Procedure of Gender Change
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.02Keywords:
transsexualism, gender change, procedure, capacity to be sued, jurisprudenceAbstract
Lately in Poland the topic of transgender is rising to the higher ranks then before. These paper presents legal aspect of sex change in Poland which is one of a few countries that does not address that issue in the statutory form but has only resolved it by jurisprudence. Author presents current procedure of changing gender in Poland and history of its evolution over the years. Procedure of sex change has been fully developed by jurisprudence based on art. 189 of the Civil Procedure Code which made numerous problems arise. All of them require addressing and will be covered in this article. Paper also shows most important judicature of The European Court of Human Rights and international law regarding transsexualism and legal aspects of it. Author concludes the paper by pointing necessary steps that Polish legislator should take in discussed matter.
Downloads
References
Adamczewska-Stachura, Milena. Paulina Pilch. 2020. Postępowanie w sprawach o ustalenie płci – przewodnik dla sędziów i pełnomocników. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Google Scholar
Bieńkowska, Małgorzata. 2012. Transseksualizm w Polsce. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Google Scholar
Błaszczak, Łukasz. 2007. „Charakter prawny powództwa o zmianę płci. Dylematy na gruncie prawa procesowego cywilnego”. Wrocławskie Studia Erazmiańskie 9: 131–156.
Google Scholar
Błaszczak, Łukasz. 2021. Powództwo oczywiście bezzasadne. Art. 1911 k.p.c. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Czech, Bronisław. 2019. Kodeks postępowania cywilnego. T. 1. Komentarz art. 1–205. Red. Andrzej Marciniak. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Manowska, Małgorzata. 2020. „Komentarz do art. 189”. W Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Red. Małgorzata Manowska. LEX/el.
Google Scholar
Marciniak, Andrzej. 2020. Postępowanie cywilne w zarysie. Red. Andrzej Marciniak, Witold Broniewicz, Ireneusz Kunicki. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Ostojska, Joanna. 2014. Sądowa zmiana płci. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Google Scholar
Remin, Katarzyna. 2008. Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej. Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii.
Google Scholar
Śledzińska-Simon, Anna. 2013. Sytuacja prawna osób transpłciowych w Polsce. Raport z badań i propozycje zmian. Red. Wiktor Śmiszka, Krzysztof Dynarski. Warszawa: Fundacja Trans-Fuzja, Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego.
Google Scholar
Urbanowicz, Katarzyna. Magdalena Bętkowska. 2018. „Prawne aspekty zmiany płci – uwagi na gruncie prawa polskiego oraz wybranych krajów europejskich”. Medyczna Wokanda 10: 99–109.
Google Scholar
Zielonacki, Andrzej. 1988. „Zmiana płci w świetle prawa polskiego”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2: 39–55.
Google Scholar
Konwencja O Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4.11.1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r. nr 61 poz. 284 z późn. zm.).
Google Scholar
Dekret z dnia 8.06.1955 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. nr 25 poz. 151 z późn. zm.).
Google Scholar
Ustawa z dnia 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.; dalej: k.r.o.).
Google Scholar
Ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 z późn. zm.).
Google Scholar
Ustawa z dnia 6.06.1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2345 z późn. zm.).
Google Scholar
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 12.09.1989 r. o niedyskryminacji transseksualistów, Dz. Urz. C 256 z 9.10.1989 r., Doc, A 3–16/89.
Google Scholar
Postanowienie SA w Katowicach z 13.06.2017 r., V ACz 495/17, LEX nr 2317651.
Google Scholar
Postanowienie SN z 22.03.1991 r., III CRN 28/91, LEX nr 519375.
Google Scholar
Postanowienie SO w Warszawie z 14.02.2018 r., VI Co 1080/16, POSP.
Google Scholar
Uchwała SN z 25.02.1978 r., III CZP 100/77, OSP 1983, nr 10, poz. 217.
Google Scholar
Uchwała SN (7) z 22.06.1989 r., III CZP 37/89, OSNC 1989, nr 12, poz. 188.
Google Scholar
Uchwała SN z 25.01.1995 r., III CZP 176/94, OSNC 1995, nr 5, poz. 74.
Google Scholar
Uchwała SN z 22.09.1995 r., III CZP 118/95, OSNC 1996, nr 1, poz. 7.
Google Scholar
Wyrok ETPC z 17.10.1986 r., Rees v. Wielka Brytania, 9532/81.
Google Scholar
Wyrok ETPC z 11.07.2002 r., Christine Goodwin v. Wielka Brytania, 28957/95.
Google Scholar
Wyrok ETPC z 17.07.2022 r., Y v. Polska, 74131/13.
Google Scholar
Wyrok SA w Łodzi z 15.12.2017 r., I ACa 531/17, LEX nr 2463463.
Google Scholar
Wyrok SN z 17.11.2000 r., V CKN 221/00, LEX nr 52658.
Google Scholar
Wyrok SN z 30.11.2000 r., I CKN 903/00, LEX nr 512061.
Google Scholar
Wyrok SN z 6.12.2013 r., I CSK 146/13, LEX nr 1415181.
Google Scholar
Wyrok SN z 10.01.2019 r., II CSK 371/18, OSNC 2019, nr 10, poz. 104.
Google Scholar
Wyrok SO w Słupsku z 20.11.2017 r., I C 36/17, LEX nr 2448639.
Google Scholar
Wyrok SO w Warszawie z 26.02.2019 r., I C 478/18, LEX nr 2669197.
Google Scholar
Wyrok SO w Warszawie z 24.04.2019 r., I C 138/17, LEX nr 2685105.
Google Scholar
Wyrok TK z 4.04 2001 r., K 11/00, OTK ZU nr 3/2001, poz. 54.
Google Scholar
Wyrok TK z 7.03.2007 r., K 28/05, OTK-A 2007, nr 3, poz. 24.
Google Scholar
Wyrok TSUE z 17.04.2006 r., C-423/04 Richards v. Secretary of State for Work and Pensions.
Google Scholar
Wyrok TSUE z 30.04.1996 r., C-13/94P S i Cornwall County Council.
Google Scholar
ETPC X v. Niemcy, 6699/74 dec. z 15.12.1974 r. https://hudoc.echr.coe.int/eng#{„itemid”:[„001–74330”]} (dostęp: 21.03.2022).
Google Scholar
List Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Sprawiedliwości z dnia 1.08.2011 r. RPO-660929-I/10/MO.
Google Scholar
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-11 HA60 Gender incongruence of adolescence or adulthood.
Google Scholar
Ustawa z dnia 10.09.2015 r. o uzgodnieniu płci, uchwalona na pos. nr 99 dnia 10.09.2015.
Google Scholar
Downloads
Published
Versions
- 2024-02-15 (2)
- 2023-12-22 (1)
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
