 1996, The beaver's (Castor spp.) role in forest ecology: a key species returns, “Fauna”, 49, pp. 192‒211.
Google Scholar

Rosell F., Bozser O., Collen P., Parker H., 2005, Ecological impact of beavers Castor fiber and Castor canadensis and their ability to modify ecosystems, “Mammal Review”, 35, pp. 248‒276.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1365-2907.2005.00067.x

Stopka R., 2011, Geomorfologiczne skutki działalności bobra europejskiego Castor fiber w dolinie górnego Sanu, „Roczniki Bieszczadzkie”, 19, s. 319‒334.
Google Scholar

Szpikowska G., Szpikowski J., 2012, Właściwości fizykochemiczne wód rozlewisk bobrowych w dolinie Kłudy (górna Parsęta), Monitoring Środowiska Przyrodni-czego, 13, s. 95‒102.
Google Scholar

Twardowski T., Kasperczak B., 1992, Reintrodukcja bobra Castor fiber w województwie skierniewickim, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, 2, s. 105‒109.
Google Scholar

Witt A., 2000, Wpływ stawów bobrowych na rozwinięcie małych koryt rzecznych w Wielkopolsce północnej [w:] Dorobek i pozycja polskiej geomorfologii u progu XXI wieku, V Zjazd Geomorfologów Polskich, Wydawnictwo UMK, Toruń, s. 142‒143.
Google Scholar

Żurowski W., 1979, Preliminary Results of European Beaver Reintroduction in the Tributary Streams of the Vistula River, “Acta Theriologica”, 24, 7, pp. 85‒91.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4098/AT.arch.79-9

Żurowski W., 1988, Situation of the European Beaver in the Vistula River watershed in North-East Poland. Investigations on Beavers, Bern, 7, pp. 7‒14.
Google Scholar

Żurowski W., 1992, Building activity of beavers, “Acta Teriologica”, 37, 4, pp. 403‒411.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4098/AT.arch.92-41

Żurowski W., Kasperczyk B., 1986, Characteristics of the European beaver population in the Suwalski lakeland, “Acta Theriologica”, 31, 3, pp. 311‒325.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4098/AT.arch.86-29