Syntaktische, semantische und pragmatische Funktionen von Nominalgruppen im Deutschen

Abstrakt

Artykuł stanowi przegląd zróżnicowanych funkcji grup rzeczownikowych we współczesnym języku niemieckim. Z punktu widzenia pragmatyki możliwe jest rozróżnienie pomiędzy referencyjnym użyciem wyrażeń rzeczownikowych a ich użyciem niereferencyjnym. W tym drugim przypadku rozróżnia się użycie opisowe i nazywające. Z punktu widzenia składni, wyrażenia rzeczownikowe mogą funkcjonować jako argumenty, orzeczniki i wyrażenia przysłówkowe. Funkcje te różnią się głównie pod względem przypadka morfologicznego i roli tematycznej. Grupy rzeczownikowe, które zawierają rodzajnik odróżnia się od tych, które rodzajników nie zawierają. We współczesnym języku niemieckim wyrażenia rzeczownikowe z grupy są prototypowe, podczas, gdy pozbawione rodzajników ograniczają się do określonych warunków użycia. Blisko związane z rodzajnikami jest rozróżnienie określoności. Wyrażenia rzeczownikowe określone zawierają znacznik określony, natomiast wyrażenia rzeczownikowe nieokreślone jego nie zawierają. Z punktu widzenia semantyki należy rozróżnić między odczytaniem indywidualnym a zbiorowym oraz szczegółowym a ogólnym. Praca pomyślana została jako wstępny przegląd zagadnienia dla studentów i nauczycieli lingwistyki niemieckiej, jak również języka niemieckiego jako języka obcego.