Levant et carmina curas – o terapeutycznym walorze poezji w Eklodze IV Nemezjana

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-0319.26.13

Słowa kluczowe:

Umberto Eco, Cmentarz w Pradze, Ekloga IV Nemezjana, poezja, terapia, cierpienie, kolaż intertekstualny

Abstrakt

The article presents an episode related to the erroneous attribution of the phrase carmina non dant panem to Nemesianus, a Carthaginian poet living in the 3rd century AD, who did not enjoy the due authority among researchers. Later, Nemesianus’ Eclogue IV, which – as a literary space – is an example of an original intertextual collage, was analysed. The analysis of the last Eclogue written by Carthaginian poet shows how he weaved this work out of the poetic tradition concerning the truth about the transience of youthful beauty. Both the Latin sentence carmina dant panem, quoted in Umberto Eco’s novel, and versus intercalaris, quoted ten times in the Nemesianus’ Eclogue, make us think about the most desirable value that is expected from poetry, both from the point of view of the author and the recipient. Eclogue IV reveals the author’s melancholy poetic reverie about the transience of the things of this world, and also shows that the poet does not listen to his predecessors to speak in the same way as them, but he listens to their voices in order to better hear and articulate his own separate voice, as it were a tribute to poetry, which is therapy for the creator.

 

* Działania badawcze wsparte ze środków przyznanych w ramach programu Inicjatywa Doskonałości Badawczej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Biogram autora

Anna Kucz - Uniwersytet Śląski

Dr hab. Anna Kucz, prof. UŚ – Associate Professor in the Institute of Literary Studies at the University of Silesia in Poland. A member of the Roman Society and the Polish Philological Association. Her interests focus on Roman literature (especially in Late Antiquity) as well as on Mediterranean culture. Moreover, she analyses changes of culture and European thought, which occurred as a result of a clash of both classical and Christian civilisations. The author of numerous articles published in renowned periodicals and several books, e.g.: Dyskurs z Filozoą w “Consolatio Philosophiae” Boecjusza (The Discourse with Philosophy in Boethius’ “Consolatio Philosophiae”, Katowice 2005), Umbra veri. Arnobiusz i nurty lozofii klasycznej (Umbra veri. Arnobius and Trends of Classical Philosophy, Katowice 2012), Nemezjan w kręgu tradycji łowieckiej (with Edyta Gryksa, Katowice 2019), Visualizzazione nella poesia di Nemesiano (Kraków 2022). Currently she is carrying out a research on the works written by a Latin rhetor and apologist – Arnobius of Sicca Veneria and on the output of a Carthaginian poet – Nemesianus.

Bibliografia

Ecclesiastes. (2013). Biblia Sacra iuxta Vulgatam versionem. Weber R.; Gryson R. (eds.). Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
Google Scholar

Mimnermos. (1984). Fragmenta. Przeł. W. Appel. W: Liryka starożytnej Grecji. J. Danielewicz (oprac.). Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańska, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. 293–298.
Google Scholar

Nemesiano. (1994). Le egloghe. L. Ferri, L. Moreschini (eds.). L’Aquila–Roma: Japadre Editore.
Google Scholar

Nemesiano. (1997). Marco Aurelio Olimpio Nemesiano. Eclogae. G. Cupaiuolo (ed). Napoli: Loffredo Editore.
Google Scholar

Nemesiano. (2011). Marco Aurelio Olimpio Nemesiano. Il Cinegetico. Trattato sulla caccia. A. Sestili (ed.). Roma: Società Editrice Dante Alighieri.
Google Scholar

Nemesianus. (1986). The Eclogues and Cynegetica of Nemesianus. H.J. Williams (ed.). Leiden: Brill.
Google Scholar

Nemesianus. (1969). The Eclogues of Calpurnius Siculus and M. Aulrelius Olympius Nemesianus. Ch.H. Keene (ed.). Hildesheim: Georg Olms Verlag.
Google Scholar

Nemesianus. (1998). Cynegetica. J.W. Duff, A.M. Duff (eds.). W: Minor Latin Poets II, LCL 434, Cambridge (Mass.), London 1934 (1998⁶).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4159/DLCL.nemesianus-cynegetica.1934

Némésien. (1931). Poèmes sur la chasse. E. Raynaud (ed.). Paris: Garnier.
Google Scholar

Némésien. (1975). Oeuvres. P. Volpilhac (ed.). Paris: Les Belles Lettres.
Google Scholar

Nemezjanus. (1985). Sielanka rzymska. Przeł. J. Sękowski. Warszawa: PIW.
Google Scholar

Vergilius. (1969). P. Vergili Maronis opera. R.A.B. Mynors (ed.). Oxonii: Clarendon.
Google Scholar

Albrecht, M. von (1996). Storia della letteratura latina. Da Livio Andronico a Boezio. Przeł. A. Setaioli. Torino: Einaudi.
Google Scholar

Aymard, J. (1951). Essai sur les chasses romaines des origines à la fin du siècle des Antonins. Paris: Éditions de Boccard.
Google Scholar

Bartol, K. (2011). „Elegijne nastroje: wczesna elegia grecka i nie tylko”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 18(38). 11–22. https://doi.org/10.14746/pspsl:2011.18.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/pspsl:2011.18.2

Castagna, L. (1970). „Le fonti greche dei Bucolica di Nemesiano”. Aevum 44. 415–443.
Google Scholar

Curcio, G. (1899). „Il Cinegetico di M. Olimpio Nemesiano”. RFIC 27. 447–462.
Google Scholar

Cytowska, M., Szelest, H. (1992). Literatura rzymska. Okres cesarstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Dymna, A. (2021). Spotkania pięknych dusz #11. Podcast, w którym otulamy słowem. https://www.youtube.com/watch?v=ehDa7Tln5p4 [17.01.2021].
Google Scholar

Dziadek, A. (1999). Rytm i podmiot w liryce Jarosława Iwaszkiewicza i Aleksandra Wata. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Eco, U. (2010). Il cimitero di Praga. Milano: Bompiani.
Google Scholar

Eco, U. (2013). Cmentarz w Pradze. Przeł. K. Żaboklicki. Warszawa: Noir sur Blanc.
Google Scholar

Gasti, F. (2013). Profilo storica della letteratura tardoantica. Pavia: Pavia University Press.
Google Scholar

Gualandri, I. (2005). Proserpina e le tre dee (De raptu Pros. 1.214-2.54). In: Nuovo e antico nella cultura greco-latina di IV-VI secolo. I. Gualandri et al. Milano: Cisalpino: Istituto Editoriale Universitario, 185–217.
Google Scholar

Karakasis, E. (2011). Song Exchange in Roman Pastoral. Berlin 2011. https://doi.org/10.1515/9783110227079
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110227079

Korzeniewski, D. (1976). Hirtengedichte aus spätrömischer und karolingischer Zeit. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Google Scholar

Koziołek, R. (2019). Wiele tytułów. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Google Scholar

Kucz, A. (2018). Lingua colorum nell’Egloga III di Nemesiano. W: A. Kucz, P. Matusiak. Szkice o antyku. T. IV. Lingua coloris. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 27–37.
Google Scholar

Kucz, A. (2021). „Wizerunek kobiety w Eklodze II Nemezjana”. Collectanea Philologica 24. 101–109. https://doi.org/10.18778/1733-0319.24.06
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-0319.24.06

Kucz, A. (2022). Visualizzazione nella poesia di Nemesiano. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Google Scholar

Kucz, A., Gryksa, E. (2019). Nemezjan w kręgu antycznej tradycji łowieckiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Lacoue-Labarthe, Ph. (2004). Poezja jako doświadczenie. Przeł. J. Margański. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar

Mayer, R. (2006). Latin Pastoral after Virgil. In: M. Fantuzzi, Th. Papanghelis (eds.). Brill’s Companion to Greek and Latin Pastoral. Leiden, Boston: Brill. 451–466. https://doi.org/10.1163/9789047408536_019
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1163/9789047408536_019

Nawarecki, A. (2021). „«Che cos’è la poesia?» (Derrida, Uniłowski, Berardi)”. Fabrica Litterarum Polono-Italica 1(3). 79–96. https://doi.org/10.31261/FLPI.2021.03.06
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31261/FLPI.2021.03.06

Nosarti, L. (2012). „Nemesiano, Cyn. 67-68”. Aevum 86(1). 265–280.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/psg.2012.0077

Oliva, M. (2017). „La quarta egloga di Nemesiano: il superamento del modello elegiaco nel rito magico nemesianeo”. Quaderni Borromaici. Saggi studi proposte 4. 17–26.
Google Scholar

Sanetti, C. (2010). Modulans Alterna Notavi. Itinerari musicali nella poesia bucolica latina. Rel. T. Privitera. Tesi in letterarura latina. Roma: Università degli studi di Roma Tor Vergata.
Google Scholar

Stabryła, S. (1987). Wergiliusz. Świat poetycki. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańska, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Styka, J. (2008). Sydoniusz Apollinaris i kultura literacka w Galii V wieku. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

Verdière, R. (1966). „La bucolique post-vergilienne”. EOS 56(1). 161–185.
Google Scholar

Vinchesi, M.A. (1998). Il canto d’amore nella seconda Egloga di Nemesiano e l’‘Officina Poetica’ di un tardo autore bucolico. In : M.P. Pieri (ed.). Percorsi della Memoria 1. Florence: Polistampa. 133–143.
Google Scholar

Walter, H. (1988). Studien zur Hirtendichtung Nemesians. Palingenesia 26. Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
Google Scholar

Wat, A. (1986). Dziennik bez samogłosek. K. Rutkowski (red.). Londyn: Polonia Book Found.
Google Scholar

Whitlatch, L.A. (2013). The Hunt for Knowledge: Hunting in Latin Didactic Poets. New Brunswick (N.J.): Diss. https://doi.org/doi:10.7282/T30863VK
Google Scholar

Zawada, A. (2018). Przeciwko tyranii wielkiej liczby. W: Almanach III międzynarodowego festiwalu poezji Silesius. Wrocław: Wrocławski Dom Literatury.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-10-05

Jak cytować

Kucz, A. (2023). Levant et carmina curas – o terapeutycznym walorze poezji w Eklodze IV Nemezjana. Collectanea Philologica, (26), 151–162. https://doi.org/10.18778/1733-0319.26.13