Future Regulation of Partnerships in Poland in the Face of „Traditional Family” Politics

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.04

Keywords:

civil partnership, sociology of law, legislative changes, cohabitation, LGBTQ rights

Abstract

The article examines the new wave of social issues in the form of informal relationships and confronts it with rather a conservative approach of Polish politicians and their „traditional family politics.” The article tries to analyze whether the current approach and legislative activity is effective or prolongs the inevitable – novelization of the Polish legal system in the scope of recognition of cohabitation. The author recognizes the phenomenon of informal relationships and provides insight into the current state of legal regulation to describe issues beneath it. The author focuses on civil law solutions as they regulate the majority of partnersʼ everyday life. Then discusses the so-called „traditional” approach to the subject of family and relationships by analyzing politiciansʼ public statements axiology of Polish law, the position of the church and regulations proposed for partnerships. Finally, the author confronts it with social expectations arising from the data provided by CBOS and GUS. The analysis provided in the article leads to the conclusion that current politics cannot change the widespread of social phenomena such as partnership, and thus, the legislator must search for new legal solutions.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Adach-Stankiewicz, Ewa. Monika Bielska. Agata Cendrowska et al. 2014. „Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Główny Urząd Statystyczny Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy”. https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/lud_raport_z_wynikow_NSP2011.pdf (dostęp: 24.01.2022).
Google Scholar

Ambroziak, Anton. 2018. „Ósme sejmowe podejście do związków partnerskich. Projekt N jest najbardziej liberalny ze wszystkich”. OKO.Press. https://oko.press/osme-sejmowe-podejscie-zwiazkow-partnerskich-projekt-n-najbardziej-liberalny-ze-wszystkich/ (dostęp: 26.01.2022).
Google Scholar

Boguszewski, Rafał. 2019. „Alternatywne modele życia rodzinnego w ocenie społecznej”. Komunikat z badań CBOS 42: 1–8.
Google Scholar

Boguszewski, Rafał. Mariola Piszczatowska-Oleksiewicz. 2017. „Osoby niezamężne i nieżonate w polskich rodzinach”. Komunikat z badań CBOS 93: 3.
Google Scholar

Borek, Dominika. Justyna Gustyn. Anna Kozera et al. 2021. „Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2020 r.” W Analizy statystyczne GUS 12: 14.
Google Scholar

Bożewicz, Marta. 2019. „Stosunek Polaków do związków homoseksualnych”. Komunikat z badań CBOS 90: 3.
Google Scholar

Bożewicz, Marta. 2020. „Centrum Badania Opinii Społecznej, Religijność Polaków w ostatnich 20 latach”. Komunikat z badań CBOS 63: 3–4.
Google Scholar

Brzezińska, Zofia. 2020. „Arcybiskup Jędraszewski: «Tęczowa zaraza». Sąd: «konkordat pozwala używać ostrych słów»”. Rzeczpospolita.pl. https://www.rp.pl/dobra-osobiste/art8730421-arcybiskup-jedraszewski-teczowa-zaraza-sad-konkordat-pozwala-uzywac-ostrych-slow (dostęp: 23.03.2022).
Google Scholar

Cudak, Bartosz. 2021. „Od języka do praktyk społecznych: dyskryminacyjna retoryka dobrej zmiany na przykładzie stygmatyzowania osób nieheteronormatywnych”. Dziennikarstwo i Media 14: 33–45.
Google Scholar

FA, MNIE. 2019. „Wicepremier: Dopóki rządzi PiS, związków partnerskich w Polsce nie będzie”. TVP Info. https://www.tvp.info/43615087/wicepremier-dopoki-rzadzi-pis-zwiazkow-partnerskich-w-polsce-nie-bedzie (dostęp: 19.01.2022).
Google Scholar

Gazeta Prawna. 2019. „Prezes PiS: Mamy wielkie zagrożenie – atak na rodzinę, atak w istocie na dzieci”. Gazeta Prawna. https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1402187,kaczynski-mamy-wielkie-zagrozenie-atak-na-rodzine-atak-w-istocie-na-dzieci.html (dostęp: 19.01.2022).
Google Scholar

Gosk, Patrycja. 2021. „Parlament Europejski jest za uznaniem w całej UE małżeństw jednopłciowych i związków partnerskich”. EURACTIV.pl. https://www.euractiv.pl/section/instytucje-ue/news/parlament-europejski-opowiada-sie-za-uznaniem-w-calej-ue-malzenstw-jednoplciowych-i-zwiazkow-partnerskich/ (dostęp: 24.02.2022).
Google Scholar

Grzymała-Busse, Anna. b.d. „Polska jako anomalia w stosunkach pomiędzy Kościołem i państwem?” Concilium Civitas. http://conciliumcivitas.pl/polska-jako-anomalia-w-stosunkach-pomiedzy-kosciolem-i-panstwem/ (dostęp: 22.03.2022).
Google Scholar

GUS. 2022. „Dane statystyczne o zawieraniu małżeństwa w Polsce według miejsca zamieszkania”. https://demografia.stat.gov.pl/BazaDemografia/Tables.aspx (dostęp: 30.04.2022).
Google Scholar

GUS. 2022a. „Dane statystyczne GUS na temat liczby małżeństw wyznaniowych ze skutkami cywilnymi”. https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/tablica (dostęp: 20.04.2022).
Google Scholar

GUS. 2022b. „Harmonogram publikacji danych ze spisu 2021 GUS”. https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/harmonogram-publikacji-wynikow-nsp-2021/ (dostęp: 24.01.2022).
Google Scholar

Ignatzi, Christian. 2013. „Germany strengthens gay adoption rights”. Deutsche Welle. https://www.dw.com/en/germany-strengthens-gay-adoption-rights/a-16612531 (dostęp: 28.01.2022).
Google Scholar

Jartyś, Janusz. 2016. „Kwestie obyczajowe w programie i działalności Platformy Obywatelskiej Rzeczypospolitej Polskiej”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Politica 35: 59–66. https://doi.org/10.18276/ap.2016.35-05
Google Scholar

Jaśkowski, Marek. 2013. „Konsekwencje prawne Protokołu nr 30 w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa”. Zeszyty Prawnicze 4(40): 29–50.
Google Scholar

Józefiak, Adam. Jakub Bodziony. Zofia Majchrzak. 2020. „Walka z LGBT przyspiesza liberalizację społeczeństwa”. Kultura Liberalna. https://kulturaliberalna.pl/2020/08/18/walka-z-lgbt-przyspiesza-liberalizacje-spoleczenstwa/ (dostęp: 20.01.2022).
Google Scholar

Kazimierczak, Kamil. 2019. Konkubinat. Rozliczenia majątkowe. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory pism procesowych i orzeczeń sądowych. Prawo Sądowe. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar

Kongregacja Nauki Wiary. 2003. „Dokument Kongregacji Nauki Wiary z 3 czerwca 2003 r. «Istota i niezbędne atrybuty małżeństwa»”. https://deon.pl/kosciol/dokumenty-kosciola-ws-zwiazkow-partnerskich,221790 (dostęp: 22.03.2022).
Google Scholar

Kruczyńska, Anna. 2023. „Hotelowe łóżka tylko dla małżeństw? Prawnik reaguje”. Onet. https://podroze.onet.pl/aktualnosci/ordo-iuris-radzi-hotelowe-lozka-tylko-dla-malzenstw-prawnik-reaguje/j0777qf (dostęp: 11.02.2023).
Google Scholar

Levin, Irene. Jan Trost. 1999. „Living Apart Together”. Community, Work & Family 2(3): 279–294. https://doi.org/10.1080/13668809908412186
Google Scholar

Łącki, Paweł. 2018. „Zmiana znaczenia pojęcia małżeństwa w niemieckiej ustawie zasadniczej: o meandrach dynamicznej wykładni postanowień konstytucyjnych”. Forum Prawnicze 2(46): 25–41.
Google Scholar

Łętowska, Ewa. Jan Woleński. 2013. „Instytucjonalizacja związków partnerskich a Konstytucja RP z 1997 r.” Państwo i Prawo 6: 21–30.
Google Scholar

Malinowski, Przemysław. 2020. „Andrzej Duda o LGBT: Próbują wmówić, że to ludzie. To ideologia”. Rzeczpospolita. https://www.rp.pl/wydarzenia/art.8909311-andrzej-duda-o-lgbt-probuja-wmowic-ze-to-ludzie-to-ideologia (dostęp: 20.01.2022).
Google Scholar

Matzke, Małgorzata. 2016. „Najnowsze statystyki nt. społeczności LGBT w Europie. Niemcy na czele”. Deutsche Welle. https://www.dw.com/pl/najnowsze-statystyki-nt-spo%C5%82eczno%C5%9Bci-lgbt-w-europie-niemcy-na-czele/a-36274673 (dostęp: 26.01.2022).
Google Scholar

Mizielińska, Joanna. Agata Stasińska. 2013. „Od «wroga rodziny» do jednej z jej form. Rodziny z wyboru we współczesnym polskim dyskursie prasowym”. InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer 8: 105–128. https://doi.org/10.51897/interalia/GSPB6363
Google Scholar

Müller, Jan-Werner. 2017. Co to jest populizm? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Newsweek. 2011. „Kaczyński sięga w kampanii po dzieci”. Newsweek. https://www.newsweek.pl/polska/kaczynski-w-kampanii-o-dzieciach-pis-i-kamapnia/vne61xf (dostęp: 28.01.2022).
Google Scholar

Oleszak, Milena. 2016. „Współczesna rodzina szanse – zagrożenia – kierunki przemian”. W Kohabitacja we współczesnej Polsce a jej model seksualności – Raport z badań. Red. Klaudia Pujer. 27–49. Wrocław: Wydawnictwo Exante.
Google Scholar

Onet. 2019. „Jarosław Kaczyński: my musimy podtrzymywać normalność”. Onet. https://wiadomosci.onet.pl/kraj/wybory-parlamentarne-2019-jaroslaw-kaczynski-o-rodzinie/68jvex2 (dostęp: 12.01.2022).
Google Scholar

Paul, Brunon. 2002. „Problemy rozliczeń majątkowych między konkubentami”. Monitor Prawniczy 8(3): 16.
Google Scholar

Pikuła, Łukasz 2017. „Bezpieczeństwo prawne jako podstawowa wartość prawa w systemie prawa”. Przegląd Prawno-Ekonomiczny 39: 135.
Google Scholar

PiS. 2014. Program wyborczy PiS.
Google Scholar

PiS. 2019. Program wyborczy PiS.
Google Scholar

Polskie Radio. 2014. „Polski kościół nie podąża śladem papieża Franciszka”. Polskie Radio. https://www.polskieradio.pl/7/4400/Artykul/1336593,Polski-kosciol-nie-podaza-sladem-papieza- Franciszka (dostęp: 20.01.2022).
Google Scholar

Polskie Radio. 2019. „Sygnały Dnia 11 września 2019 roku, rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim”. Polskie Radio. https://www.polskieradio.pl/13/53/Artykul/2366642,Sygnaly-Dnia-11-wrzesnia-2019-roku-rozmowa-z-Jaroslawem-Kaczynskim (dostęp: 20.01.2022).
Google Scholar

Sanders, Anne 2016. „When, If Not Now? An Update on Civil Partnership in Germany”. German Law Journal 17(3): 487–508. https://doi.org/10.1017/S2071832200019842
Google Scholar

Sitnicka, Dominika. 2020. „Słowa Czarnka o LGBT «ci ludzie nie są równi ludziom normalnym» wyrwane z kontekstu? Akurat”. OKO.Press. https://oko.press/czarnek-o-lgbt-studio-polska/ (dostęp: 18.03.2022).
Google Scholar

Stańczak, Joanna. Karina Stelmach. Magdalena Urbanowicz. 2016. Małżeństwa oraz dzietność w Polsce. Opracowanie danych Eurostat przez Główny Urząd Statystyczny Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy. Warszawa: GUS.
Google Scholar

Sunstein, Cass R. 1996. „On the Expressive Function of Law”. University of Pennsylvania Law Review 144(5): 2020–2053. https://doi.org/10.2307/3312647
Google Scholar

Śmiłowicz, Piotr. 2012. „Tusk: Jedną z pierwszych moich decyzji będzie zgoda na związki partnerskie”. PAP. https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C936659%2Ctusk-jedna-z-pierwszych-moich-decyzji-bedzie-zgoda-na-zwiazki-partnerskie (dostęp: 20.01.2022).
Google Scholar

Wprost. 2021. „Posłanka PiS: To właśnie LGBT jest przyczyną, że dzieci popełniają samobójstwo”. https://www.wprost.pl/polityka/10460944/elzbieta-plonka-z-pis-to-wlasnie-lgbt-jest-przyczyna-ze-dzieci-popelniaja-samobojstwo.html (dostęp: 20.01.2022).
Google Scholar

Zawadzka, Katarzyna. 2016. „Związki partnerskie mniejszości seksualnych w programach polskich partii politycznych”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Politica 35: 49–57. https://doi.org/10.18276/ap.2016.35-04
Google Scholar

Druk Nr 1607. „Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24.07.2015 r. – Prawo o zgromadzeniach oraz niektórych innych ustaw”. https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1607 (dostęp: 1.05.2022).
Google Scholar

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa, Dz.U. C 326/1 z 26.10.2012.
Google Scholar

Protokół (nr 30) w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa, Dz.U. C 326/1 z 26.10.2012.
Google Scholar

Ustawa z dnia 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359).
Google Scholar

Ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.).
Google Scholar

Uchwała SN z 28.11.2012 r., III CZP 65/12, LEX nr 1230043.
Google Scholar

Uchwała SN(7) z 25.02.2016 r., I KZP 20/15, LEX nr 1984687.
Google Scholar

Wyrok ETPCz z 14.12.2017 r., 26431/12, Oliari i inni v. Włochy, LEX nr 2409013.
Google Scholar

Wyrok ETPCz z 17.01.2023 r., 40792/10, Fedotova i inni v. Rosja, LEX nr 3457211.
Google Scholar

Wyrok NSA z 6.07.2022 r., II OSK 2376/19, LEX nr 3395450.
Google Scholar

Wyrok SA w Białymstoku z 6.02.2014 r., I ACa 714/13, LEX nr 1437890.
Google Scholar

Wyrok SA w Białymstoku z 12.06.2014 r., I ACa 601/13, LEX nr 1489046.
Google Scholar

Wyrok SA w Białymstoku z 26.07.2019 r., I ACa 255/19, LEX nr 2726791.
Google Scholar

Wyrok SA we Wrocławiu z 21.01.2021 r., I ACa 926/20, LEX nr 3316991.
Google Scholar

Wyrok SA w Szczecinie z 12.05.2022 r., I ACa 249/22, LEX nr 3431809.
Google Scholar

Wyrok SO w Poznaniu z 28.02.2018 r., XII C 989/17, LEX nr 2692545.
Google Scholar

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 8.01.2019 r. IV SA/Wa 2618/18.
Google Scholar

Published

2023-12-22 — Updated on 2024-02-15

Versions

How to Cite

Lewandowska, A. (2024). Future Regulation of Partnerships in Poland in the Face of „Traditional Family” Politics. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 105, 55–71. https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.04 (Original work published December 22, 2023)

Issue

Section

Articles